صبحانه مقوی برای سالمندان: موارد ضروری وعده غذایی صبح

سلامت سالمندان به عنوان یکی از آسیب‌پذیرترین گروه‌های جامعه از اهمیت بالایی برخوردار است. با توجه به اینکه تغذیه تاثیر فراوانی روی سلامت فیزیکی سالمندان دارد، لازم است در رابطه با مواد‌ غذایی مجاز در رژیم غذایی این افراد بررسی‌های بیشتری صورت پذیرد. صبحانه برای سالمندان مهم‌ترین وعده غذایی است. در ادامه نکاتی را در این خصوص بخوانید.

همانطور که اشاره شد، صبحانه مهم‌ترین وعده‌ غذایی هر فرد، به خصوص سالمندان است. متخصصان تغذیه همگی روی این موضوع اتفاق نظر دارند و معتقدند صبحانه در بالا‌ رفتن تمرکز ذهن و ایجاد تفکر خلاق تاثیر چشم‌گیری دارد.

بر اساس آمار منتشرشده، ۱۵ تا ۵۰ درصد سالمندان در دنیا از تغذیه نامناسب یا سوء تغذیه رنج می‌برند.

با افزایش سن و شروع فرآیند پیری فعالیت‌های فیزیکی بدن کاهش می‌یابد. از طرف دیگر انواع بیماری‌های مزمن ظاهر می‌شود. سالمندان با بهبود روند تغذیه تا حد زیادی می‌توانند از مشکلات پیری جلوگیری کنند یا آن‌ها را کاهش دهند.

با افزایش سن، نیاز به انرژی در سالمندان کم می‌شود، درنتیجه بیشتر سالمندان تمایل کمتری برای مصرف غذا دارند. حال اگر انتخاب غذا برای آن‌ها به درستی انجام نشود و میزان دریافت مواد مغذی در رژیم غذایی آن‌ها پایین باشد، سلامت فیزیکی آن‌ها تهدید و مشکلات پیری تشدید خواهد شد.

صبحانه برای سالمندان باید یک صبحانه مقوی باشد که می‌تواند از تحلیل رفتن انرژی مغز جلوگیری کند و انرژی مورد نیاز فعالیت روزانه را فراهم کند. انتخاب اولین وعده‌ غذایی در آغاز روز تاثیر زیادی روی سلامت بدن، رفاه و عملکرد مغز خواهد داشت. در سالمندان این انتخاب اهمیت بیشتری دارد. شاید زمانی که جوان باشید از پس خوردن یک بشقاب کامل تخم‌مرغ برآیید، اما زمانی که سن شما بالا می‌رود، تمام روز چربی آن بشقاب را حس خواهید کرد!

بیشتر بخوانید: منوی غذا برای سالمندان

اگر شما هم در دهه پنجاه زندگی خود به سر می‌برید، بهتر است با آغاز روز گزینه‌هایی را انتخاب کنید که سیستم ایمنی بدنتان را تقویت کند و سطح انرژی مناسبی در طول روز برای شما فراهم آورد.

با بالا رفتن سن مشکلات گوارشی بیشتر خواهد شد. پس بهتر است از مواد‌ غذایی با ارزش که هضم آن‌ها سریع‌تر اتفاق می‌افتد، استفاده کنید. البته این نکته را فراموش نکنید، وعده‌های با حجم کم اما متعدد برای افراد سالمند مناسب‌تر است، چرا که در این سن دستگاه گوارش به خصوص معده ضعیف‌تر می‌شود.

عوامل دیگری مثل خرابی دندان‌ها، تغییر حس چشایی و افزایش بی اشتهایی، تداخلات دارویی و مشکلات روحی مثل افسردگی و تنهایی روی تمایل تغذیه سالمندان و سلامت آنها موثر است. پس بهتر است ابتدا نیازهای تغذیه‌ای سالمندان را بشناسیم تا بتوانیم بهترین و مفیدترین صبحانه را برای آن‌ها در نظر بگیریم.

پیشنهاد مطالعه: غذای سالمند بدون دندان

نیازهای تغذیه‌ای در سالمندان

انرژی

با بالا رفتن سن و کاهش فعالیت‌های جسمی و فیزیکی، نیاز بدن به انرژی کم می‌شود. در صورتی که انرژی، بیشتر از نیاز روزانه به بدن برسد، مشکلاتی مثل چاقی، فشارخون و بیماری‌های قلبی عروقی را به همراه خواهد داشت. نیاز به انرژی در سالمندان متفاوت است و بر اساس قد، شرایط فیزیکی و سلامتی او محاسبه می‌شود. در نتیجه مراجعه به متخصص تغذیه و پیروی از برنامه غذایی مخصوص خود از کارهایی است که باید با بالا رفتن سنتان انجام دهید.

