درمان فوری یبوست سالمندان با ۱۳ روش تغذیه ای و دارویی

یبوست برای همه بسیار دردآور و مشکل‌زاست. ولی در سالمندان بر اثر کهولت سن و تحلیل رفتن قوای جسمانی، این مساله و مشکل شدت می‌یابد. در این مقاله سعی داریم روش‌های درمانی یبوست در سالمندان را شرح دهیم.

تقریبا همه افراد، حداقل یک بار در عمر خود دچار یبوست می‌شوند. احتمال بروز یبوست در افراد سالمند به مراتب بیشتر از جوانان است، اما در بیشتر اوقات جدی نیست.

یبوست سالمندان چیست؟

افزایش سن و سال می‌تواند علاوه بر اینکه فرد را از لحاظ جسمی ضعیف کند روی اندام‌های داخلی بدن هم تاثیرگذار باشد. در واقع با افزایش سن و سال و رفتن به سمت سالمندی میزان تحرکات روده کاهش چشمگیری پیدا خواهد کرد. البته سوخت و ساز و فعالیت جسمی بدن که در سنین سالمندی کاهش پیدا می‌کند می‌تواند منجر به کاهش تحرکات روده و دستگاه گوارش شود. این مشکل شایع(یبوست)در همه سنین دیده می‌شود اما در سنین سالمندی بیش از همه خود را نمایان می‌کند.

شیوع یبوست در افراد بالای ۶۵ سال بیش از ۵۰ درصد افزایش پیدا می‌کند، بیش از ۷۰ درصد افرادی که در خانه سالمندان زندگی می‌کنند به دلیل شرایط روحی و روانی که دارند بیش از دیگر سالمندان به یبوست مبتلا می‌شوند.

یبوست، یک علامت است نه یک بیماری. ممکن است حرکات روده شما کمتر از حد معمول باشد. در این حالت، دفع مدفوع بسیار طول می‌کشد و سخت و دردناک است. برخی از افراد بیش از حد نگران حرکت روده در طول روز هستند. مبنای صحیح و دقیقی از تعداد حرکات استاندارد روده برای هر فرد در طول روز یا هفته وجود ندارد، در واقع منظم بودن برای هر فرد متفاوت است. برخی ممکن است، دو بار در روز حرکات روده داشته باشند و برخی سه بار در هفته و هر دو در سلامت کامل و طبیعی باشند.

اگر احساس می‌کنید، یبوست دارید، بهترین کار این است که ابتدا به پزشک خود مراجعه کنید و با انجام آزمایش‌های مربوطه مطمئن شوید که بیماری خاص یا انسدادی در روده شما وجود نداشته باشد. سپس در صورت تایید پزشک، عادات غذایی خود را تغییر دهید.

علت یبوست شدید در سالمندان

در سنین سالمندی فرد دچار عارضه‌های بسیاری می‌شود، این عارضه‌ها ممکن است با داروهای قوی درمان شوند. این داروها در کنار اینکه می‌توانند بهبود دهنده حال جسمی افراد سالمند باشد، با معایب بسیاری هم همراه هستند. هر چه دوز دارو افزایش پیدا کند میزان عوارض آن هم به مراتب افزایش می‌یابد. می‌توان گفت که در سنین سالمندی مصرف داروهایی چون آنتی اسیدها، مسکن، داروهای ضد روان‌پریشی، آنتی هیستامین، مکمل‌های کلسیم و… موجب یبوست در سالمندان خواهد شد. بیماری‌هایی چون دیابت، پارکینسون، افسردگی، بیماری‌های قلبی و عروقی، بیماری‌های مغزی، اختلال تیروئید و… ازجمله بیماری‌هایی هستند که می‌توانند موجب یبوست در بدن فرد شوند.
از دیگر دلایل بروز یبوست در سالمندان می‌توان به کاهش تحرک، نداشتن تغذیه درست، عدم استفاده فیبر و مایعات، ماشینی شدن زندگی امروزه و.. اشاره کرد.

