امروزه تکنولوژی برای سالمندان و دیگر گروه‌های سنی، یکی از مهمترین موضوعات برای ایجاد تحول و تغییر در سبک زندگی بشر است و انسان با استفاده از آن در زمانی کوتاه به نیازهای خود پاسخ می‌دهد. سالمندی دوران حساسی از زندگی بشر است و با در نظر داشتن نیازهای خاص این دوران، روحیات حساس آن‌ها و توجه به کیفیت زندگی و فعالیت‌های جسمی در سالمندان، ایجاد فرصتی مناسب برای حضور هرچه بیشتر آن‌ها در اجتماع، برقراری ارتباط مناسب و مستمر با خانواده و دوستان و رفع نیازهای خود در کوتاهترین زمان و آسانترین راه، امری ضروری است.
جمعیت سالمندان در حال افزایش است و محققان با طراحی وسایل الکترونیکی هوشمند برای سالمندان، این امکان را به وجود آورده‌اند تا آن‌ها بتوانند به ساده‌ترین شکل با استفاده از این وسایل نیازهای خود را رفع کنند. بررسی‌ها نشان داده، برنامه و نرم افزارهای دارویی زیادی امروزه برای سالمندان به بازار آمده که می‌تواند خدمات زیادی را به آن‌ها عرضه کند.
ضعف حافظه در میان سالمندان امری شایع است. با استفاده از سیستم های هشدار ردیابی از طریق سیستم های ایمنی، می‌توان زمان و مقدار استفاده از دارو را به فرد اطلاع داد.
نتایج یک نظرسنجی در آمریکا نشان می‌دهد با وجود این که تفاوت سنی چشمگیری بین سالمندان و جوانان وجود دارد (تقریبا به اندازه ۲ نسل)، به دلیل ورود فناوری‌های نوین به بخش‌های مختلف زندگی، بسیاری از سالمندان برای رفع نیازهای شخصی خود و ارتباط با نزدیکان خود، به استفاده از ابزارهای دیجیتالی روی آورده‌اند و این مساله می‌تواند در پیشرفت آن‌ها و افزایش سلامتشان کاربردی باشد.
فناوری و سالمندان
یکی از کمپانی‌هایی که در زمینه کمک به سالمندان تلاش فراوانی داشته، گوگل است؛ گوگل با بخش Nest به زندگی سالمندان وارد شده و برای بهبود کیفیت زندگی آن‌ها تلاش کرده است. عدم تعادل و سقوط ناگهانی، یکی از مشکلات اصلی سالمندان است که گاه منجر به شکستگی دست و پا و لگن میشود. گوگل تلاش کرده تا مانع از این اتفاق شود. بیشتر سالمندان در طول شب مجبورند از سرویس بهداشتی استفاده کنند و در تاریکی شب ممکن است سقوط کنند و به زمین بیفتند. به همین دلیل هم سنسورهای حرکتی Nest به یاری سالمندان آمده‌اند. چرا که به محض حرکت سالمند، چراغ‌های موجود در مسیر حرکت وی روشن میشود. سنسورهای Nest همچنین در بخش‌های مختلف خانه قابل نصب هستند تا تغییرات راه رفتن سالمندان را ردیابی کنند و قبل از زمین خوردن، به آن‌ها هشدار دهند.
تکنولوژی چگونه به سالمندان کمک می‌کند؟
استفاده از وسایل الکترونیکی هوشمند مانند تلفن همراه در ایران و کشورهای دیگر با رشد زیادی همراه بوده است. با توجه به روند رو به رشد تکنولوژی، این وسایل می‌توانند در آینده، نقش ابزار مکمل را در پزشکی نوین داشته باشند. نتیجه به کارگیری ابزارهای هوشمند مانند تلفن همراه در ارائه مراقبت، نه تنها در کاهش هزینه‌ها و دسترسی آسان به مراقبت و جنبه‌های متنوع آن موثر است، بلکه باعث بهبود در روابط بیمار و ارائه دهندگان مراقبت و همچنین افزایش تاثیر خود مراقبتی به خصوص در سالمندان میشود.
