زبان یک نوع وسیله ارتباطی است که در آن افکار و احساسات برای انتقال معنای کلام به دیگران نمادسازی شده است. این نمادها به صورت‌های گوناگونی هستند. مانند نمادهای نوشتاری، گفتاری، اشاره‌ای، هنری، پانتومیم و… چیزی که دانستن آن برای ما اهمیت دارد، این است که با افزایش سن، قدرت شنوایی افراد کاهش مییابد و در اثر کم شنوا یا ناشنوا شدن، کیفیت برقراری ارتباط در سالمندان دچار مشکل میشود و در نتیجه کیفیت زندگی آنها تحت تأثیر قرار میگیرد و بنابراین نیازمند بهسازی یا رفع این موانع و مشکلات هستند. در ادامه درباره نگهداری از سالمندان ناشنوا یا کم شنوا صحبت می‌کنیم.
زندگی هر انسانی تابع کیفیت روانی و روابطش با دنیای اطراف است، این نیاز در سالمندی دوچندان میشود و اگر این نیاز به درستی رفع نشود، میتواند آسیب‌زا باشد و سبب کاهش اعتماد به نفس فرد و در نتیجه گوشه گیری و بهانه جویی شود. اکثر افراد در خانواده خود با یک فرد سالمند در ارتباط هستند. از آنجاییکه سالمندان افراد مهم و عزیز در زندگی ما هستند، میخواهیم در این مقاله نحوه ارتباط با سالمندان کم شنوا و ناشنوا را بررسی کنیم. با ما همراه شوید تا با یادگیری نکاتی مهم ارتباطی موثر و مفید را با عزیزان خود تجربه کنید.
ارتباط با سالمندان به خودی خود کاری مشکل و استرس‌زا است. چرا که سالمندان به علت ضعف جسمانی و افزایش سن گاهی خود را از بقیه افراد خانواده جدا و دور میبینند. این امر زمانی شدت مییابد که سالمند مشکل خاصی مانند کم شنوایی یا ناشنوایی داشته باشد. در این شرایط شما به عنوان مراقب یا پرستار سالمند باید با یادگیری مهارتهای خاصی از دور شدن آنها از اجتماع و خانواده جلوگیری کنید و موجب حضور فعال و مستمر آنها در اجتماع باشید. در ادامه تعدادی از این موارد را بررسی خواهیم کرد.
مهارت های نگهداری از سالمندان ناشنوا یا کم شنوا
- یکی از اولین اقدامات شما در روند ارتباط با سالمند ناشنوا یا کم شنوا، یادگیری برخی از نکات ابتدایی زبان است. مانند تلفظ درست کلمات، آوا شناسی و …
- صحبت کردن به صورت آرام و شمرده. به نحوی که شما روبروی سالمند کم‌شنوا قرار بگیرید و او بتواند لب‌های شما را کاملاً ببیند. آرام و شمرده صحبت کردن از نکات تأثیرگذار این روش است.
- برای سالمندانی که دچار اختلالات شنوایی هستند به قدری صدایتان را بلند کنید تا آن را بشنوند و هرگز بلندتر از آن صحبت نکنید؛ فریاد نزنید. فریاد زدن میتواند در صدا امواجی درست کند و همین مسئله باعث میشود سالمند کم‌شنوا متوجه حرفتان نشوند و علاوه بر آن زمانی که شما فریاد می‌کشید چهره‌تان کمی متفاوت میشود و این عمل میتواند سالمندان دچار اختلالات شنوایی را ناامید کند و باعث تخریب اعتماد به نفس آنها شود.
- اگر سالمندی دارید که هردو گوش او مشکل ندارد و فقط یک گوش آن از دیگری ضعیف‌تر هست، باید سمتی قرار بگیرید که شنوایی سالمند از آن گوش بهتر است.
- .هنگام صحبت و نگهداری از سالمند باید صداهای اضافی از جمله صدای تلویزیون، ضبط و … کاهش دهید تا او به خوبی بتواند روی حرفهای شما تمرکز نماید و ارتباط موثرتری داشته باشید.