تشخیص یبوست شدید در سالمندان

برای اینکه بتوانید بیماری یبوست را در سالمندان تشخیص دهید باید با علائم آن آشنا باشید. در صورتی که حداقل دو مورد از این علائم را داشته باشید می‌توان گفت که دچار یبوست شده‌اید. این علائم عبارتنداز:

• زمانی که به دستشویی می‌روید احساس می‌کنید که روده‌های شما کامل تخلیه نشده‌اند.
• مدفوع بسیار خشک است و در حین تخلیه با درد شدیدی همراه است.
• در حین مدفوع به روده‌ها بیش ار حد فشار وارد شود.
• در طول هفته کمتر از دوبار دفع مدفوع داشته باشید.

زمانی که این علائم را داشتید باید به پزشک مراجعه کنید، سپس پزشک با توجه به ارزیابی و بررسی شرایط جسمی و روانی شما، شنیدن شرح حال شما می‌تواند در رابطه با این بیماری تصمیم‌گیری کند و وجود یبوست را تشخیص دهد.

در ادامه انواع راه حل‌های موجود برای درمان یبوست در سالمندان را به شرح و تفصیل بیان می‌کنم:

خوردن غذاها و مواد فیبردار

با خوردن بیشتر میوه و سبزیجات تازه، چه پخته شده یا خام و غلات و حبوبات و غلات سبوس دار، فیبر را به رژیم غذایی خود اضافه کنید. میوه‌های خشک شده مانند زردآلو، آلو و انجیر سرشار از فیبر و بسیار غنی هستند. خوردن میوه و سبزیجات برای درمان یبوست در سالمندان بسیار مفید است.

اگر رژیم غذایی برای سالمند شما حاوی فیبر طبیعی نیست، ممکن است لازم باشد مقدار کمی سبوس را به غذاهای پخته شده، غلات و میوه اضافه کنید. امکان دارد این کار در ابتدا باعث ایجاد نفخ و گاز در بدن شما شود. تغییرات رژیمی را به آهستگی انجام دهید تا سیستم بدن با آن سازگار شود. در فروشگاه‌های مواد غذایی و خواربارفروشی به دنبال محصولات فیبردار مانند انواع بذر باشید.

بیشتر بخوانید: بی اختیاری مدفوع در سالمندان

خوردن پروبیوتیک‌ها برای درمان یبوست در سالمندان

غذاهای پروبیوتیک بخورید یا مکمل‌های پروبیوتیک مصرف کنید. پروبیوتیک‌ها ممکن است به جلوگیری از یبوست مزمن کمک کنند. تحقیقات نشان داده علت این ‌که بعضی افراد به یبوست مزمن دچار می‌شوند، متعادل نبودن باکتری‌های روده آن‌هاست. به نظر می‌رسد غذاهای پروبیوتیکی می‌توانند به بهبود این تعادل و جلوگیری از یبوست یا درمان آن در سالمندان کمک کنند. این غذاها همچنین می‌توانند با تولید اسید لاکتیک و اسیدهای چرب با زنجیره کوتاه موجب درمان یبوست شوند. استفاده از این مواد، می‌تواند حرکات روده را بهبود بخشد، دفع مدفوع را آسان‌تر کند و در نتیجه منجر به درمان یبوست در سالمندان شود.

بررسی‌های اخیر نشان داده که پروبیوتیک‌ها با افزایش میزان حرکات روده و قوام و ثبات در مدفوع، موجب درمان یبوست در سالمندان می‌شوند. برای استفاده از پروبیوتیک‌ها در رژیم غذایی خود، سعی کنید غذاهای حاوی پروبیوتیک بخورید. به عنوان مثال، می‌توان به ماست، سوسیس و کیمچی اشاره کرد که حاوی باکتری‌های زنده هستند. از طرف دیگر، می‌توانید یک مکمل پروبیوتیک را امتحان کنید. معمولا توصیه می‌شود که حداقل ۴ هفته روزانه این مکمل‌ها را مصرف کنید تا ببینید که آیا اثرات مفیدی دارد یا خیر.

 خوردن آلو را در اولویت قرار دهید

آلوها و آب آلو، اغلب به عنوان داروی طبیعی برای درمان یبوست در سالمندان مورد استفاده قرار می‌گیرند. آلوها علاوه بر فیبر، حاوی سوربیتول، ملین طبیعی نیز هستند. مطالعات نشان داده که آلو ممکن است از فیبر موثرتر باشد. آلو می‌تواند ساده ترین راه حل طبیعی موجود برای درمان یبوست در سالمندان باشد. مقدار موثر مصرف آلو برای درمان یبوست دو بار در روز و هر بار حدود ۵۰ گرم (۷ عدد آلو متوسط) است.

