سالمندی یکی از دوره‌های زندگی است که احتمالا همه افراد با آن دسته و پنجه نرم می‌کنند. در کشورهای پیشرفته افراد از سنین قبل از سالمندی، به سلامتی خود اهمیت می‌دهند و این باعث شده دوره سالمندی راحتتر و سالمتری را در پیش داشته باشند. در کنار تمام مشکلاتی که سالمندان در این دوره با آن روبرو هستند، تغییرات بدنی آن‌ها هم یکی از مواردی است که به مسائل موجود اضافه می‌کند. بررسی علت و درمان زخم دهان در سالمندان موضوع این مطلب ماست.
این تغییرات که نشانه‌ای از کهولت سن است، باعث ایجاد ناراحتی‌هایی در شخص سالمند خواهد شد. از مهمترین و شایعترین این تغییرات و بیماری‌ها میتوان به مشکلات دهان که باعث ایجاد زخم در درون دهان سالمند می‌شود، اشاره کرد.
سالمندان علاوه بر اینکه نیاز به توجه عاطفی و روانی دارند، با یک غفلت می‌تواند به بیماری بزرگتری تبدیل شود. اگر شما فردی هستید که از یک سالمند در خانواده نگهداری می‌کنید یا یک پرستار سالمندان هستید، پیشنهاد می‌کنیم که این مقاله را تا انتها مطالعه کرده تا بتوانید از سالمند خود به خوبی مراقبت کنید.
بیشتر بخوانید: مشکلات دهان و دندان سالمندان
دلیل ایجاد زخم در دهان سالمندان
زمانیکه سن افزایش پیدا می‌کند، میزان آب موجود در بدن کاهش یافته و موجب کم شدن میزان بزاق موجود در دهان سالمندان خواهد شد. این مورد در همه سالمندان رایج است، اما در خانم‌ها بیشتر دیده می‌شود.
کاهش بزاق دهان، مشکلاتی مانند بروز زخم دهان، جویدن، صحبت کردن، اختلال در چشیدن طعم غذا و بروز بوی بد دهان را شامل می‌شود. افرادی که به خشکی دهان دچار هستند سوزش و دردی هنگام بلعیدن غذا احساس می‌کنند که این امر موجب ناراحتی و کاهش اشتها در سالمندان خواهد شد.
در کنار افزایش سن، داروهایی که برای سالمندان تجویز می‌شود، مانند کاتالیزور عمل کرده و کاهش بزاق دهان و افزایش میزان خشکی موجود در محیط را تسریع می‌بخشد.
داروهایی مانند کاهش فشار خون، ضد تشنج، ضد افسردگی، داروی ادرار آور، آرام بخش و داروهای ضد حساسیت و آلرژی بدن موجب کاهش یافتن بزاق موجود در دهان خواهند شد.
بیشتر بخوانید: علت خشکی دهان در سالمندان
اگر این میزان خشکی موجود در دهان کنترل نشود، زخم های بسیار ناراحت کننده‌ای در دهان سالمند ایجاد می‌شود. برای برطرف کردن زخم‌های موجود در دهان سالمند و کنترل بزاق دهان، توصیه می‌شود سالمند در طی روز میزان بیشتری آب و مایعات بنوشد، از آدامس های بدون قند استفاده کند تا دهان برای ایجاد بزاق بیشتر تحریک شود و از اقداماتی که به خشکی دهان و کاهش بزاق کمک می‌کند، مانند استعمال دخانیات و مصرف الکل دوری کنند.
استفاده از اسپری دهان و دهان شویه در طول روز می‌تواند کمک زیادی به بهبود زخم های موجود در دهان بیمار کند.
خشکی دهان و بروز زخم کاندیدا در حفره دهان
کاندیدا یک نوع زخم عفونی است که در حفره دهان سالمندان زیادی دیده می‌شود. این زخمها به رنگ سفید، قرمز و صورتی قابل مشاهده است و در دهان هر فردی می‌تواند متفاوت باشد.
