ورزش برای واریس پا: درمان و علائم واریس در سنین بالا

با افزایش سن، رگ‌های واریسی شایع‌تر می‌شوند. چرا؟ جواب بسیار ساده است. هرچه پیرتر می‌شویم ، دریچه‌های یک طرفه در رگ‌هایمان که از بازگشت جریان خون به سمت عقب جلوگیری می‌کنند، ضعیف‌تر شده و این امکان را می‌دهد که خون به سمت عقب جریان یابد. درد واریس در سالمندان که در زمان جوانی زمان بسیاری را سرپا ایستاده‌اند شایع‌تر است.

اگرچه عوامل دیگری مانند ژنتیک، چاقی و در بانوان بارداری اثرگذار هستند. اگر یک فرد مسن با واریس هستید بدانید که تنها نیستید. حداقل ۱۶٪ از سالمندان بالای ۶۰ سال مبتلا به واریس هستند. درمان واریس در سالمندان راه‌های بسیاری دارد اما ماندگارترین روش درمانی استفاده از ورزش است.

واریس چیست؟

رگ‌های واریسی با ظاهر آبی تیره یا بنفش ممکن است از زیر پوست بیرون بیایند. رگ‌های واریسی در واقع با ضعیف شدن دریچه‌های کوچک درون رگ‌ها توسعه پیدا می‌کنند و از روی پوست قابل مشاهده هستند. واریس در سالمندان در رگ‌های پا شایع است. این دریچه‌ها معمولا جریان خون به سمت عقب را از بین می‌برند ولی در صورت آسیب دیدن خون بازگشت می‌کند و درون رگ‌ها جمع می‌شود. این مساله باعث ایجاد رگ‌های پیچیده و متورم شده که از روی پوست بسیار مشخص هستند.

علت وجود واریس در افراد مسن

واریس در افراد مسن به دلیل سبک زندگی بی‌تحرک است و باعث می‌شود خون به اندازه‌ای که باید به پاها فرستاده نشود. از طرفی اگر دریچه‌های یک طرفه ضعیف شوند، خون می‌تواند در رگ‌ها نشت کند. اصطلاح این امر، نارسایی وریدی است. این خون می‌تواند منجر به واریس شود. مهمترین عامل ابتلا به واریس در سالمندان افزایش سن است اما در کنار آن سایر عوامل نظیر ژنتیک، پیری، چاقی و در خانم‌ها بارداری موثر است.

علائم دیگر واریس در سالمندان کدامند؟

واریس به دلیل ظاهر تیره آبی یا بنفش قابل توجه است و اغلب از زیر پوست برآمدگی ایجاد می‌کند. علایم دیگر واریس در سالمندان عبارتند از:

• احساس سوزش در پاها
• احساس سنگینی یا درد ناراحت کننده در پاها
• گرفتگی عضلات به ویژه در شب
• تورم پاها و مچ پا
• پوستی خشک یا خارش‌دار که نسبت به ورید واریس نازک‌تر است

بیشتر بخوانید: مشکلات قلبی عروقی

چرا واریس در سالمندان باید جدی گرفته شود؟

واریس در سالمندان باعث ایجاد مشکلات و ناراحتی‌هایی می‌شود که به مرور تحمل واریس را بسیار مشکل می‌کند. لازم است پس از تشخیص، به درمان واریس در افراد سالخورده بپردازیم. دلایلی که واریس را باید جدی گرفت عبارتند از:

ناراحتی: ۶۵٪ از سالمندان بالای ۶۰ سال که مبتلا به واریس هستند، حداقل یک علامت واریس در پا را گزارش کرده‌اند که البته با درد و ناراحتی همراه است.

ورم: مایعات درون رگ‌ها می‌توانند از رگ‌ها و بافت اطراف آن بیرون بیایند و در بعضی مواقع باعث تورم قابل توجهی شوند. جوراب‌های فشرده سازی ممکن است به این امر کمک کند، اما هرچه رگ‌های واریسی بدتر شوند، تورم نیز بیشتر می‌شود.

محدود کردن فعالیت بدنی: به مرور زمان با غلبه واریس بر رگ‌های پا انجام ورزش منظم صبحگاهی یا انجام فعالیت‌های بدنی از قبیل دویدن، تنیس، دوچرخه سواری به دلیل ناراحتی و درد ناشی از واریس مشکل می‌شود؟ صحبت با پزشک در مورد گزینه‌های درمان واریس در سالمندان می‌تواند به شما کمک کند تا به روال مورد نظر خود بازگردید.

