کره یک محصول لبنی است که از پروتئین‌ها و چربی‌های موجود در شیر و خامه ایجاد می شود. در اغلب کشورها، تهیه کره بر پایه شیر گاو است، اما کره از منابع دیگر مانند شیر گوسفند، بز، گاومیش نیز تهیه می شود.
تولید کنندگان و سرآشپزهای خانگی کره را با چرخاندن شیر یا خامه ایجاد می کنند تا گلبول‌های چربی را از دوغ جدا کنند. گاهی اوقات نیز به کره برخی ترکیبات مانند نمک و رنگ مواد غذایی اضافه می کنند.
همچنین انواع کره‌های غیر لبنی مانند مارگارین ( معروف به کره گیاهی)، کره بادام زمینی، کره سیب، کره کاکائو و کره پسته وجود دارند که به معنای واقعی کره نیستند اما از نظر قوام و شکل ظاهری شبیه کره هستند.
برخی مطالعات ارتباط بین لبنیات پرچرب مانند کره و کاهش احتمال چاقی، دیابت و مشکلات قلبی را پیدا کرده‌اند. اما به یاد داشته باشید که کره دارای کالری زیاد و چربی اشباع است.
با این حال مصرف کرده در گروه‌های سنی مختلف فواید و مضراتی دارد که ما در این مقاله به طور دقیق تر به بررسی مصرف کره برای سالمندان خواهیم پرداخت.
بنابراین از شما دعوت میکنیم تا انتهای این مقاله ما را همراهی کنید …
قبل از اشاره به فواید و مضرات کره برای سالمندان، جدول ارزش غذایی این گونه چربی را با هم بررسی میکنیم.
جدول ارزش غذایی کره
مقادیر زیر بر اساس هر ۱۰۰ گرم کره محاسبه شده است.
| مواد تشکیل دهنده اصلی | مقدار در هر ۱۰۰ گرم |
| کالری (انرژی) | ۷۱۷ کیلوکالری |
| آب | ۱۵.۸۷ گرم |
| پروتئین | ۰.۸۵ گرم |
| کربوهیدرات | ۰.۰۶ گرم |
| قند | ۰.۰۶ گرم |
| فیبر | صفر |
| چربی | ۸۱.۱۱ گرم |
| چربی اشباع | ۳۷.۵۱ گرم |
| چربی اشباع نشده | ۲.۲۱ گرم |
| امگا ۳ | ۳۲ گرم |
| امگا ۶ | ۱۷.۲ گرم |
| چربی ترانس | ۲۸.۳ گرم |
فواید مصرف کره برای سالمندان
حتما شگفت زده شده‌اید که کره با این میزان چربی بالا میتواند غذایی سالم به خصوص برای افراد سالمند باشد. اما در نظر داشته باشید که موارد اشاره در زیر از فواید مصرف کره برای تمام افراد مسن توصیه نمیشود و حتما قبل از مصرف و بهره مندی از فواید آن با یک پزشک متخصص در این زمینه مشورت کنید.
جلوگیری از پوکی استخوان و پوسیدگی دندان‌ها
هنگامی که دکتر پرایس در دهه ۱۹۴۰ تحقیقات خود را بروی کره انجام می‌داد، ترکیبی در کره پیدا کرد که نقش مهمی در جلوگیری از پوسیدگی دندان و حفظ ساختار و استحکام استخوان داشت. خب منطقی است زیرا دندان‌های ما نیز یک بافت شبیه به استخوان است. در آن زمان نام این ماده را “فعال کننده X ” نامید، بعد از آقای پرایس دانشمندان روسی در سال ۲هزار دریافتند که این ترکیب مهم همان ویتامین K2 است.
به طور کلی بدن ما ویتامین K2 را از K1 تولید می کند (این ویتامین در سبزیجات سبز مانند کلم پیچ، اسفناج یافت میشود)، اما تقریبا نسبت آن با ویتامین K1 1 به ۱۰ میباشد. بنابراین یک راه بهتر برای دریافت ویتامنین K2 خوردن کره است!
علاوه بر جلوگیری از پوسیدگی دندان و پوکی استخوان‌ها، ویتامین K2 همچنین به عنوان درمانی برای روماتیسم فصلی، پیشگیری از سرطان پروستات، درمان سرطان خون و سرطان ریه نیز طبق تحقیقات اخیر دانشمندان دارای تاثیرات مثبتی بوده است. ( این موضوع هنوز به تایید رسمی نرسیده و تنها در حد چند نظریه است)
کمک به تقویت سیستم ایمنی بدن
مواد غذایی متعددی هستند که میتوانند به تقویت سیستم ایمنی بدن در افراد سالمند کمک کنند مانند: کنجد، سیر، پیاز، انواع مختلف عرقیات و … اما کره نیز خاصیت تقویت کنندگی بالایی در برابر عوامل مهاجم در بدن دارد. اما باز هم این موضوع را تاکید میکنیم که شرط مصرف کره در افراد سالمند به تایید نظر پزشک معالج بستگی دارد. در صورت عدم تایید میتوان از موارد بالا استفاده کرد.