- اگر فرد سالمند سواد خواندن و نوشتن دارد، شما میتوانید در صورت لزوم و در مواقع خاص از نوشتن گفته‌های خود روی کاغذ استفاده نمایید و با استفاده از این روش منظور خود را دقیق‌تر منتقل کنید.
- بسته به میزان بیماری یا خستگی هر فرد، او نیازمند برقراری ارتباط است و همه اینها بستگی به توان شما دارد و صبر و حوصله شما را میطلبد.
- حتماً بیمار خود را به مراکز تخصصی ببرید و برای بهبود مددجو با متخصصان در این زمینه مشورت کنید و از آنها راهکارهایی بگیرید. آنها می‌توانند ابتدا با شست‌وشو گوش و در نهایت استفاده از سمعک یا عمل جراحی و با استفاده از همه روش‌های نوین در بهبود سلامت گوش فرد سالمند سهیم باشند.
- در نظر داشته باشید که زبان بدن یکی از مهم‌ترین روش‌های ارتباط غیرکلامی با سالمند کم‌شنوا یا ناشنوا است. این یکی دیگر از دلایلی است که وقتی که با سالمند صحبت می‌کنید روبروی او قرار داشته باشید. از نحوه برقراری ارتباط، توسط اعضای بدن اطلاعات کاملی را کسب نمایید و تفسیر حرکات بدن را بدانید.
- در این راه از کتاب‌های کمکی غافل نشوید و در مورد نحوه برقراری ارتباط و نحوه نگهداری از سالمند ناشنوا یا کم‌شنوا مطالعه فرمایید.
تا اینجا مواردی راجع به چگونگی ارتباط با سالمندان ناشنوا و کم شنوا را بررسی کردیم. رعایت تمامی نکات ذکر شده توسط مراقبین یا پرستار سالمند خسته کننده است و وقت و انرژی زیادی را میطلبد. برای جلوگیری از خستگی بیش از حد در نگهداری از سالمندان باید خود را از نظر جسمی و روحی تقویت کنید. این کار برای اکثر پرستاران چالش‌برانگیز است؛ زیرا اکنون شما علاوه بر نیازهای خود باید نیازهای مددجو را نیز برآورده کنید و حتی در بعضی مواقع اولویت فقط برطرف کردن نیازهای سالمندان میشود.
بهبود کیفیت نگهداری از سالمندان ناشنوا
خوب بخوابید و استراحت کنید
این امر ممکن است کمی دشوار باشد مخصوصاً اگر فردی که از آن نگهداری می‌کنید دچار بیماری‌های بهداشتی باشد و بدون کمک شما نتواند مشکلش را حل کند. در بعضی موارد لزوماً شما باید شب تا صبح در کنار سالمند بیدار بمانید تا او از خطرات احتمالی دور باشد. در مواردی که خیالتان راحت است میتوانید چشمانتان را روی هم بگذارید. اگر مددجویان شما از بی‌خوابی رنج می‌برند حتماً با پزشک آنها در مورد این مسئله صحبت کنید. در نظر داشته باشید شما یا فرد سالمند اگر به قدر کافی خواب نداشته باشید علاوه بر چشم‌ها، بدنتان نیز خسته میشود و توانایی انجام کارها را به نحو احسن نخواهید داشت. ورزش کردن و عدم استفاده از کافئین میتواند تأثیر زیادی در خواب شما داشته باشد.
ورزش روزانه را فراموش نکنید
همان‌طور که میدانید، ورزش میتواند کیفیت زندگی شما را بهبود ببخشد، همچنین میتواند در سلامت روان و عملکرد فیزیکی شما تأثیرگذار باشد. احتمالاً شما به‌عنوان یک پرستار، به دلیل نداشتن وقت کافی نمی‌توانید به باشگاه بروید. اما انجام حرکات ورزشی در خانه میتواند یک ایده خلاقانه باشد. میتوانید در محدوده‌ای راه بروید یا در هنگام تماشای تلویزیون پاهای خود را بکشید و آنها را ماساژ دهید. حتی اگر میتوانید به همراه فردی که از او نگهداری می‌کنید ورزش کنید این کار علاوه بر فعال نگه‌داشتن بدن هر دو، میتواند رقابتی مفید بین شما و سالمند ایجاد نماید. البته که در این زمینه زیاده‌روی هم نکنید که ممکن است باعث آسیب رساندن به سلامتی‌تان شود.