پیشرفت‌های اخیر در فناوری و تکنولوژی برای سالمندان ، فرصت‌های زیادی را برای بهبود سلامت و رفاه حال افراد، توانایی نظارت و گزارش سریع تغییر وضعیت سلامتی، کمک به ایجاد شیوه زندگی سالم، تشخیص سریع شرایط بهداشتی، تسهیل اطلاع‌رسانی و ترویج مراقبت‌های بهداشتی و درمانی را فراهم می‌کند. تکنولوژی می‌تواند در احساس استقلال و امنیت سالمندان موثر باشد و موجب ارتقای کیفیت زندگی آنان شود. همچنین استفاده از این ابزارها می‌تواند باعث افزایش رضایتمندی سالمندان و با انگیزه‌تر شدن آنان برای ادامه درمان و حیات شود.
مشکلات سالمندان در استفاده از تکنولوژی
بررسی‌ها بیانگر آن است که عمده‌ترین چالش در استفاده از تکنولوژی و ابزارهای هوشمند برای سالمندان، نداشتن سواد الکترونیکی و مقاومت برای استفاده از تکنولوژی است. این موضوع نیازمند فراهم ساختن زیرساخت‌ها، نظام نامه و تحقیقات بیشتری در این زمینه است تا سالمند با خیالی راحت بتواند از تکنولوژی استفاده کند. علاوه بر این، سالمندان هنوز اعتماد کافی نسبت به ابزارهای هوشمند ندارند و همواره نگران تهاجم افراد سودجو و افشای اطلاعات شخصی خود هستند.
نمونه فناوری و تکنولوژی برای سالمندان
در حال حاضر فناوری‌های زیادی مختص به سالمندان طراحی شده تا آن‌ها با استفاده از این وسایل بتوانند مسائل خود را راحتتر حل کنند و با چالش‌های کمتری مواجه شوند. دستگاه های جدید که از VR، رباتیک و سایر فناوری‌ها استفاده می‌کنند در بازار حضور پیدا کرده‌اند و به سالمندان کمک می‌کنند، زندگی طولانی‌تر و سالم‌تری داشته باشند. این نوآوری‌ها شامل هدست های VR برای افراد سالخورده با آلزایمر و ساعت‌های تشخیص فصل و دمای هوا است. در ادامه تعدادی از این وسایل را بررسی میکنیم:
فناوری های پوشیدنی
یکی از فناوری‌های جدید است که برای مقابله با فراموشی و آلزایمر در سالمندان و همچنین جلوگیری از زمین خوردن آن‌ها، مورد استفاده قرار می‌گیرد. این شلوارها مجهز به هوش مصنوعی هستند که می‌تواند ۵ تا ۱۰ درصد به قوی‌تر شدن ماهیچه های سالمندان کمک کند و به این ترتیب راه رفتن برای آن‌ها راحتتر شده و احتمال زمین خوردن آن‌ها نیز کمتر میشود.
یکی دیگر از فناوری‌های جالب برای کمک به سالمندان، GPS Smart Sole است، که نوعی کفی کفش است. این وسیله مجهز به چندین ردیاب و GPS است که شخص سالمند با پوشیدن این کفی کفش هنگام خروج از خانه، با خانواده خود در تماس است. خانواده سالمند می‌توانند ۲۴ ساعته در بیرون از خانه، او را رصد کنند، بدون اینکه نیازی باشد کنار آن‌ها باشند.
جواهر هوشمند WiseWear
این وسیله خدماتی از قبیل اندازه‌گیری میزان ضربان قلب، میزان کالری سوزانده شده و تنظیم الگوی خواب را ارائه می‌دهد. اگر سالمند با مشکلی مواجه شود، سه بار روی جواهر خود می‌زند، سیگنال‌هایی خاص تولید و بلافاصله با اورژانس تماس برقرار میشود. از آنجا که این جواهر به جی پی اس مجهز است حتی اگر سالمند نتواند حرف بزند، آمبولانس بلافاصله به محل اعزام میشود. این جواهر همچنین زمان خوردن داروها را به سالمند یادآوری می‌کند.
