با بالا رفتن سن و تحلیل قوای جسمانی و پیر شدن بدن، تغییراتی در ما بروز پیدا میکند. بیخوابی متداولترین مشکل افراد مسن است. بیخوابی ممکن است ناشی از مشکلات سلامتی، نگرانی یا استرس باشد. عوامل دیگری نیز ممکن است خواب افراد مسن را تحت تاثیر قرار دهند که برای نمونه میتوان آپنه، سندرم پای بیقرار، مشکلات تنفسی، دردهای عضلانی یا بی حسی را نام برد. عوامل مربوط به سلامتی نظیر دیابت، درده اندام های داخلی، مشکلات مربوط به قلب و مشکلات معده و هضم غذا، کمبود ویتامین دی، آرتریت، دردهای ستون فقرات و همچنین آلزایمر و پارکینسون و … نیز منجر به تاثیر منفی بر خواب خواهند شد. شما فکر میکنید تشک مناسب برای سالمندان چه ویژگیهایی دارد؟
برای رفع مشکل بیخوابی راههای زیادی وجود دارد؛ از درمان و دارو گرفته تا رنگ اتاق خواب و مدل تخت خواب و … . یکی از سادهترین کارهایی که برای بهبود خواب سالمندان میتوان انجام داد، انتخاب تشک و تخت خواب مناسب برای آنهاست. زیرا در این انتخاب باید عوامل مختلفی نظیر درد در نواحی کمر، شانه ها، لگن، گردن و سایر نقاط حساس بدن در نظر گرفته شود. ممکن است تشک انتخاب شده، محبوبترین تشک برای بسیاری از مردم باشد اما برای فردی که از درد در این نواحی رنج میبرد، سفت یا نرم باشد و منجر به درد بیشتر وی شود. به غیر از این موارد ممکن است این فرد نیاز به تشکی خاص داشته باشد، ممکن است نیاز به تشک طبی یا یک تشک خنک مانند تشک ژل دار یا یک تشک دربرگیرنده مانند تشک لاتکس داشته باشد و… . ما قصد داریم در این مقاله به بحث تشک و تخت خواب مناسب برای سالمندان بپردازیم با ما همراه باشید و از مطالب مفید این مقاله استفاده کنید تا بتوانید انتخابی مفید و هوشمندانه داشته باشید.
تشک مناسب برای سالمندان کدام است؟
اولین و مهمترین نکتهای که در مورد تخت خواب سالمندان باید مدنظر قرار گیرد، ارتفاع آن است. ارتفاع باید طوری باشد که نشستن و پایین آمدن از تخت برای فرد سالمند دشوار نباشد. زیرا اگر ارتفاع زیاد باشد، میتواند سبب بروز حادثه شود، به عنوان مثال سالمند پرت و دچار شکستگی استخوان شود؛ همچنین اگر ارتفاع تخت کم باشد، در هنگام نشستن و بلند شدن فشار زیادی به مفاصل و استخوانها وارد میشود.
نکته بعدی، توجه بهسادگی آن است. تخت خواب سالمند بهتر است که بدون وسایل و قسمتهای تزئینی باشد. زیرا بعضی از سالمندان دچار بی خوابی یا بدخوابی های شبانه میشوند و این تزئینات چوبی یا فلزی میتواند در حالت ناهوشیار برای سالمند خطر آفرین باشد. علاوه بر ساختار تخت خواب، تشک به عنوان وسیلهای که بیشترین تماس را با بدن، برای زمان طولانی دارد، در تعیین کیفیت خواب سالمند نقش به سزایی دارد. تشکها باید ویژگیهای زیادی داشته باشند تا برای سالمندان مناسب و مطلوب باشند.
ویژگی های یک تشک خوب برای سالمند
پشتیبانی تشک مناسب برای سالمندان: میزان مسطح و پایدار بودن سطح تشک را پشتیبانی آن میگویند. تشکی که این قابلیت را ندارد، بعد از چند بار استفاده در قسمتهای وسط آن دچار فرورفتگی میشود. با این حساب ستون فقرات سالمند در راستای طبیعی قرار نگرفته و او را دچار مشکلاتی میکند. بنابراین تشکی که پشتیبانی مناسب داشته باشد ستون فقرات فرد را در راستای طبیعی خود نگه میدارد و منجر به خواب راحت میشود.
راحتی تشک: تشک هایی که بدن را دربر گیرند منجر به خواب راحتتر فرد میشوند. برخی از تشک ها فشار نامناسب و زیادی را به بدن فرد وارد میکنند. این فشار در نهایت باعث ایجاد درد در ستون فقرات و دیگر اندامهای فرد میشود.
درجه سفتی تشک: میزان محکم بودن سطح تشک یکی از مهمترین عوامل تاثیرگذار بر خواب است. تشک خیلی سفت یا خیلی نرم چندان طرفدار ندارد. افراد با وزن بالاتر ترجیح میدهند تشکی با درجه سفتی متوسط و حتی بیشتر داشته باشند. در حالی که افراد با وزن کمتر دوست دارند روی تشک های نرم تر بخوابند. این انتخاب کاملا با توجه به سلیقه و راحتی فرد استفاده کننده صورت میگیرد. برای خرید تشک سالمند ابتدا وزن و فرم بدن او را در نظر بگیرید و سپس بهترین گزینه برای او را خریداری کنید.