چربی‌های اشباع موجود در کره خاصیت ضد میکروبی (جلوگیری و از بین بردن میکروارگانیسم‌های موجود در بدن)، ضد تومور و تقویت کننده سیستم ایمنی بدن می شوند.
اسید لوریک یک اسید چرب است که در هیچ نوع چربی حیوانی دیگری یافت نمی شود و با موفقیت برای درمان انواع ویروس‌ها، عفونت‌های باکتریایی و عفونت‌های قارچی که سالمندان با آن درگیرند استفاده می شود.
بهبود سلامت دستگاه گوارش در سالمندان
کره حاوی اسفینگولیپیدها است، نوعی چربی که در برابر عفونت‌های روده ای که به طور معمول کودکان و افراد سالمند را تحت تأثیر قرار می دهد، محافظت میکند. طبق تحقیقات اخیر دانشمند بروی شیر گزارش میدهد کودکان و سالمندانی که شیر بدون چربی می‌نوشند سه تا پنج برابر بیشتر از کسانی که شیر کامل می‌نوشند دچار اسهال می شوند.
مخالفان مصرف کره به دلیل کلسترول بالا به شدت با مصرف آن مخالفند. اما بدن ما در واقع به کلسترول برای کمک به حفظ سلولهای دیواره روده احتیاج دارد، همچنین آنها را قوی نگه می‌دارد تا سیستم گوارشی در هضم غذا بتواند به درستی کار خود را انجام دهد.
افزایش سن باعث میشود، تحرک و فعالیت‌های بدنی به میزان قابل توجهی کاهش یابد. این موضوع سبب ایجاد بیماری‌های مختلف گوارشی بخصوص یبوست میشود که یکی از راه‌های بهبود آن مصرف کره بصورت منظم و با تایید پزشک است.
کمک به مراقبت از چشم ها
دوران سالمندی همراه است با بیماری‌های چشمی مختلف مانند: پیرچشمی، خشکی چشم، آب مروارید، آب سیاه، اختلالات شبکیه، دژنراسیون ماکولا و … . درمان‌های دارویی مختلفی برای این بیماری‌ها وجود دارد اما یکی مواردی که به طور طبیعی میتواند به جلوگیری برخی از این بیماری‌ها کمک کند کره است. بتاکاروتن موجود درکره به رشد سلول های شبکیه و مهار آب مروارید کمک فراوانی میکند.
مضرات استفاده از کره برای سالمندان
در کنار تمام فوایدی که برای مصرف کره ( حیوانی و گیاهی) اشاره کردیم، مضراتی نیز دارد که توجه به آن توسط مراقبین افراد سالمند امری ضروری است. به طور کلی مصرف کره در رژیم غذایی افراد سالمند توصیه نمیشود و بجای مصرف کره برخی مواد جایگزین مانند: روغن زیتون، روغن آجیل، دانه‌ها، روغن نارگیل، آووکادو و روغن کنجد را معرفی میکنند.
ایجاد آلرژی و اختلال در سطح بدن
عدم تحمل لاکتوز و آلرژی به پروتئین شیر نسبتاً شایع است و میلیون‌ها نفر را در سراسر جهان با این مشکل مواجه هستند.
اگرچه کره فقط حاوی مقدار کمی قند (لاکتوز) و مواد جامد پروتئینی است، اما این مقادیر کم هنوز هم میتواند در افراد سالمند که سیستم گوارشی آنها نسبت به گروه سنی جوان‌تر عملکرد ضعیف‌تری دارد با حملات آلرژیک و گوارشی همراه باشد. عوارض لاکتوز با مصرف شیر بسیار بیشتر خود را نمایان میکند.
افزایش کلسترل بد خون
همانطور که میدانید کره در درجه اول منبع اسید های چرب اشباع است. اگرچه همه چربی‌های اشباع تأثیر یکسانی ندارند، اما برخی از انواع اسیدهای چرب اشباع می توانند باعث افزایش سطح LDL-C یا همان کلسترول بد خون شوند.
این موضوع در افراد سالمند به سرعت تاثیر میگذارد و گاها مصرف مقدار کمی از کره میتواند اثرات جبران‌ناپذیری را در پی داشته باشد.