نوشیدن مایعات به ویژه آب

حتما مایعات کافی بنوشید. بدون مصرف کافی مایعات، یبوست بدتر می‌شود. نوشیدن آب کافی می‌تواند در حرکات منظم روده کمک کند. درباره این‌ که چقدر آب بنوشید، حتما با پزشک خود صحبت و مشورت کنید. اگر به طور مرتب، بدنتان با کمبود آب مواجه است، ممکن است به یبوست مزمن دچار شوید. برای جلوگیری از این امر، باید به اندازه کافی آب بنوشید.

هنگامی که یبوست دارید، می‌توانید با نوشیدن مقداری آب گازدار به بدنتان کمک کنید تا دوباره آب‌گیری کند. تحقیقات اخیر نشان می‌دهد که آب گازدار در رفع یبوست موثرتر از آب شیر است. این موضوع در مورد افراد مبتلا به یبوست مزمن ایدیوپاتیک یا سندرم روده تحریک پذیر (IBS) هم صدق می‌کند. با این حال توجه داشته باشید به هیچ عنوان نوشیدن نوشابه‌های گازدار مانند نوشابه را شروع نکنید، زیرا این کار برای سلامتی شما بسیار مضر و بدترین انتخاب است به طوری که حتی ممکن است، یبوست شما را بدتر کند.

بیشتر بخوانید: بیماری های گوارشی سالمندان

برای رفع سریع یبوست دمنوش بخورید

همانطور که میدانید از قدیم تا به امروز، چای و دمنوش‌های گیاهی برای رفع مشکلات گوارشی استفاده می‌شده‌است. از عمده دلایل یبوست، نرسیدن آب کافی به بدن است. این خشک بودن، حرکت مدفوع در روده را کم میکند. هر یک از دمنوش‌های گیاهی مفید برای سالمندان، خواص خاص خود را دارند که هر کدام به نحوی، میتوانند از یبوست سالمندان جلوگیری کنند.

چای و دمنوش نعنا

گیاه نعنا به دلیل خاصیت تسکین‌دهی درد، میتواند جزو نوشیدنی‌های ثابت بعد از هر وعده غذایی باشند. با مصرف مداوم دمنوش یا چای نعنا، حرکت مدفوع به راحتی انجام میشود و همچنین مشکلات درد معده تا حد زیادی کاهش میبابد.

چای و دمنوش زنجبیل

از آنجایی که زنجبیل یک ماده بسیار موثر برای هضم غذا میباشد، میتواند کمک بسیار خوبی به یبوست در افراد سالمند کند. این ماده باعث تحریک سیستم گوارش انسان میشود. از این رو نوشیدن این چای ۲بار در طول روز توصیه میشود تا هضم غذا به بهترین شکل انجام شود.

چای و دمنوش بابونه

بابونه از جمله گیاهان شناخته شده برای تسکین درد دستگاه گوارش سالمندان است. با نوشیدن دمنوش بابونه بعد از هر وعده غذایی، درد روده تسکین میابد. همچنین باعث تسریع حرکت مواد در روده می‌شود.

قهوه کافئین‌دار بنوشید

برای برخی از افراد، قهوه می‌تواند میل رفتن به سرویس بهداشتی را افزایش دهد و موجب بهبود یا درمان یبوست در سالمندان شود.

قهوه باعث تحریک عضلات دستگاه گوارش شما می‌شود. در حقیقت، می‌توان گفت، قهوه کافئین‌دار برای سالمندان می‌تواند روده را به همان روشی که یک وعده غذایی تحریک می‌کند، تحریک کند. این اثر، ۶۰٪ از آب آشامیدنی و ۲۳٪ از نوشیدن قهوه بدون کافئین قوی‌تر است. قهوه حاوی مقادیر کمی از فیبرهای محلول است که با بهبود تعادل باکتری‌های روده شما، از یبوست جلوگیری می‌کند.