پروتئین

با شروع روند پیری، ذخیره پروتئینی بدن کم می‌شود. در نتیجه میزان نیاز بدن به آن بیشتر خواهد شد. به خصوص اگر سالمندان بیماری‌های خاصی داشته باشند، این نیاز به مراتب بیشتر خواهد بود. ۱۴ تا ۱۶ درصد از انرژی دریافتی روزانه سالمندان، باید پروتئین‌های با کیفیت بالا باشد. بیشترین پروتئین جذبی بدن از وعده‌ غذایی صبحانه دریافت می‌شود. در نتیجه بسیار مهم است که از چه مواد‌ غذایی برای آماده سازی صبحانه برای سالمندان استفاده می‌شود.

مایعات

میزان مصرف مایعات در سالمندان باید به اندازه کافی باشد. کمبود آب بدن در این افراد معمولاً با خشکی لب‌ها، گود افتادن چشم‌ها، تب، یبوست، کاهش حجم ادرار و مدفوع خود را نشان می‌دهد. علاوه بر این مایعات باعث جذب بالاتر ویتامین‌ها و مواد مغذی در بدن می‌شود. نوشیدن روزانه ۵ تا ۶ لیوان آب برای سلامتی سالمندان ضروری است.

پیشنهاد مطالعه: قهوه برای سنین بالا

ویتامین و مواد معدنی

معمولاً سالمندان خوردن مکمل‌های ویتامینی را ترجیح می‌دهند، اما بهتر است از میوه‌ها و سبزیجات تازه به عنوان منبع ویتامین‌ها استفاده کرد. این منابع در وهله اول تامین کننده ویتامین C موردنیاز بدن هستند و از طرفی دیگر موجب شادابی و سرزندگی بیشتری در فرد می‌شود. کمبود ویتامین D در سالمندانی که از نور آفتاب دور هستند و کمبود کلسیم نیز در بسیاری از آن‌ها دیده می‌شود.

با رعایت یک رژیم غذایی مقوی و سالم در هنگام صبحانه که مهم‌ترین وعده‌غذایی برای سالمندان است، می‌توانید کمبودهای ویتامینی و مواد معدنی بدن را تامین کنید.

صبحانه به عنوان مهم‌ترین وعده‌غذایی هر فرد برای تامین نیازهای روزانه او است. صبحانه برای سالمندان به دلیل شرایط خاص بهتر است، شامل مواد‌غذایی دیر هضم نباشد. در عوض از مواد‌غذایی با فیبر، ویتامین و پروتئین بالا تشکیل شده باشد. در ادامه مطلب صبحانه‌های متنوع و مناسب سالمندان معرفی می‌شود که می‌توانید به سلیقه خود هر روز یکی از آن‌ها امتحان کنید.

تخم مرغ، صبحانه مقوی برای سالمندان

تخم مرغ یک منبع پروتئینی مناسب برای سالمندان است و می‌توان آن را یک صبحانه مفید برای سالمندان به حساب آورد. سالمندان به ازای هر کیلوگرم وزن بدن، بهتر است روزانه ۱ تا ۳ گرم پروتئین دریافت کنند. علاوه بر پروتئین، تخم‌مرغ یکی از منابع خوب ویتامین D نیز محسوب می‌شود.

تحقیقاتی که در سال‌های اخیر روی این ویتامین انجام شده، نشان می‌دهد افرادی که ویتامین D بدن آن‌ها پایین است، در معرض مرگ و میر زودتر هستند. ویتامین D همچنین در جذب کلسیم بسیار موثر است و به نوعی از پوکی استخوان جلوگیری می‌کند. یکی از ویژگی‌های خوب تخم مرغ به عنوان صبحانه برای سالمندان آماده کردن آسان آن و جویدن و هضم راحت است که سالمندان را با مشکل روبرو نمی‌کند.

لازم نیست، نگران کلسترول خون باشید. تحقیقاتی که توسط دپارتمان بهداشت و خدمات انسانی آمریکا انجام شده، نشان می‌دهد کلسترول موجود در مواد‌غذایی تاثیر چندانی در بالا بردن کلسترول خون ندارد. البته بهتر است، همیشه تعادل را رعایت کنید. اما این نکته را فراموش نکنید که سالمندان می‌توانند از خوردن کل تخم مرغ لذت ببرند و لازم نیست فقط سفیده آن را مصرف کنند.