نسبت به تغذیه خود حساس باشید و برایش برنامه ریزی کنید
ممکن است غذاهای خوشمزه شما را وسوسه کنند که مقدار زیادی از آنها را نوش جان بفرمایید اما در نظر داشته باشید استفاده از غذاهای چرب یا شور یا خلاف وعده غذایی پزشک، میتواند برای بدنتان بسیار مضر باشد. برخلاف آن داشتن یک رژیم غذایی مناسب در حفظ قدرت فیزیکی و روانی شما بسیار تأثیرگذار است. اگر مجبورید از بیرون غذا سفارش دهید حتماً مواد تشکیل‌دهنده آنها را مطالعه بفرمایید و چنانچه از رژیم غذایی که پزشک به شما داده است دور بود از خوردن آن اجتناب کنید. همچنین نوشیدن آب به اندازه کافی در هیدراته شدن بدن شما بسیار تأثیرگذار است.
در نگهداری از سالمندان ناشنوا یا کم‌شنوا از کمک خواستن هراسان نباشید.
این امر میتواند برای بسیاری از افراد دشوار و یک مشکل اساسی باشد. درخواست کمک ممکن است برای شما شرم‌آور و سخت باشد. بااین‌حال یکی از مهم‌ترین کارهایی است که میتوانید در موارد ضروری انجام دهید. در این مواقع اگر همسایه یا یکی از بستگان شما پیشنهاد کمک داد دست او را پس نزنید و از او استفاده کنید. سعی کنید در انجام امور تلاشتان را بکنید اما از خود کار اضافه نکشید و وقتی احساس کردید زیر فشار هستید تقاضای کمک نمایید. کمک گرفتن میتواند شما را از خستگی زودرس دور نماید.
نگهداری از سالمند ناشنوا یا کم‌شنوا میتواند برای پرستار سخت باشد اما در نظر داشته باشید چنانچه خودتان نیز دچار بیماری شوید دیگر نمی‌توانید از سالمند به نحو احسن نگهداری کنید. با کمی تلاش، مطالعه و خلاقیت بسیاری از مردم می‌توانند راهی برای متعادل ساختن نیازهای خود، با افرادی که از آنها مراقبت می‌کنند، پیدا کنند تا علاوه بر بهبود فرد بیمار صدمه‌ای به خود وارد ننمایند.
سخن پایانی
افزایش سن باعث ایجاد تغییرات فراوانی در بدن افراد میشود. برای نمونه میتوانیم به کاهش قدرت شنوایی یا ناشنوایی کامل اشاره کنیم. در نتیجه با بروز این امر تغییرات چشمگیری در نحوه ارتباط ما با فرد سالمند ایجاد میشود و اگر ما به عنوان مراقب یا پرستار سالمند از چگونگی برقراری ارتباط با سالمندان ناشنوا یا کم شنوا مطلع نباشیم، میتواند باعث برقراری ارتباط نامناسب با سالمند و در نتیجه رنجش خاطر و فاصله گرفتن او از اجتماع شود.
با یادگیری مهارت‌هایی ساده مانند تلفظ درست کلمات، شناخت زبان بدن، مراجعه به پزشک و… میتوانیم با سالمندان دارای اختلال شنوایی ارتباط مناسبی داشته باشیم و لحظات خوبی را برای خود و آنها رقم بزنیم.
اگر سالمند شما دچار این بیماری شده‌است و نیاز به پرستار سالمند داشتید، میتوانید از طریق باکس زیر اقدام به استخدام پرستار کنید.