سیترات منیزیم را امتحان کنید

مصرف سیترات منیزیم یک درمان خانگی محبوب برای درمان یبوست در سالمندان است. سیترات منیزیم، نوعی ملین است که بدون نسخه یا به صورت آنلاین هم فروخته می‌شود. مصرف مقدار متوسط مکمل‌های منیزیم، می‌تواند به رفع یبوست در سالمندان کمک کند. دوزهای بالاتر، گاهی اوقات برای آماده‌سازی و تمیز کردن روده قبل از عمل یا در سایر درمان‌های پزشکی استفاده می‌شوند. از مزایای سیترات منیزیم، می‌توان به در دسترس بودن است که حتی آن را بدون نسخه هم می‌توانید تهیه کنید.

مصرف ملین‌‌ها

ملین‌های موجود در بازار شامل ملین‌های تحریک‌کننده هستند. ملین‌های اسمزی برای بیمارانی که به مکمل فیبر پاسخ نمی‌دهند، انتخابی معقول و منطقی است. انتخاب ملین باید بر اساس تاریخچه پزشکی افراد مانند وضعیت قلبی یا کلیوی، تداخلات احتمالی دارویی، هزینه و عوارض جانبی باشد. هیچ ماده اسمزی بر دیگری برتر روشنی ندارد. دوز این مواد باید به صورت بالینی عنوان شود. برای یبوست مزمن یا شدیدتر، دوز مشخصی وجود دارد.

طبق آن‌چه سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) تایید کرده، دوزهای بالای پلی اتیلن گلیکول ممکن است، باعث ایجاد دفع بیش از حد مدفوع، به ویژه در سالمندان ساکن خانه سالمندان شود و حالت تهوع، نفخ شکم، گرفتگی و نفخ شکم ایجاد شود. برخلاف آن‌چه انتظار می‌رود، ملین باعث تحریک روده از طریق انقباضات با دامنه زیاد هم نمی‌شود. مطالعات انجام شده در مورد ملین‌ها در افراد مسن محدود است و از نظر طراحی در زیر حد معمول قرار دارد. در مواردی ناراحتی شکمی، عدم تعادل الکترولیتی، واکنش‌های آلرژیک و مسمومیت کبدی گزارش شده است. به همین دلیل هنگام استفاده از ملین‌های منیزیم برای درمان یبوست در سالمندان باید احتیاط کرد.

بیشتر بخوانید: درمان دل درد در سالمندان

سنا ملین گیاهی برای درمان یبوست در سالخوردگان

سنا نوعی گیاه است که از برگ و میوه آن برای تهیه دارو استفاده می‌شود. سنا یک مسهل تاییدشده توسط FDA است. برای خرید سنا نیازی به نسخه نیست. این دارو برای درمان یبوست در سالمندان و همچنین برای پاک کردن روده قبل از آزمایش‌های تشخیصی مانند کولونوسکوپی استفاده می‌شود. سنا همچنین برای سندرم روده تحریک‌پذیر (IBS)، جراحی مقعد یا رکتال، اشک در آستر مقعد (شکاف مقعد)، بواسیر و کاهش وزن استفاده می‌شود.

میوه سنا از برگ سنا ملایم‌تر است. این امر باعث شده است که انجمن محصولات گیاهی آمریکا (AHPA) نسبت به استفاده طولانی مدت از برگ سنا نه میوه سنا، هشدار دهد. AHPA توصیه می‌کند که محصولات برگ سنا با احتیاط مصرف شود و اگر موجب اسهال شدید شد، بلافاصله مصرف آن قطع شود.

آیا نگرانی‌های ایمنی در مورد مصرف این دارو وجود دارد؟

سنا برای اکثر بزرگسالان و کودکان بالای ۲ سال، بسیار ایمن است در نتیجه به طور معمول برای سالمندان مشکلی ایجاد نمی‌کند و می‌توان از آن برای درمان یبوست در سالمندان استفاده کرد. البته لازم است این نکته را متذکر شوم که این دارو در صورت استفاده بیش از حد می‌تواند، عوارض جانبی از جمله ناراحتی معده و اسهال ایجاد کند.