یکی از عوامل بسیار مهمی که باعث بروز این چنین زخم های عفونی در دهان می‌شود، کاهش میزان بزاق و خشکی دهان است. البته موارد دیگری مانند مصرف دخانیات و استفاده از دندان مصنوعی نامناسب که موجب تحریک دهان می‌ود در بروز کاندیدا بسیار موثر است. برخی از اقدامات پزشکی که برای برطرف کردن بیماری های موجود در بدن سالمندان انجام می‌شود، مانند شیمی درمانی یا پرتو درمانی، موجب کاهش شدید آب موجود در بدن سالمند، خشکی دهان و در نتیجه بروز زخم های عفونی در دهان سالمند خواهد شد.
بیشتر بخوانید: درمان خشکی لب سالمندان
این بیماری در نوزادان به صورت برفک بسیار شایع است و با یک سوسپانسون خوراکی به اسم نیستاتین به طور کامل برطرف می‌شود. در بزرگسالان و سالمندان، این برفک‌ها کمی جدی‌تر هستند که موجب بروز درد و سوزش در دهان سالمندان می‌شوند.
بهترین روش برای از بین بردن زخم های عفونی دهان این است که از داروهای موضعی ضد قارچی استفاده شود. این داروها همانند نیستاتین در کودکان می‌تواند علائم و عوارض زخم دهان را از بین ببرد و حال بیمار رو بهتر کند.
اما برای اینکه این زخم‌های دهانی مجدد به وجود نیاید، بهتر است اقدامات پیشگیرانه را انجام دهید. محیط دهان را هیدارته نگه دارید و زمانیکه احساس کردید دهانتان خشک شده، جرعه‌ای آب بنوشید.
در مواردی که علت بروز زخم دهان در سالمندان، دندان مصنوعی است، پزشکان پروتزها را به داروهای ضد قارچ آغشته می‌کنند تا علائم وجود زخم بهبود یابد. اما بهتر است سالمند قبل از خواب حتما پروتزها را خارج کرده و اقدام به ضدعفونی و تمیز کردن آن کند.
دهیدراته بودن بدن و مشکلات دهان و دندان
کاهش میزان بزاق دهان و بروز خشکی مفرط در محیط دهانی نه تنها باعث بروز زخم و کاندیدا نشده، بلکه می‌تواند به دندان‌های شخص هم آسیب برساند. گرچه سالمندان امروزه از سال‌ها قبل به فکر سلامت دهان و دندان خود هستند و نسبت به دهه‌های قبل سلامتی بیشتری دارند، اما با کمی بی دقتی و بی‌توجهی به خشکی دهان، تمام دندان‌های سالم موجود، دچار پوسیدگی و خرابی خواهند شد.
خشکی دهان شاید در نگاه اول یک امر شایع باشد که هیچ کس به عواقب جدی آن نمی‌تواند فکر کند. زمانیکه از مراقبت و نگهداری کامل سالمند صحبت می‌کنیم، منظورمان توجه به تمام مسائل ریز و البته جدی است که از بروز بیماری‌های سختی که سالمند میتوان به آن دچار شود جلوگیری کند.
توجه به تمام این نکات از یک طرف و شاد و سرزنده نگه داشتن سالمند از یک سو، موجب می‌شود که پرستاری از سالمند کار سختی به نظر برسد که از حوصله و توان بسیاری از افراد خارج باشد.
در این موارد پیشنهاد حضور پرستار در کنار سالمند، یک راه حل خوب است. پرستاری که به تمام نکات ریز و درشت سلامتی سالمند واقف باشد و بتواند به او کمک کند.
استخدام مراقب و پرستار برای سالمند
اما استخدام بهترین پستار برای سالمند شما، شاید در ابتدا کار سختی باشد و آن هم به این دلیل است که باید به شخصی اعتماد کنید که به خانه شما وارد شود و سلامتی و شادابی سالمندتان را به دست او بسپارید.
اگر سوالی در مورد مشکلات رایج دهان و دندان، زخم های عفونی و قارچی دهان سالمندان دارید، آن را در قسمت نظرات برای ما بنویسید تا همراهان ما بتوانند با پاسخ کامل و جامع شما را راهنمایی کنند. زیمد عصای دست شما است.
