A
سلامت جسمی سالمندان

هر آنچه که باید درباره عوارض داروهای بیهوشی بدانید

در طول زندگی هر فرد به ­دلیل عمل‌های جراحی یا علت­‌های دیگر نیاز است تا از داروهای بیهوشی استفاده شود. این داروها که به صورت وریدی یا استنشاقی مورد استفاده قرار می­‌گیرند، با توجه به سن هر فرد می­‌توانند متفاوت باشند. معمولاً در ارتباط با مصرف داروهای بیهوشی به کودکان یا سالمندان به‌عنوان گروه‌­های حساس، بیش­تر باید توجه شود. این داروها می­‌توانند در کنار فواید و مزایای بسیار زیادی که دارند، فرد را با عوارض و خطرات جدی روبه­‌رو نمایند. از این رو نیاز است تا پیش از عمل جراحی، سوابق بیماری­‌های فرد و وضعیت جسمانی او در کنار رده­‌ی سنی موردتوجه قرار گیرد تا بتوان از بروز مشکلات احتمالی جلوگیری نمود.

انواع بیهوشی

بیهوشی فرآیندی است که در طی آن تمام حس­‌های رنج و درد فرد از بین می­رود. اگر چه بسیاری از پزشکان بیهوشی را احساسی مانند کما می­‌دانند، اما همیشه باعث از بین رفتن کامل هوشیاری­تان نمی‌­شود. پزشکان با توجه به شرایط روحی و جسمی و هم­چنین سن فرد، از شیوه­های مختلف بیهوشی استفاده می­‌کنند که در ادامه به آن­ها اشاره می­‌نماییم.

بی­‌حسی موضعی

در این حالت معمولاً شما هوشیاری­تان را از دست نمی‌­دهید و فقط بخش­های محدودی از بدنتان احساس درد نمی­‌کنند. این بیهوشی به‌­وسیله­‌ی تزریق به فرد القا می­‌شود.

بی‌­حسی منطقه­‌ای

در این نوع بی­‌حسی بخش­های گسترده و عمیقی در بدن بی­حس می­‌شوند. در این نوع بی­‌حسی که از طریق تزریق ایجاد می­‌شود، با وجود این که هنوز هوشیار هستید، درد را احساس نمی­‌کنید. در برخی از جراحی­‌ها نیز ممکن است بعضی از فشارهای وارده را بتوانید احساس کنید. از این بی­‌حسی­‌ها می‌­توان به بی­‌حسی نخاعی یا بی­حسی اپی­دورال اشاره نمود. بی­‌حسی منطقه‌ای نسبت به بی­‌حسی موضعی عمیق­‌تر است.

بیهوشی عمومی

در این نوع بیهوشی که معمولاً بیمار هوشیار نیست، از روش­‌های کنترل­‌شده استفاده می­‌شود. تمام ویژگی­‌های سلامتی فرد در طی عمل جراحی بررسی می­‌شود تا خطری او را تهدید نکند. در این نوع بیهوشی دردی را احساس نمی‌­کنید و در بسیاری از عمل­‌های جراحی نیاز است تا از بیهوشی عمومی استفاده شود.

آرام­بخش­‌ها در بیهوشی

این داروها معمولاً شما را در وضعیتی مشابه خواب قرار می­‌دهند و به­‌عنوان داروهای همراه می‌­توانند در بی­‌حسی موضعی یا بی‌حسی منطقه­‌ای مورداستفاده قرار بگیرند. پس از تمام شدن اثر این داروها ممکن است نتوانید چیزی را به‌خاطر بیاورید. البته در بسیاری از افراد نیز مشاهده می­‌شود که فرد می­‌تواند اتفاقات را به‌خوبی به‌­یاد آورد.

چرا از روش بیهوشی استفاده می­‌شود؟

در واقع بیهوشی بهترین راه برای عمل­‌های جراحی نیست. پزشک متخصص در کنار مشورت با متخصص هوشبری و با توجه به شرایط سنی و جسمانی بیمار، تصمیم می­‌گیرد که از بیهوشی یا بی­حسی موضعی استفاده نماید. بیهوشی به­‌دلایل مختلفی می‌تواند انجام شود. از این دلایل می‌­توان به طولانی بودن عمل جراحی اشاره نمود. در بسیاری از عمل­‌ها فرد نیاز است تا مدت زمان زیادی در اتاق عمل بماند. در این شرایط معمولاً بیهوشی به بی­حسی موضعی ترجیح داده می­‌شود.