عدم تغییرات درجه حرارت در طول خواب بر روی تشک: تشکی که متناسب با درجه حرارت دلخواه خواب شما باشد را انتخاب نمایید. برخی از تشک ها باعث بالا رفتن دمای سطح تشک میشود و حتی سالمند از این قضیه راضی است. این دسته از تشکها از مموری فوم ساخته شدهاند و میتوانند باعث بروز گرما شوند. اما اگر همین تشکها برای سالمندانی که فشار خون بالایی دارند را خریداری کنید، در تمام مدت طول شب احساس نارضایتی از خواب خود دارند.
در برخی از تشکها از لیکوئید ژل برای خنک کردن بدن در آن استفاده میشود. نوع دیگری از تشک مناسب برای سالمندان هم هستند که به صورت طبی فنری و لاتکس هستند و منجر به گردش هوا و خنک شدن طبیعی بدن میشوند.
عدم ایجاد سر و صدا در هنگام حرکت روی تشک: برای برخی از سالمندان، کوچکترین صدایی کافی است تا خواب شبانه آنها به هم بریزد. تشک های فنری به علت به کار بردن فنر در ساختار تشک در صورت تکان خوردن، سر و صدا ایجاد خواهند کرد. این در حالی است که تشک هایی از جنس مموری فوم و تشک لاتکس به دلیل ساختار فوم مانند خود کمترین سر و صدا را در هنگام تکان خوردن فرد روی آن ایجاد میکنند. سکوت و عدم ایجاد سر و صدا در خواب افراد مسن بسیار موثر است. بسیاری از افراد سالمند بعد از بیدار شدن شبانه، ممکن است دچار بیخوابی شوند از این رو بهتر است با عدم ایجاد سر و صدا خواب بهتری را تجربه نمایند.
عدم انتقال حرکت: علاوه بر صدا، تکان خوردن فرد در هنگام خواب میتواند باعث بیداری او شود. انتقال حرکت، مانند تغییر موقعیت همسر در تخت خواب، منجر به بیخوابی فرد سالمند خواهد شد. بنابراین بهتر است تشکی انتخاب شود که حرکت به سالمند را انتقال ندهد.
راحتی تغییر موقعیت بر روی تشک: تشک های خیلی نرم باعث میشوند بدن فرد در آن تا حد زیادی فرو رود. علاوه بر این که میتواند باعث بروز درد در ستون فقرات و دیگر قسمتهای بدن شوند، جابجایی در هنگام خواب را بسیار سخت میکنند. بنابراین یکی دیگر از مواردی که بر کیفیت خواب سالمند اثرگذار است، میزان تغییر موقعیت و جابجایی بر روی تشک است.
خرید تشک مواج یا تشک ضد زخم بستر: انتخاب تشک مواج برای بیمار و سالمند بسیار مهم است. زیرا در جلوگیری از ایجاد زخم بستر نقش بسزایی دارد. اغلب تشک های مواج در سایزهای یک نفره هستند، همچنین قابلیت استفاده از تشک مواج هم بر روی زمین و هم روی تخت خواب وجود دارد. بنابراین یکی دیگر از انواع تشک مناسب برای سالمندان هستند.
افرادی که مشکلات حرکتی، نخاعی، فلج مغزی، آلزایمر، تحلیل عضلات، آسیب مغزی و … دارند باید از تشک مواج استفاده کنند.
تشک بادی مخصوص بیمار: سالمندانی هستند که به دلیل شرایط خاصی که دارند مجبورند به صورت موقت یا دائم در تخت ساکن باشند. بنابراین برای این افراد باید تشک مناسبی انتخاب شود تا از ایجاد مشکلات احتمالی جلوگیری گردد.
تشکهای بادی مخصوص بیمار، دارای پمپ بادی که همیشه روشن باشد و هوا را جابه جا کند، نیستند. تشک های بادی مانند تشک های زخم بستر طبی، سلولزی و تخم مرغی که برای بیماران با دوره درمان طولانی و یا افراد سالمند و معلولی که قادر به حرکت کردن نیستند استفاده میشود. زیرا آنها ضد تعریق هستند. تشک های بادی مواج به صورت شبکه-شبکه هستند که باعث گردش هوای اطراف در زیر بدن و پشت شخص میشوند که برای سلامت آنان مفید است.
کلام آخر
همه ما اهمیت یک خواب شبانه خوب را درک میکنیم. اما هرچه سن ما بالاتر میرود، تغییرات طبیعی در چرخه خواب و گسترش فزاینده بیماریها و اختلالات مزمن میتواند داشتن یک خواب شبانه آرامش بخش را مشکلتر کند. از این رو تشک و تختخواب مناسب برای سالمندان مهم است.
تشک مناسب برای سالمندان بیش از دیگر گروه های سنی اهمیت دارد چرا که در این دوران مشکلاتی از قبیل کمر درد، گردن درد و آرتروز شدت میگیرند که همگی تحت تاثیر مستقیم کیفیت بستر خواب هستند. به خصوص که بعضی از تشکها میتوانند به کاهش دردهای مزمن از این قبیل کمک کنند. همچنین کیفیت خواب در سنین بالا اهمیت بیشتری پیدا میکند و میتواند در پیشگیری از مشکلات سلامتی خیلی موثر باشد.