بیشتر بخوانید: میان وعده قوی برای سالمندان

ماست، منبع باکتری‌های پروبیوتیک

ماست به خصوص ماست‌های پروبیوتیک یکی از بهترین انتخاب‌های صبحانه برای سالمندان است. باکتری‌های پروبیوتیک درون ماست، گوارش و هضم را برای سالمندان آسان می‌کند و از مشکلاتی مثل یبوست جلوگیری می‌کند. علاوه بر این ماست منبع کلسیم مناسبی است که سالمندان بسیار به آن محتاج هستند.

بعد از ۵۰ سالگی معمولاً تراکم استخوان‌های بدن با سرعت زیادی کاهش می‌یابد. بنابراین بسیاری از سالمندان در برابر شکستگی استخوان هایشان آسیب پذیر می‌شوند، درنتیجه استفاده از منابع کلسیمی در این گروه به شدت توصیه می‌شود.

بیشتر بخوانید: بهترین مکمل برای سالمندان

سیب زمینی، یک صبحانه سالم برای سالمندان

سیب زمینی یک منبع پتاسیم فوق‌العاده محسوب می‌شود. پتاسیم درون سیب زمینی از موز بیشتر است و یک سیب زمینی می‌تواند بیش از یک چهارم نیاز به پتاسیم روزانه در سالمندان را تامین کند. پتاسیم برای حفظ جذب آب در بدن ضروری است. با بالا رفتن سن معمولاً بدن خشک می‌شود. پس توصیه می‌شود مصرف آب را افزایش داده و از منابع پتاسیمی استفاده کنید تا جذب آب در بدن بهتر اتفاق بیفتد. برای مصرف سیب زمینی در سالمندان بهتر است آن را با روغن زیتون و در کنار سبزیجات تازه آماده کرد.

نان سبوس‌دار، بهترین صبحانه برای سالمندان

یک تکه نان سبوس‌دار انتخابی عالی برای صبحانه سالمندان است و در سلامت آن‌ها تاثیر فراوانی خواهد داشت. نان سبوس‌دار منبع فیبر فراوانی است و در کنار فیبر حاوی مواد مغذی چون آهن، منیزیم، کلسیم و ویتامین B است. می‌توانید نان سبوس‌دار را با کمی کره بادام زمینی ترکیب کنید تا چربی و پروتئین هم به رژیم غذایی خود اضافه کنید.

ترکیب میوه‌های مختلف، صبحانه مفید برای سالمندان

اگر شما از مشکلات دندانی خاصی رنج می‌برید یا زمان کمی برای صبحانه دارید، درست کردن اسموتی میوه‌ها می‌تواند به شما کمک کند. برای این کار میوه‌های تازه، شیر، ماست و پودر پروتئین را درون دستگاه مخلوط کن می‌گذارید و از یک نتیجه خوشمزه لذت می‌برید. به دلیل استفاده از میوه‌ها، این صبحانه مقوی منبع فیبر فراوان، پروتئین و انواع ویتامین‌هاست که بیشتر نیازهای روزانه سالمندان را تامین می‌کند و سلامت آن‌ها تضمین می‌کند.

جو دو سر، درمانی برای اختلالات گوارشی

سالمندان معمولاً به دلیل کمبود فیبر دچار مشکلات گوارشی به خصوص اختلالات روده می‌شوند. خوردن مرتب جو دو سر می‌تواند این مشکلات را درمان کند. جو دو سر به دلیل حجم فیبر بالایی که دارد، باعث احساس سیری در شما می‌شود و بسیار مقرون به صرفه و اقتصادی است. استفاده از نان‌هایی که از جو ساخته شده‌اند نیز، می‌تواند بهترین صبحانه برای سالمندان باشد.

اصول برنامه‌ریزی غذایی در سالمندان به دلیل شرایط خاصی که این افراد دارند تا حدودی با سایر سنین متفاوت است. مسئله مهم در این گروه این است که مواد‌غذایی که در رژیم غذایی سالمندان در نظر می‌گیرند، باید طیف متنوعی از مواد‌غذایی باشد. به طوری که کالری دریافتی روزانه شامل: ۳۰ درصد چربی، ۱۵ درصد پروتئین و ۵۵ درصد کربوهیدرات (بهتر از کربوهیدرات‌های مرکب مثل غلات سبوس‌دار، سبزی و حبوبات استفاده شود) باشد. همچنین باید میزان کلسترول دریافتی روزانه و استفاده از چربی‌های غیر اشباع کنترل شود. بهتر است سالمندان تا جایی که می‌توانند از مواد‌غذایی تازه و ارگانیک استفاده کرده و میوه و سبزیجات تازه را در رژیم غذایی روزانه‌شان پیمان دهند.

بیشتر بخوانید: افزایش اشتها در سالمندان