گوش یکی از مهمترین اعضا در بدن هر فرد است. گوش علاوه بر شنوایی، بر حفظ تعادل هر فرد نیز موثر است. قدرت شنوایی در سالمندان معمولا با افزایش سن، کاهش می‌یابد. از همین رو مراقبت از گوش و رعایت بهداشت آن از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. التهاب گوش در سالمندان و مشکلات مربوط به آن در زندگی آن بسیار اهمیت دارد. چرا که مشکلات کوچک مختلفی در ابتدا به وجود می‌آیند و به مرور زمان باعث عفونت های بزرگ می‌شوند.
عفونت گوش که “اوتیت” نیز نام دارد، میتواند در سنین مختلف سلامتی فرد را تحت تاثیر قرار دهد. اما معمولا در کودکان و سالمندان این گونه عفونت و التهاب ها بیشتر اتفاق میفتد.
انواع التهاب گوش
التهاب گوش میتواند برای ۱ یا هر دو گوش به وجود آید. در ارتباط با التهاب گوش ۲ حالت مختلف میتواند وجود داشته باشد. یکی از این التهابات مربوط به گوش میانی و دیگری به گوش خارجی ارتباط دارد. این عفونت در سنین مختلف میتوانند بر شنوایی فرد تاثیر بگذارد و در صورتی که در ابتدا به آنها رسیدگی نشود، معمولا گستردگی بیشتری پیدا می‌کنند.
یکی از انواع التهاب گوش، التهاب گوش میانی است. این التهاب در کودکان زیر ۵ سال بیشتر اتفاق میفتد. معمولا در این حالت دستگاه تنفس فوقانی با عفونت ویروسی روبه‌رو شده که در نتیجه آن، گوش میانی فرد دچار التهاب میشود. عفونت ویروسی، شیپور استاش را دچار مشکل می‌کند و از این طریق عفونت را وارد گوش میانی می‌کند. در این نوع التهاب گوش، پرده صماخ ملتهب و متورم شده و در ادامه این پرده کدر، مات و کم تحرک میشود.
بیشتر بخوانید: کم شنوایی سالمندان
التهاب گوش میانی میتواند بسیار خطرناک باشد و نسبت به التهاب گوش خارجی عواقب بیشتری داشته باشد. در این نوع از التهاب گوش، امکان پاره شدن پردهی صماخ وجود دارد که در نهایت به ناشنوایی فرد میانجامد. در موارد شدیدتر این عفونت و التهاب میتواند به سمت گوش داخلی و مغز نیز برود. برای درمان التهاب گوش میانی میتوان از آنتیبیوتیک، قطره و انواع مسکنها استفاده نمود. در مواردی نیز نیاز است تا گوش فرد مورد عمل جراحی قرار بگیرد.
نوع دیگر التهاب گوش در سالمندان ، التهاب گوش خارجی است. در این التهاب قسمت های خارجی گوش، مانند لاله گوش دچار عفونت میشود. در مواردی این التهاب با خارش و سوزش همراه است. التهاب گوش خارجی میتواند علایم دیگری نیز داشته باشد. غدد لنفاوی میتوانند دچار عفوت شده و ملتهب شوند. فرد دور مجرای گوش احساس درد می‌کند و در مواردی ممکن است شنوایی وی با اختلال روبه‌رو شود. معمولا این التهاب در شناگران بسیار دیده شده و به آن “بیماری گوش شناگر” نیز گفته میشود. برای درمان التهاب گوش خارجی میتوان بنا به تشخیص پزشک از آنتی بیوتیک استفاده کرد.
چه عواملی باعث ایجاد التهاب گوش میشود؟
همیشه در ایجاد بیماری ها، شرایط محیطی نقش تاثیرگذاری دارند. در التهاب گوش نیز تغییرات فشار هوا میتواند تاثیرگذار باشد. فشارخون هر فرد بر جنبه های مختلفی از سلامتی وی تاثیر می‌گذارد. تغییرات فشارخون یکی از عواملی است که میتواند خطر ابتلا به التهاب گوش را افزایش دهد. این عامل میتواند در سالمندان نقش پررنگ‌تری داشته باشد. لوزه ها ممکن است در واکنشهای ایمنی و دفاعی متورم شوند. این تورم میتواند گسترش یافته و التهاب گوش را رقم بزند.
تاثیرات مخرب سیگار میتواند سلامتی فرد را تا حد بسیار زیادی تحت الشعاع قرار دهد. این تاثیرات منفی به مرور بر گوش و التهابات آن نیز تاثیر گذاشته و در نهایت خطر ابتلا به التهاب گوش را در فرد افزایش می‌دهد. آنفولانزا یکی از بیماریهایی است که سیستم تنفسی و ایمنی را تحت تاثیر قرار می‌دهد. در صورتی که این بیماری موجب گسترش عفونت در بدن شود، میتواند به طور مستقیم بر التهاب گوش نیز تاثیر بگذارد. بسیاری از آلرژی ها نیز چنین تاثیری بر سیستم ایمنی و در نتیجه آن سلامت گوش دارند.