از خوردن لبنیات خودداری کنید

در بعضی شرایط، ممکن است بدن فرد نسبت به لبنیات واکنش نشان دهد. مصرف لبنیات به دلیل تاثیر بر حرکات روده، می‌تواند ایجاد یبوست کند. در بعضی موارد، مصرف لبنیات، در بدن کودکان به دلیل تحمل نکردن پروتئین شیر گاو و در بدن بزرگسالان به دلیل عدم تحمل لاکتوز، ممکن است باعث ایجاد یبوست شود.

اگر فکر می‌کنید، ممکن است بدنتان پذیرای لبنیات نباشد، می‌توانید سعی کنید به طور موقت آن را از رژیم غذایی خود حذف کنید تا ببینید علائم شما بهبود می‌یابد یا نه. حتما در رژیم غذایی خود، سایر غذاهای حاوی کلسیم را جایگزین لبنیات کنید.

همانطور که گفتم، عدم تحمل لبنیات یا لاکتوز ممکن است در برخی افراد، باعث یبوست شود. اگر گمان می‌کنید که نمی‌توانید لاکتوز لبنیات را تحمل کنید، سعی کنید از محصولات لبنی بدون لاکتوز موجود در بازار استفاده کنید.

بیشتر بخوانید: پرستار سالمند

ورزش برای درمان یبوست در سالمندان و بازنشستگان

هرچند ورزش کردن سالمندان ممکن است، کمی سخت باشد اما آن‌ها هم باید سعی کنند فعال باشند و در حد امکان فعالیت‌های فیزیکی انجام دهند. ورزش برای سلامتی کلی بدن نیز مهم است.

سالمندان، باید کارهایی را انجام دهند که باعث حرکت و فعال شدنشان می‌شود. مثلا برای پیاده‌روی بیرون بروند. فعالیت‌های جسمی را که از انجام آن‌ها لذت می‌برند، پیدا کنند و آن‌ها را به بخشی از زندگی روزمره خود تبدیل کنند.

بسیاری از تحقیقات نشان می‌دهد، فعالیت جسمی موجب دفع بیشتر مدفوع می‌شود و باعث حرکات بیشتر روده و فعالیت بیشتر آن نیز می‌شود و در نهایت موجب درمان یبوست در سالمندان می‌شود.

استفاده از روغن زیتون و تخم کتان در برنامه غذایی

روغن‌های زیتون و بذر کتان ملین هستند و می‌توانند، یبوست را تسکین بخشد. این روغن‌ها حاوی ترکیباتی هستند که فرایند هضم را بهبود می‌بخشد و خاصیت آنتی اکسیدانی، ضد باکتریایی و ضد التهابی دارند که برای درمان یبوست در سالمندان بسیار مفید است. یک مطالعه در سال ۲۰۱۵ نشان داده که روغن زیتون و روغن بذر کتان به تسکین یبوست در افراد کمک شایانی می‌کند.

خوردن سوپ‌های آبکی و خداحافظی با یبوست

سوپ‌های شفاف و آبکی دارای مواد مغذی و آسان هضم هستند. این سوپ‌ها، همچنین رطوبت را به مدفوع سخت و متراکم اضافه می‌کنند که می‌تواند آن‌ها را نرم کند و باعث دفع راحت‌ترشان شود. مایعات و غذاهای گرم نیز به طور کلی هضم را آسان‌تر می‌کنند.

یبوست چیست؟ اجابت مزاج نامنظم و دشوار، یبوست نامیده می­‌شود. اکثر افراد در طول زندگی خود یبوست را تجربه می‌­کنند اما با بالا­رفتن سن، یبوست در سالمندان بیشتر دیده می‌­شود. زنان چندین ­برابر مردان مبتلا به یبوست می­‌شوند. یبوست در افراد سالمند باید زودتر شناخته شود تا بتوان آن را درمان کرد.