خونریزی: رگ­‌های واریسی نزدیک به سطح پوست و پر از خون هستند. حتی بریدگی‌های کوچک می‌تواند منجر به خونریزی شود که مهار آن دشوار است. درمان واریس در سالمندان می‌تواند این مشکل را نیز بهبود بخشد.

لخته شدن خون: کندتر شدن جریان خون احتمال تشکیل لخته خون را بسیار افزایش می‌دهد، بنابراین درمان واریس در سالمندان و بهبود جریان خون خطر ابتلا به لخته خون را کاهش می‌دهد.

زخم پا: زخم‌های پا به آرامی بهبود می‌یابند یا اصلاً بهبود نمی‌یابند. تورم و سایر تغییرات در پوست باعث می‌شود بدن حتی در مقابل صدمات جزئی بهبود نیابد. درمان واریس سالمندان احتمالا می‌تواند به جلوگیری از زخم پا کمک کند.

عفونت‌های پوستی: علاوه بر مشکلات و زخم‌هایی که بهبود نمی‌یابند، تورم ناشی از واریس باعث افزایش احتمال ابتلا به عفونت پوستی موسوم به سلولیت می‌شود. اگر شما یک رگ قرمز، متورم و دردناک یا هر کدام را در پای خود دارید، باید بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.

ورزش های درمان واریس در سالمندان کدامند؟

اگر رگ‌های واریسی دارید، پس به خوبی می‌دانید که هنگام تلاش برای ورزش چقدر دردناک می‌شوند. رگ­‌های واریسی به دلیل جریان نداشتن خون در رگ‌ها ایجاد می‌شوند و در نتیجه فشاری ایجاد می‌شود که باعث برآمده شدن بیشتر رگ‌ها می‌شود. تحرک بیشتر به بهبود گردش خون در اندام سالمندان، افزایش جریان خون و تقویت عضلات کمک بسیاری می‌کند. در نتیجه درد و ناراحتی کاهش می‌یابد.

ورزش ملایم​​، به خصوص ورزش با پاها باعث افزایش گردش خون می‌شود. گردش خون هم می‌تواند ظاهر واریس را بهبود ببخشد و از ایجاد مشکلات جدید جلوگیری کند. با این وجود باید تأکید کرد که در صورت وجود هرگونه ناراحتی یا درد، از انجام ورزش خیلی سخت اجتناب کنید و بلافاصله متوقف شوید.

بسیاری از پزشکان روزانه حداقل ۳۰ دقیقه فعالیت بدنی را توصیه می‌کنند. در صورت لزوم، می‌توانید این زمان به تغییر دهید یعنی سه بار در روز و هر بار به مدت ۱۰ دقیقه ورزش کنید. برای کمک به تسکین درد و ناراحتی ناشی از واریس، ما لیستی از ورزش‌های پا مخصوص درمان واریس در سالمندان را گردآوری کرده‌ایم تا با واریس در سالمندان خداحافظی کنیم.

بیشتر بخوانید: کاردیومیوپاتی چیست

بالابردن پا از طریق زانو

اول، چهار دست پار روی زمین مانند شکل زیر قرار بگیرید، سپس مطمئن شوید که بازوهای شما با شانه هایتان هم تراز شده اند. سپس، یک پا را به سمت بالا و بیرون، شبیه به شکل ‘L، بلند کرده و بکشید. آن را کمی نگه دارید، اجازه دهید خون در تمام پای شما جریان یابد. آن را به سمت عقب و پایین آورده و این حرکات را تکرار کنید.

حرکت ساق پا

برای این ورزش واریس مستقیم روی پاهای خود بایستید. به آرامی، روی انگشتان پای بلند شوید و سپس به پایین برگردید. سالمندانی که نمی‌توانند تعادل خود را در این شرایط حفظ کنند می‌توانند این کار را در حالی که در کنار دیوار هستند یا یک صندلی را نگه داشتنه‌اند، انجام دهند.

حرکت دوچرخه

در این حرکت سالمند در حالی که به پشت دراز کشیده است، پاها را در هوا بلند می‌کند و در زانو خم می‌کند. بعد، پاها را در هوا مانند زمانی که که سوار دوچرخه شده، پدال می‌کند. این ورزش واریس در سالمندان گردش دوباره خون در پاها را بهبود می‌بخشد.