روبات های پرستار
نوع دیگری از تکنولوژی برای سالمندان هستند که وظیفه مراقبت از سالمند را بر عهده دارند. یکی از این روبات‌ها که Mabu نام دارد، کاملاً مراقب سلامت سالمند است. این روبات روزانه ۲ تا ۳ بار ضربان قلب سالمند را اندازه‌گیری کرده و اطمینان حاصل می‌کند که سالمند داروهایش را مصرف کرده و ورزش‌هایش را مرتب انجام می‌دهد. درنهایت، نتیجه را به تیم پزشکی ارسال می‌کند. این روبات، سالمند را از تنهایی در می‌آورد و روزانه دو بار نزد سالمند می‌رود و از وی سؤال‌هایی می‌پرسد. از جمله: آیا قرص‌هایت را امروز خورده‌ای؟ امروز چه حسی داری؟ به این ترتیب چند گزینه مقابل چشم سالمند قرار می‌گیرد و با کلیک روی آن، روبات می‌فهمد که به‌عنوان مثال فرد سالمند ناراحت است، بنابراین برایش موزیک پخش می‌کند یا اگر فرد سالمند دلتنگ خانواده است، با آن‌ها تماس صوتی یا تصویری برقرار می‌کند تا رفع دلتنگی شود.
یکی دیگر از روبات‌ها، ElliQ است که سالمند را تشویق می‌کند فعالیت داشته باشد. به پیاده روی برود یا در خانه تمرینات ورزشی انجام دهد. این روبات همچنین ملاقات‌هایی با دوستان و اعضای خانواده و فامیل ترتیب می‌دهد تا سالمند تنها نماند.
یک ربات دیگر که مختص سالمندان طراحی شده، paro است.
Paro یک روبات پشمالو است که حرف نمی‌زند ولی واکنش‌های احساسی دارد و کاملاً در بغل سالمند جا میشود. سالمندان می‌توانند این روبات را به جای حیوانات خانگی به همراه داشته باشند، چرا که به صدا، نوازش و… واکنش نشان می‌دهد. گربه ها و توله سگ های روباتیک دارای سنسورهایی هستند که به سالمنداناین احساس را ایجاد می‌کنند که واقعا یک حیوان خانگی دارند. گربه به لمس، غلتیدن و به ۳۲ نوع صدای مختلف پاسخ می‌دهد. اگر دستی در پشت آن قرار گیرد، ضربان قلبش آرام میشود!
سازنده این ربات گفت: هدف ما این است که با استفاده از بازی، قدرت تصور را در سالمندان زنده کنیم. بررسی‌ها نشان داده که حیوانات اهلی نقش موثری در پرکردن تنهایی سالمندان دارند.
Mario نیز روباتی است که از سالمندان مبتلا به فراموشی نگهداری می‌کند. این روبات با سالمند درباره مسائل مربوط به آب و هوا صحبت می‌کند. هنگام پخش برنامه‌های مورد علاقه وی، تلویزیون را روشن کرده و همچنین اشیای گمشده را برای سالمند پیدا می‌کند.
روند پیشرفت تکنولوژی برای افراد مسن
محققان بهداشت عمومی و پیری، در حال ایجاد زمینه‌هایی برای کارآفرینان قرن بیست و یکم در حوزه دیجیتال و تکنولوژی هستند تا برای غلبه بر کلیشه‌های پیری به صورت استراتژیک فکر کنند. برای بهره‌مندی حداکثری، فناوری باید پاسخگوی نیاز سالمندان باشد و بتواند علاقه و اعتماد آن‌ها را به خود جلب کند.
ما می‌توانیم با ایجاد یک سیاست جامع و چارچوب عمومی برای استفاده از تکنولوژی برای سالمندان ، دستگاه های دیجیتالی، شبکه های اجتماعی، هوش مصنوعی و روباتیک کاری کنیم تا سالمندان قادر باشند در سال‌های حساس زندگی خود، با دوستان، خانواده و تیم پزشکی خود ارتباط مستمر داشته باشند.