بیشتر بخوانید: رفلاکس معده در سالمندان

دلایل یبوست در سالمندان

• یبوست در سالمندان می‌­تواند به دلیل کاهش فعالیت فیزیکی، تحلیل عضلات شکم و مصرف داروهای مختلف باشد.
• یکی از مهم­ترین علت ایجاد یبوست در افراد سالمند، پایین­ بودن مصرف غذاهای فیبردار است. پایین­ بودن فیبر در رژیم­ غذایی موجب ایجاد مدفوعی می­‌شود که حجم و آب کمتری دارد و دفع آن مشکل است.
• وجود مشکلات دهان و دندان در سالمندان، یکی از علت­‌هایی است که سالمندان فیبر، سبزی و میوه مصرف نمی‌­کنند. سالمندانی که دندان مصنوعی دارند، نمی‌­توانند غذا و سبزیجات را به خوبی بجوند. این موضوع یکی از دلایل اصلی یبوست در سالمندان است.
• یکی از دلایل یبوست، ابتلا سالمند به بیماری­‌هایی همچون دیابت، افسردگی و پارکینسون است. دیابت باعث افزایش ادرار می‌­شود و موجب کم­ آبی در بدن و روده‌­ها می­‌شود. دیابت پیشرفته، می­‌تواند اعصاب روده را درگیر کند و بالطبع آن یبوست رخ دهد. در افسردگی، به دلیل این ­که فرد هیچ تحرک و فعالیتی ندارد، بیشتر دچار یبوست می‌شود.
• کسانی که سندرم روده تحریک‌­پذیر دارند، سیستم گوارشی آن‌­ها به‌­خوبی کار نمی­‌کند و دچار یبوست شدید می­‌شوند.
• سالمندانی که استرس و نگرانی­‌های زیادی دارند اغلب دچار انواع مشکلات از جمله یبوست می­‌شوند. استرس می‌­تواند باکتری­‌های مفید روده را از بین ببرد و تعادل فلور روده را برهم زند.
• برخی افراد نیز در عمل اجابت مزاج، عجله می‌­کنند یا با نشستن نامناسب در سرویس بهداشتی، موجب می‌­شوند که حرکات روده به­ طور کامل کار نکند و یبوست پیش آید.

علائم یبوست در سالمندان

• اگر دو یا کمتر از دو بار اجابت مزاج در هفته دارد.
• اگر در هنگام دفع زور می‌­زند و مدفوع با فشار و زور خارج می­‌شود.
• اگر مدفوع سفت است.
• اگر احساس می‌­کند که به ­طور کامل، روده‌ها تخلیه نشده است.

نکته مهم: اگر یبوست در سالمندان خیلی طول بکشد حتما باید به پزشک مراجعه کنید. یادتان باشد که شما خودسرانه مجاز به استفاده از دارو نیستید. یبوست می­‌تواند موجب بواسیر، شقاق مقعدی، بیرون‌­زدگی راست‌­روده و سایر اختلالات شود. اگر سالمند شما یبوست شدید و مزمن دارد بهتر است به پزشک مراجعه کنید، شاید جراحی موردنیاز باشد.