عفونت در سینوس ها یکی از رایجترین عفونتهایی است که معمولا در فصول سرد سال برای افراد اتفاق میفتد. سیستم ایمنی در سالمندان ضعیف‌تر از سایرین است؛ به همین علت این عفونت ها میتواند در بدن سالمندان گسترش یافته و گوش را نیز تحت تاثیر قرار دهد. التهاب گوش نیز ناشی از همین عفونتهاست. مخاط بیش از اندازه نیز یکی دیگر از دلایلی است که میتواند خطر ابتلا به التهاب گوش را شدت بخشد و نیاز است تا در صورت بروز این مشکل، رفتارهای مراقبتی مناسب صورت گیرد.
تغییرات ارتفاعی یکی از مسائلی است که با تاثیر بر فشار هوا سبب التهاب گوش در سالمندان میشود. معمولا تغییر مکان زندگی در سالمندان میتواند تاثیرات گسترده‌ای بر زندگی آنها داشته باشد که یکی از آنها، تغییرات ارتفاعی و فشار هوا است. در ارتباط با نوزادان در مواردی دیده شده که استفاده از پستانک میتواند موجب التهاب گوش در آنها شود که در این صورت باید با پزشک آنها مشورت کرد.
التهاب گوش در سالمندان چه علائمی دارد؟
معمولا التهاب گوش و عفونت ناشی از میکروب، میتواند بر قدرت شنوایی فرد تاثیر بگذارد. سردردهای مزمن یکی از اولین نشانه‌هایی است که در برابر التهاب گوش برای افراد به وجود می‌آید. معمولا بیماران مبتلا به التهاب گوش، دچار سرماخوردگی می‌شوند. در بعضی از افراد نیز، نشانه‌هایی از حالت تهوع و استفراغ دیده شده است. یکی از علائمی که در التهاب گوش بسیار رایج است، درد در گوش و نواحی اطراف آن است که به عنوان یکی از واضح‌ترین نشانه هاست.
در بعضی موارد این عفونت ها در بازه زمانی کوتاهی برطرف می‌شوند. اما ممکن است ترشحات ناشی از آن تا مدتها باقی بماند. نکته‌ای که در درمان التهاب گوش اهمیت دارد، قدرت سیستم ایمنی فرد است. معمولا در سالمندان سیستم ایمنی فرد، قدرت گذشته را ندارد و اغلب مشکلات عفونی مثل التهاب گوش در آنها بیشتر رخ می‌دهد.
بیشتر بخوانید: بهترین نوع سمعک برای سالمندان
راههای پیشگیری از التهاب گوش
معمولا عفونت و التهاب گوش در زمانی که گوش شما خیس است و رطوبت دارد، بیشتر اتفاق میفتد. باید به این نکته توجه داشت که پس از حمام یا استخر، گوش خود را به خوبی خشک کنید. سشوار یکی از بهترین وسیله‌هایی است که میتوانید برای خشک کردن گوش خود از آن استفاده کنید. همچنین باید به نظافت گوش اهمیت دهید و به صورت منظم آن را تمیز کنید.
خارش گوش در بسیاری از سالمندان دیده میشود. این افراد معمولا مجرای گوش پوسته پوسته و شوره دار دارند و بیشتر در خطر ابتلا به التهاب گوش هستند. در ادامه افرادی نیز وجود دارند که ترشحات طبیعی گوش آنها زیاد است. این افراد معمولا باید مراقبت بیشتری از گوش های خود داشته باشند و طبق یک برنامه منظم به متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کنند.
درمان التهاب گوش با طب سنتی و داروهای گیاهی
طب سنتی میتواند یکی از درمانهای التهاب گوش در سالمندان باشد. اما توصیه میشود پیش از هر درمانی به متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کنید. طب سنتی میتواند التهاب گوش شما را بهبود بخشد. اما برای التهاب های شدید گوش ممکن است تاثیر زیادی نداشته باشد. به عنوان مثال سقز خواص آنتی بیوتیکی دارد که برای کاهش عفونت های گوش میتوان از آن استفاده کرد.
ترکیب‌های مختلفی از گیاهان گوناگون وجود دارد که میتواند در درمان التهاب گوش موثر باشد. به عنوان مثال نصف یک حبه سیر، یک قاشق غذاخوری روغن گل راعی، یک قاشق غذاخوری روغن گل ماهور و هسته گریپ فروت را میتوان با هم ترکیب کرد. در آغاز کار باید چهار قطره روغن هسته گریپ فروت را آماده کرده و مواد را با یکدیگر به خوبی مخلوط کنید. حال میتوانید این مخلوط را با قطره‌چکان در گوش خود بریزید و بگذارید یک ربع تا نیم ساعت باقی بماند. از این درمان میتوانید ۱ یا ۲ بار در طی روز بهره ببرید تا التهاب گوش شما بهبود یابد.