پیشنهاد مطالعه: نارسایی قلبی در سالمندان

تمرین لانج از کنار

برای انجام لانج از کنار، باید پاهای سالمند در کنار هم قرار گرفته و بایستد. یک قدم بزرگ را با پای راست خود به سمت راست بردارید و به سمت کف زمین پایین بیایید. اطمینان حاصل کنید که زانوی راست شما خم شود ولی حتما پای چپ خود را صاف نگه دارید؛ و سپس برای پای مقابل این تمرین را انجام دهید. دقت داشته باشید اگر مبتلا به دردهایی در زانو خود هستید از انجام این تمرین پرهیز کنید.

در کنار ورزش‌های درمان واریس در سالمندان ورزش‌هایی وجود دارد که بهتر است به صورت روزانه در برنامه خود بگنجانید:

• پیاده روی

پیاده روی یکی از ورزش های واریس برای سالمندان است که برای افراد در هر سنی و با هر سطح از آمادگی جسمانی بسیار مفید است. این ورزش‌ها معمولا بی خطر هستند. پیاده روی منظم می‌تواند به شما در کاهش وزن، حفظ فشار خون سالم و تقویت استخوان‌ها و عضلات کمک کند.

• دوچرخه

دوچرخه سواری یک تمرین پر تحرک است؛ مانند راه رفتن و می‌تواند گردش خون را افزایش دهد همچنین از مفاصل شما محافظت می‌کند. دوچرخه سواری منظم می‌تواند ماهیچه‌های ران شما را تقویت کرده و جریان خون سالم را تقویت کند. از دوچرخه‌های سنتی و ثابت می‌توان استفاده کرد.

• شنا کردن

شاید شنیده باشید که انجام ورزش‌های عمومی می‌تواند به درمان واریس در سالمندان کمک کند و این واقعیت در شرایط کنونی هم صدق می‌کند. با این حال، شنا علاوه بر موارد ذکر شده مزایای بسیاری نسبت به کارهای روزمره دیگر دارد. اگر دقت کرده باشید به نظر می‌رسد وقتی زیر آب هستید وزن کمتری دارید، این تفاوت در شناوری در واقع برای تسکین بخشی از فشارهای وارد شده به رگ‌های شما بسیار مؤثر است. با کاهش فشار، بدن شما گردش خون بهتری را تجربه می‌کند. این امر به رگ‌های شما کمک می‌کند تا خونرسانی به سمت قلب را نسبت به زمانی که در خشکی هستید بهتر انجام دهد.

• یوگا

یوگا با بهبود جریان خون و آرامش در اعضا می‌تواند به بهبود واریس در سالمندان کمک کند اما باید ابتدا آن را یاد بگیرید و سپس آن را طبق شرایط بدن یا ذهن استفاده کنید. یوگا با ایجاد تعادل شکاف‌ها و انسدادهای روح و جسم را پر می‌کند و بهبود می‌بخشد.

• ماساژ

ماساژ آرام در مناطق آسیب دیده می‌تواند به گردش خون در رگ‌ها کمک کند. فرد می‌تواند برای اثرات بهینه از روغن‌های ماساژ ملایم یا مرطوب کننده استفاده کند. پرهیز از فشار مستقیم روی رگ‌ها، بسیار اهمیت دارد زیرا ممکن است به بافت‌های شکننده آسیب برساند.

بیشتر بخوانید: علائم سکته قلبی در سالمندن

سخن نهایی

واریس باعث ایجاد ناراحتی و درد به ویژه در افراد سالمند می‌شود. درمان واریس در منزل امکان پذیر است و تغییر رژیم و شیوه زندگی می‌توان علائم را بهبود بخشد. یکی از روش‌های رایج وکاربردی استفاده از ورزش برای درمان واریس در سالمندان است. افراد مبتلا به واریس شدید ممکن است بخواهند برای کاهش علایم ظاهری و بهبود به دنبال درمان های پزشکی باشند. اما نگران نباشید،  ورزش یکی از ماندگارترین روش های درمانی است. البته صحبت با پزشک به فرد کمک می‌کند تا بهترین و آگاه‌ترین تصمیم را در مورد درمان صحیح واریس داشته باشد.