بعضی اوقات وضعیت بیمار در حالتی است که خون زیادی از دست داده است یا اگر تحت عمل جراحی قرار گیرد، خون زیادی از دست می­‌دهد. به­‌همین نیاز است تا فرد هنگام عمل بیهوش شود تا از بروز خطرات جدی­‌تر بتوان جلوگیری نمود. هم­چنین اگر عمل جراحی بر تنفس شما تاثیر بگذارد، توصیه می‌­شود تا از بیهوشی استفاده شود.

در بسیاری از عمل­‌های جراحی به جای استفاده از داروهای بیهوشی از روش­‌های دیگری نیز می‌­توان استفاده نمود. از این روش‌ها می­‌توان به بی­‌حسی موضعی به‌­منظور بخیه زدن، استفاده از آرام­بخش‌ها در هنگام کولونوسکپی و بی­حسی برخی نواحی مثل بی­حسی اپیدورال در زمان زایمان اشاره نمود.

فرآیند بیهوشی برای سالمندان چگونه بوده و تا چه میزان می‌توان خطرات آن را کاهش داد؟
عوارض داروهای بیهوشی در سالمندان

فرآیند بیهوشی چگونه آغاز می­‌شود؟

بیهوشی همان­طور که پیش از این نیز گفته شد، اقدامی است که پیش از عمل جراحی انجام می­‌شود. این کار می­تواند در اتاق عمل یا اتاق بیهوشی انجام شود. متخصص بیهوشی با در نظر گرفتن شرایط بیمار، بهترین روش را برای بیهوشی وی انتخاب می‌کنند. سنجش و بررسی ضربان قلب، سطح اکسیژن بیمار و فشارخون از مهم­ترین اقداماتی است که حین بیهوشی و عمل جراحی باید به آن توجه کرد تا به این ترتیب بتوان از بروز اتفاقات و خطرات جدی جلوگیری شود.

یک لوله‌­ی پلاستیکی کوچک که کانولا نام دارد، وارد رگ بیمار می­‌شود. این کار با استفاده از سوزن انجام می­‌شود. معمولاً در بزرگسالان برای بیهوشی یا بی­حسی موضعی کانولا بیش­تر از تجهیزات دیگر کاربرد دارد. داروها و سایر مواردی که نیاز است به بدن شما تزریق شود از طریق کانولا انجام می­‌شود.

انواع روش­ بیهوشی عمومی

بیهوشی عمومی معمولاً به دو شکل انجام می­‌شود. یکی از روش‌­هایی که پیش از این گفته شد، استفاده از کانولا است. این روش که روشی کنترل ­شده است اغلب برای بزرگسالان استفاده می‌شود. روش دوم با روش اول تفاوت زیادی دارد و به این صورت است که با استفاده از ماسک، گازها و اکسیژن را استنشاق می‌نمایید. در این روش حتی خودتان می­‌توانید ماسک مذکور را روی صورت­تان نگه دارد. اندکی بعد بیهوش ­می‌شوید و متخصص بیهوشی در این شرایط می­‌تواند کانولا را جایگزین نماید.

پس از انجام عمل جراحی متخصصان شما را به اتاق ریکاوری هدایت می­‌کنند. در این اتاق ضربان قلب، سطح اکسیژن، فشارخون و هوشیاری شما بررسی می‌شود تا به این ترتیب از بروز هر گونه مشکلی جلوگیری شود. در این شرایط ممکن است به داروهای خاصی نیاز داشته باشید که پزشک با تجویز این داروها اطمینان از شرایط سلامتی­تان، می­‌تواند شما را به بخش انتقال دهد.

عوارض داروهای بیهوشی چیست؟

داروهای بیهوشی هم عوارض بلندمدت و هم عوارض کوتاه‌مدت دارد.

عوارض کوتاه‌مدت داروهای بیهوشی

عوارض کوتاه مدت داروهای بیهوشی معمولاً با فاصله‌ی کوتاهی پس از عمل جراحی بروز پیدا می­‌کنند. پس از پایان عمل جراحی و از بین رفتن اثر داروهای بیهوشی، بیمار به‌­مرور در اتاق ریکاوری به هوش می­آید و عملکرد صحیح خود را بازمی­‌یابد. به­‌طور معمول این بیماران حس گیجی و سستی را پس از عمل جراحی احساس می‌­کنند.