راه­کارهایی برای درمان یبوست در سالمندان

• ورزش ­کردن و داشتن تحرک بدنی: متخصصان می‌­گویند کسانی که به ­مدت طولانی می‌­نشینند، بیشتر دچار یبوست می‌­شوند. شنا، دوچرخه­ سواری و پیاده‌­روی را می‌­توانید امتحان کنید.
• پختن سبزی­جات یا رنده­ کردن میوه‌ها می­‌تواند مشکل یبوست در سالمندان را حل کند. این­کار به سالمندان کمک می‌­کند تا بتوانند از مزایای غذاهای پرفیبر بهره‌­مند شوند. فیبر باعث می­‌شود که حجم توده مدفوع زیادتر شود و راحت­‌تر دفع شود.
• بعضی از میوه‌­ها برای درمان یبوست در افراد سالمند مفید هستند و شما می­‌توانید آن­‌ها را با خیال راحت مصرف کنید. انگور به ­دلیل داشتن ماده‌­ای موثر به نام پکتین، باعث حجیم‌­تر شدن مدفوع و دفع راحت آن می‌­شود. مصرف آلو و انجیر چه به ­صورت تازه و چه به ­صورت خشک موجب رفع یبوست می­‌گردد. کیوی به ­دلیل داشتن آب و فیبر زیاد یکی از میوه‌­های موثر در درمان یبوست در سالمندان است. مصرف مداوم خرما نیز از ابتلا به یبوست پیشگیری می‌­کند. میوه‌­هایی مثل پرتقال و نارنگی به ­دلیل داشتن ویتامین C و فیبر زیاد، به بهبود عملکرد سیستم گوارش سالمندان کمک کرده و از مبتلا شدن به اختلالات گوارشی، جلوگیری می­‌کنند.
• مصرف غلات سبوس­دار و حبوبات باعث تحرک بیشتر روده­‌ها شده و از یبوست پیشگیری می­‌کند.
• مصرف زیاد و بیش ­از­حد محصولات لبنی موجب یبوست می­‌شود.
• مصرف آب کافی حداقل ۸ لیوان در طول روز؛ سعی کنید همیشه آب را در دسترس خودتان قرار دهید و آب بنوشید. دقت کنید که اگر فقط مواقع تشنگی آب بنوشید یعنی بدن شما دچار کمبود مایعات و دمنوش است.
• عدم مصرف بیش ­از­حد قرص ملین؛ چون قرص‌­ها باعث می­‌شوند که حرکات طبیعی روده به­ درستی انجام نشود و باعث تنبلی روده‌­ها شود.
• از مصرف زیاد چای و قهوه، بپرهیزید. اگر به مصرف چای عادت دارید، حتما کمرنگ بنوشید.
• مصرف یک لیوان شیر گرم در هنگام خواب، توصیه می­‌شود. مصرف شیر گرم موجب بهتر کار­ کردن روده‌­ها در افراد سالمند می‌­شود.
• از مصرف غذاهای فست فودی، سرخ‌­شده و فرآوری­‌شده خودداری کنید.
• مصرف پروبیوتیک‌­ها را فراموش نکنید. پروبیوتیک‌­ها هم در ماست­‌های غنی­ شده و هم به­ صورت مکمل وجود دارند که می‌­توانید از بازار تهیه کنید. مصرف پروپیوتیک موجب بهبود فلور روده و بهبود عملکرد سیستم گوارشی در سالمندان می­‌شود.
• خود را عادت دهید که سر زمان مشخصی به توالت بروید اگرچه احساس دفع نداشته باشید، اگر این روش را برای مدتی دنبال کنید، روده­‌ها عمل تخلیه را با نظم بیشتری انجام می‌دهند.
• غذاها را به ­آهستگی بخورید و کامل بجوید.
• هنگام مسافرت سعی کنید بدون به ­تعویق انداختن، از سرویس بهداشتی استفاده کنید. برخی افراد سالمند در هنگام مسافرت به­ دلایل مختلفی همچون کثیفی سرویس­‌های بهداشتی، از استفاده­ سرویس بهداشتی عمومی امتناع می‌کنند و همین امر موجب ایجاد یبوست در سالمندان می­‌شود.

دلایل یبوست در سالمندان که به آن توجه نمیشود

افسردگی در سالمندان

شاید عجیب باشد اما افسردگی در سالمندان عامل مهم غیر مستقیم است که به آن توجه نمیشود. افسردگی باعث خانه نشینی و عدم تحرک در سالمندان را همراه خود دارد که یکی از دلایل اصلی یبوست در افراد مسن است. از طرفی افسردگی میتواند میل سالمندان را به غذا خوردن سالم کم کند. داروهای افسردگی به تنهایی میتواند یبوست را افزایش دهد.

مصرف مواد مخدر در سالمندان

ممکن است اعتیاد در سالمندان از زمان نوجوانی وجود داشته باشد و این موضوع شایع است. از طرفی بعضی از افراد سالمند به دلیل وجود دردهای مختلف، احتمال میرود که به یکی از مواد مخدر کشیده شوند. تمرکز مواد مخدر روی اعصاب دستگاه گوارش است و مانع میشود تا روده مدفوع را به سمت جلو حرکت دهد.

بیشتر بخوانید

رژیم غذایی سالمندان

درمان یبوست در سالمندان به روش گیاهی

یبوست از بیماری‌های گوارشی بسیار شایع در سالمندان است. کهولت سن و مصرف داروهای مختلف مانند دارو فشار خون، داروی بیماری قلبی و اعصل میتواند دلیل مهمی در پیدایش این بیماری باشد. یبوست در سالمندان همانطور که گفته شد، بیماری شایعی است اما در صورت طولانی شدن باید آن را جدی گرفت. در افراد سالمند، یبوست طولانی میتواند هشداری برای سرطان روده باشد که با انجام آزمایش میتوان از بودن یا نبودن آن مطلع شد.