در ارتباط با طب سنتی و داروهای گیاهی نکته‌ای که اهمیت دارد، عدم حساسیت و آلرژی است. پیش از استفاده از روش های درمانی باید مطمئن باشید که افراد، خصوصا سالمندان به آن ماده گیاهی حساسیت نداشته باشد و تاثیر مخربی بر بدن فرد نگذارد.
درمان های گیاهی رایج برای التهاب گوش
مواد غذایی و گیاهی مختلفی برای درمان التهاب گوش استفاده می‌شوند. یکی از این مواد خوراکی، روغن لیمو است. این روغن دارای خواص ضدمیکروبی است؛ به همین علت میتواند التهاب گوش را درمان کند. روغن لیمو یک ماده بسیار سودمند است و در درمان مشکلات دیگر مثل آسم، ریزش مو و اختلالات پوستی نیز استفاده میشود. این روغن میتواند با روغن نارگیل مخلوط شده و به قسمت خارجی گوش مالیده شود تا از ورود عفونت و میکروب به گوش شما جلوگیری کند.
به عصاره گل اسطوخدوس، روغن لاوندر گفته میشود. این گیاه قدرت تسکین دهندگی بالایی دارد. معمولا عفونت و التهاب گوش خصوصا در سالمندان با درد همراه است. استفاده از روغن لاوندر برای ماساژ دادن گوش میتواند آن را تسکین داده و درد را کم کند. همچنین روغن ریحان با داشتن خواص آنتی باکتریال و آنتی ویروسی میتواند یکی از بهترین گزینه‌ها برای کاهش التهاب گوش باشد.
سیر یکی از موادی است که خواص بسیار زیادی دارد و در درمان بسیاری از بیماری‌ها میتواند مورد استفاده قرار گیرد. سیر با خاصیت ضدالتهابی و آنتی اکسیدانی خود میتواند از عفونت ها و درد گوش بکاهد. در این روش نیاز است تا یک حبه سیر را در روغن داغ به خوبی له کرده و پس از آن که سرد شد میتوانید آن را در گوش خود بچکانید. باید به این نکته توجه داشته باشید که روغن داغ میتواند به پرده گوش شما آسیب برساند و باید از مصرف آن بپرهیزید.
معمولا از روغن خردل برای درمان عفونت های باکتریایی استفاده میشود. این روغن با خواص خود میتواند بر عفونت های روده و گوش شما تاثیر بگذارد و آنها را از بین ببرد. این روغن اگر با برگ گیاه کرچک ترکیب شود، میتواند تاثیر بهتری بگذارد.
همچنین روغن زیتون نیز برای از بین بردن عفونت‌ها میتواند گزینه مناسبی باشد.
در ارتباط با استفاده از طب سنتی برای درمان التهاب گوش در سالمندان باید به این نکته توجه کرد که بهترین کار مراجعه به پزشک متخصص گوش و حلق و بینی است. پزشک متخصص میتواند درد و مشکل شما را به خوبی ریشه‌یابی کرده و بر اساس آن، درمان مناسبی را تجویز کند. اما در صورتی که موقتا به پزشک دسترسی ندارید میتوانید از روش های گیاهی و طب سنتی اسنفاده کنید.
نگهداری از سالمندان ناشنوا و کم شنوا
کلام آخر در ارتباط با التهاب گوش
التهاب گوش یکی از مشکلات رایجی است که در سنین مختلف برای افراد به وجود می‌آید. در سالمندان به علت سیستم ایمنی ضعیف‌تر، ممکن است گسترش التهاب بیشتر باشد. عفونت ها، گوش میانی و خارجی را تحت تاثیر قرار می‌دهند. از همین رو ۲ نوع التهاب گوش خارجی و التهاب گوش میانی وجود دارد. بر اساس نظر پزشک، میتوان برای درمان های آنتی بیوتیکی اقدام کرد. اما رفتارهای مراقبتی و پیشگیرانه نیز از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند.
یکی از درمان های پیشنهادی برای التهاب گوش در سالمندان ، طب سنتی و داروهای گیاهی است. روغن های مختلفی مثل روغن زیتون، روغن خردل، روغن لیمو و… با خاصیت آنتی باکتریال و ضدمیکروبی که دارند میتوانند عفونت های گوش را برطرف کنند. البته باید از درمان های خودسرانه بپرهیزید و پیش از هر اقدامی با پزشک خود مشورت کنید.