حالت تهوع یکی از رایج‌­ترین علائمی است که معمولاً بیماران پس از پایان اثر داروهای بیهوشی با آن مواجه می­‌شوند. این مسئله اغلب چند ساعت ادامه پیدا می‌­کند. اما در مواردی نیز پیش می­‌آید که اثر این داروها تا چند روز باقی بماند که در این حالت توصیه می‌­شود که فرد با مشورت پزشک از داروهای ضدتهوع استفاده کند. یکی دیگر از عوارض کوتاه‌مدت داروهای بیهوشی خشکی دهان است. در صورتیکه بیمار حالت تهوع ندارد، می­تواند مقداری آب بنوشید تا خشکی دهانش برطرف گردد.

به­‌طور معمول در طول عمل جراحی به­‌دلیل بیهوش بودن بیمار، لوله­‌ای در دهان او قرار می­‌گیرد. از همین رو پس از اتمام عمل ممکن است فرد دچار گرفتگی صدا و گلودرد شود که به­‌مرور برطرف می­‌شود. در زمانی که فرد بیهوش است معمولاً دمای بدن افت می‌­کند. این روند کاهش دما باید توسط پزشکان و پرستاران چک شود تا مشکلی فرد را تهدید نکند. به­‌همین دلیل بیمار پس از به هوش آمدن احساس لرزش و سرما دارد. این مسئله می‌­تواند تا چند ساعت نیز ادامه داشته باشد که در صورت ادامه­دار شدن نیاز به پیگیری دارد.

فرد در زمان بیهوشی حالتی مانند خواب عمیق یا کما را تجربه می­‌کند. به‌همین علت طبیعی است که پس از به هوش آمدن احساس سرگیجه و گیجی داشته باشد. این احساس می‌تواند تا چند ساعت نیز ادامه داشته باشد. البته باید به این نکته نیز اشاره نمود که سالمندان معمولاً احساس سرگیجه‌­ی طولانی­‌تری دارند و تا چند روز بعد از عمل در این شرایط باقی می­‌مانند.

در طول عمل جراحی بعضی وقت­‌ها نیاز است تا از داروهای شل‌­کننده­‌ی عضلات استفاده شود. این داروها در دوران ریکاوری و پس از عمل می‌­توانند موجب درد و رنجش بیمار شوند. سالمندان معمولاً به­‌دلیل تحلیل عضلانی این مشکلات را ممکن است بیش­تر از سایر افراد تجربه کنند. بعضی­ از داروهای تسکین‌­دهنده می‌­توانند پس از ریکاوری موجب خارش در فرد شوند و از این بابت فرد احساس ناخوشایندی داشته باشد. یکی از معایبی که معمولاً برای سالمندان به­‌وجود می­‌آید، مشکل دفع ادرار است. به­‌همین دلیل ریکاوری یکی از مهم­ترین اقدامات پس از عمل جراحی است تا شرایط روحی و جسمی بیمار به­طور کامل بررسی شود و اوضاع قابل­‌کنترل باشد.

عوارض بلندمدت داروهای بیهوشی

علاوه بر مشکلات کوتاه‌مدت متعدد، مشکلات بلندمدت نیز می­‌تواند سلامتی فرد را تهدید کنند. ممکن است بعضی از افراد هیچ کدام از این مشکلات را تجربه نکرده باشند اما معمولاً سالمندان این عوارض را بیش­تر از سایر افراد تجربه می­‌نمایند. به‌عنوان مثال؛ مشکلات شناختی یکی از بارزترین اختلالاتی است که فرد به­‌دلیل مصرف داروهای بیهوشی یا عمل جراحی با آن مواجه می‌­شود. به­‌همین دلیل پیش از عمل جراحی باید شرایط و سابقه­‌ی بیمار بررسی شود و با توجه به آن این داروها مصرف شوند.

گیجی وحواس‌­پرتی می­‌تواند تا روزهای زیادی ادامه داشته باشد و فرد را در شرایط نامساعدی قرار دهد. این عارضه می­تواند به‌صورت متناوب رخ دهد که معمولاً سالمندان بیش­تر با آن مواجه می‌­شوند. این عوارض بیش­تر در افراد بالای ۶۰ سال دیده می‌‌شود. سکته­‌ی مغزی، بیماری­‌های قلبی و عروقی، بیماری­‌های ریوی، آلزایمر و پارکینسون می­‌توانند این عوارض را تشدید کنند.