برای درمان یبوست دکتران توصیه میکنند که مصرف زیاد آب و فیبر، علاج درمان این بیماری است. رژیم غذایی مناسب در سالمندان، بسیار توصیه میشود. برنامه تغذیه‌ای مناسب، میتواند مواردی از این قبیل را کنترل کند. فقط توصیه میشود کسانی که مشکلات انسداد روده دارند، برای مصرف فیبر، باید با دکتر خود مشورت کنند.

نوشیدن لیمو عسل

• آب نصف لیمو ترش را بگیرید و درون یک لیوان آب گرم بریزید.
• یک قاشق غذاخوری عسل به آن اضافه کنید.
• این نوشیدنی را میتوانید در صبح و شب میل کنید.
• سعی کنید در هنگام صبح، با معده خالی مصرف شود.
• این روند باید به صورت متداول انجام شود.

خواص شگفت‌انگیز انجیر

انجیر را میتوان به سه صورت خشک، تازه و خیسانده شده در آب مصرف کرد. انجیز به دلیل وجود فیبر زیاد، یکی از بهترین مواد برای یبوست در سالمندان است. این میوه شگفت‌انگیز روده را شستشو میدهد و همین روند باعث تخلیه روده میشود. همچنین میتوانید قبل از مصرف، چندساعتی در آب قرار دهید. اگر میخواهید تا تاثیر بسزایی در این تغذیه ایجاد شود، بهتر است که همراه آن بادام را خیس کنید و در آخر با عسل میل کنید.

خواص روغن کرچک برای یبوست

اگر یبوست شدیدی دارید و به دنبال راه‌حل هستید، نباید خواص روغن کرچک را نادیده بگیرید. مراحل زیر را انجام دهید.

• دو قاشق چایی خوری روغن کرچک را با معده خالی بخورید.
• به دلیل مزه بد روغن کرچک، میتوانید با آب لیمو یا پرتقال آن را میل کنید.

توجه شود که برای درمان بیشتر و سریع‌تر یبوست، نباید مقدار استفاده از روغن کرچک بیشتر شود. استفاده زیاد از روغن کرچک برای سلامتی مضر میباشد. همچنین دوره مصرف این ماده نباید زیاد باشد.

۳ کار مهم در هنگام یبوست

• مصرف آب فراوان
• مصرف فیبر در برنامه غذایی
• ورزش سالمندان در منزل

 

سوالات متداول

چه زمانی درمان یبوست را شروع کنیم؟

هنگامی که فرآیند اجابت مزاج سالمندان، از روند منظم خود خارج شود، باید به فکر درمان آن باشید.

اولویت غذایی در برای درمان یبوست سالمندان چیست؟

نوشیدن مایعات فراوان، مواد غذایی فیبردار و ورزش کردن است. تا حد زیادی این ۳ مورد میتواند یبوست سالمندان را برطرف کند.

چه زمانی برای درمان یبوست سالمندان به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر با موادغذایی مفید، یبوست شما بهبود پیدا نکرد و زمان آن طولانی شد. حتما توصیه میشود تا به پزشک متخصص مراجعه کنید.

تفاوت انسداد روده با یبوست چیست؟

انسداد روده همان چسبندگی روده میباشد که مانع از حرکت غذا در روده میشود و موضوع مهمی به شمار می‌رود. یبوست به نامنظم شدن دفعات اجابت مزاج میگویند.

خوردن قهوه چه مقدار به رفع یبوست کمک میکند؟

برای بعضی از افراد، خوردن قهوه کافئین‌دار باعث اجابت مزاج میشود زیرا اثرگذاری آن از آب و قهوه بدون کافئین به مراتب بیشتر است. توصیه میشود که ناشتا این کار را انجام دهید.

مواد فیبردار مهم برای درمان یبوست کدامند؟

برای درمان یبوست با مواد غذایی فیبردار میتوانید از سبزیجات خام یا پخته استفاده کنید. همچنین حبوبات، غلات سبوس‌دار و میوه‌های خشک شده نظیر آلو و زردآلو برای درمان این بیماری بسیار مفید هستند.