بروز حملات قلبی در افراد سالمند
رابطه چربی‌های اشباع شده و بیماری‌های قلبی از چند دهه قبل بحث برانگیز بوده است
مصرف زیاد چربی اشباع میتواند سطح کلسترول بد را همانطور که اشاره کردیم در خون افزایش دهد، که یک عامل خطر برای بیماران قلبی است.
علاوه بر این، بسیاری از مطالعات نتوانسته‌اند هنوز ارتباطی بین مصرف چربی اشباع و بیماری قلبی را پیدا کنند.
همین مورد در مورد لبنیات پرچرب مانند کره نیز صدق می کند. برخی مطالعات نشان میدهد که محصولات لبنی پرچرب خطر بیماری قلبی را افزایش نمی‌دهد!
با وجود این بحث و جدال‌ها، اکثر متخصصان تغذیه هنوز مصرف مقادیر بالای چربی اشباع را توصیه نمی کنند. با وجود تمام این موارد افراد سالمند همچنان لازم است از مصرف کره بیشتر از مقدار مشخصی اجتناب کنند.
افراد سالمند چه میزان کره میتوانند مصرف کنند؟
پزشکان تغذیه مصرف کمتر از ۱۰ درصد از کل کالری (انرژی) در طول ۲۴ ساعت را به عنوان یک معیار در مصرف کره یا به شکل کلی تر چربی‌های اشباع توصیه میکنند.
اگر روزانه ۲۰۰۰ کالری مصرف کنید ، این میزان معادل ۲۲ گرم چربی اشباع – یا تقریبا ۳ قاشق غذاخوری (۴۲ گرم) کره است. البته این مقدار برای یک جوان فعال و کاملا سالم مناسب است. افراد سالمند این مقدار را به یک سوم و دوره مصرف را بصورت هفتگی تنظیم کنند.
درباره مشکلات تغذیه سالمندان بیشتر بدانید.
انواع کره کدامند؟
کره‌ها در کشورهای مختلف انواع گوناگونی دارند و با نام‌های مختلفی شناخته میشوند. البته تمام آنها را نمی‌توان به عنوان کره محسوب کرد زیرا تنها از نظر شکل ظاهری و قوام شبیه به کره هستند. اما به طور کلی ۱۶ نوع کره شناخته شده وجود دارند که ما چند مورد از مهمترین آنها را خدمت شما معرفی میکنیم.
- کره حیوانی
- مارگارین یا کره گیاهی
- کره بادام زمینی
- کره پسته
- کره سیب
- کره کاکائو
تفاوت کره با مارگارین برای سالمندان چیست؟
کره از لبنیات گرفته میشود و سرشار از چربی‌های اشباع است، در حالی که مارگارین از روغن‌های گیاهی تهیه می شود.
در مورد کره یا مارگارین هیچ گزینه ۱۰۰٪ سالم وجود ندارد. با این حال، فرد می تواند مفیدترین گزینه را برای رژیم غذایی و نیازهای خود انتخاب کند.
بدن هر فرد ممکن است بر اساس گرایش‌های ژنتیکی، وضعیت سلامتی فعلی، جنسیت و الگوی تغذیه‌ای به چربی‌های رژیم غذایی واکنش‌های متفاوتی نشان دهد.
اما به نظر میرسد کارشناسان ترجیح میدهند افراد سالمند بجای مصرف کره حیوانی از مارگارین استفاده کنند. همانطور که در بخش مضرات کره اشاره کردیم وجود کلسترول بد در کره احتمال حملات قلبی را افزایش میدهد و مارگارین به دلیل نداشتن کلسترول بد یک انتخاب مناسب برای افراد مسن است.
جمع‌بندی مصرف کره برای سالمندان
در این مقاله سعی شد به شکل کامل به فواید و مضرات مصرف کره برای سالمندان اشاره شود.
با وجود تمام تعریف‌ها هنوز هم کره از کالری و چربی اشباع بالایی برخوردار است و باید در مصرف آن دقت لازم را داشته باشیم. بهتر است کره را در کنار چربی‌های مفید برای قلب مانند روغن زیتون، آووکادو، آجیل، دانه‌ها و ماهی‌های دریایی مصرف کنیم.
مطالب ارائه شده در این مقاله کاملا تخصصی و از منابع معتبر است، اما همچنان توصیه میشود قبل از مصرف کره برای عزیز سالمندتان حتما با پزشک معالج خود در رابطه با آن مشورت کنید. چنانچه شما نیز در مصرف انواع کره برای سالمندان تجربه و نظری دارید حتما در بخش نظرات با ما در میان بگذارید.