چه مواردی خطر داروهای بیهوشی را افزایش می‌دهد؟

بیماری­‌های زمینه­‌ای یکی از اصلی­‌ترین دلایل بالا رفتن خطر استفاده از داروهای بیهوشی هستند. اما در کنار این مسئله سیگار کشیدن، چاقی، فشارخون بالا و حساسیت­‌های دارویی نیز می‌­توانند این ریسک را بالا ببرند. از دیگر موارد بالا بردن خطر این داروها می‌­توان به وقفه تنفسی انسدادی، دیابت، سکته و داروهایی که خونریزی را افزایش می­‌دهند نیز اشاره نمود.

نکات مهم عمل جراحی

برای آن که فرآیند بیهوشی و عمل شما به­‌خوبی انجام شود، باید پزشک متخصص بتواند به­‌درستی وضعیت جسمانی شما را بررسی کند. این کار می‌­تواند از بروز خطرات و مشکلات احتمالی جلوگیری کند. از همین رو آخرین نسخه و داروهای مصرفی خود را به­‌همراه داشته باشید تا از بروز تداخل­­‌های دارویی پیشگیری کنید. آزمایش­‌ها و درمان­‌هایی که پیش از این در بیمارستان‌­ها و مراکز دیگر انجام داده‌­اید را به پزشک خود ارائه دهید. این کار می­‌تواند سابقه‌­ی بیماری­­‌ها و سلامتی شما را روشن­‌تر کند.

شما ممکن است به داروی خاصی حساسیت داشته باشید و این مسئله فرآیند بیهوشی را با مشکل روبه­‌رو سازد. به­‌همین دلیل نیاز است تا حساسیت­‌های خود و خانواده‌­تان را با پزشک خود در میان بگذارید. از سویی دیگر فشارخون یکی از اساسی­‌ترین معیارها برای بررسی روند سلامتی است. سعی کنید هنگام مراجعه به پزشک خود، او را از میانگین فشارخون خود آگاه نمایید.

پیش از مراجعه به بیمارستان بهتر است چه کارهایی را انجام دهید؟

معمولاً پزشک و متخصص بیهوشی با توجه به شرایط جسمانی بیمار، توصیه­‌هایی را برای قبل از عمل به فرد می­‌کنند. بهتر است پیش از عمل جراحی از استعمال دخانیات پرهیز کنید و این عمل را چند هفته ترک نمایید. هم­چنین در صورتی که دچار اضافه وزن هستید، بهتر است تا با مشورت پزشک اقدام به کاهش وزن نمایید.

استرس و اضطراب می­‌تواند تاثیر منفی بر نتیجه­‌ی عمل شما بگذارد. به­‌همین دلیل مدتی پیش از عمل خود با انجام فعالیت‌­های سبک ورزشی، هم به سلامت بدن خود کمک کنید، هم استرس و اضطراب را از خود دور نمایید. در ارتباط با بیماری­‌های مزمن نیز توصیه می­‌شود با یک پزشک عمومی مشورت کنید و در صورت نیاز گزارشی برای پزشک متخصص خود تهیه نمایید تا سلامتی شما به بهترین شکل تضمین شود.

عوارض داروهای بیهوشی

بیهوشی یکی از اقداماتی است که باید پیش از عمل جراحی انجام گیرد. این کار به­‌صورت­‌های مختلفی انجام می‌­شود و باعث کم کردن یا از بین رفتن هوشیاری شده و در نتیجه­‌ی آن فرد احساس درد نمی‌­کند. داروهای بیهوشی عوارض کوتاه‌مدتی مثل سرگیجه، لرزش، گیجی و… و عوارض بلندمدتی مثل اختلال حواس و حافظه ممکن است داشته باشند که بسیاری از آن­ها در سالمندان بیش­تر سایر رده­‌های سنی دیده می­‌شود. از همین رو توصیه می­‌شود تا پیش از هر اقدامی سابقه­‌ی بیماری­‌های فرد و داروهایی که مصرف می­‌کند به پزشک متخصص ارائه شود تا او با مشورت با متخصص بیهوشی بهترین روش بیهوشی و درمان را برای فرد انتخاب کند.

فروشگاه تخصصی سالمندان

منبع
mehrad hospitalrcoa

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

دکمه بازگشت به بالا