چرا باید یک فرد در دوران کهنسالی احساس تنهایی کند؟ اگر به دنبال دلایل واضح آن باشید بهتر میتوانید به سالمند خود کمک کنید. در ادامه روش هایی برای از بین بردن یا کم کردن احساس تنهایی در سالمندان را توضیح می‌دهیم.
تغییرات روحی و روانی در دوران سالمندی
در دوران سالمندی به علت کهولت سن و بیماریهای احتمالی، فرد دیگر توان سابق را ندارد و نمی‌تواند کارهای دوران جوانی و میانسالی خود را مانند گذشته انجام دهد. سالمندان معمولا در این سنین از کار خود بازنشسته میشوند و بیشتر زمان خود را در خانه به استراحت مشغول هستند. این مسئله باعث میشود زمان بسیار زیادی را در خانه تنها بمانند و نتوانند با فرزندان خود در ارتباط باشند که به مرور حس بی حوصلگی و انزوا را در آنها به وجود میآورد.
از سویی دیگر سالمندان به دلیل بیماریهای مختلف و کهولت سن ممکن است نتوانند از خانه خارج شوند و احساس تنهایی زیادی داشته باشند. ادراک پیری موضوع دیگری است که کمک میکند تا سالمندان بهتر با شرایط این دوران از زندگی خود کنار بیایند و آن را بپذیرند. اما مسئله‌ای که نمی‌توان آن را انکار نمود احساس تنهایی و انزوا در سالمندان است.
افراد در سن پیری به دلیل مشکلات جسمانی و روحی که به آن دچار میشوند و زمان آزاد زیای که دارند، دچار بی‌حوصلگی میشوند. بسیاری از آنها برای کاستن از این فشار روحی سعی دارند تا زمانی را به دوستان و آشنایان خود اختصاص دهند. اما باز هم احساس تنهایی در سنین پیری بسیار رایج‌تر از سایر دوره‌های زندگی است.
آیا احساس تنهایی یک مشکل برای بهداشت روانی سالمندان است؟
بهداشت روانی در هر فرد وابسته به محیط زندگی، سابقه‌ی فردی و نوع نگرش اوست. بیماریهای مختلفی میتوانند سلامت روانی سالمندان را به خطر انداخته یا آنها را تشدید کند. سالمندان معمولا به سختی راجع یه مشکلات و تنهایی‌های خود با دیگران صحبت میکنند. این مسئله میتواند به مرور آنها را ضداجتماعی کند. نشانه‌های افسردگی در این شرایط شدت مییابد و سالمند شما منزوی و گوشهگیر میشود.
پیش از هر کاری باید از سالمند خود بخواهید تا مشکلاتش را با شما و مشاوران مورد اعتماد بیان نمایند. این کار میتواند عوامل زمینه‌ساز تنهایی و افسردگی را در سالمند شناسایی کند و بر حل و کاهش آن تاثیر بگذارد. بیماریهای مختلف میتواند سبب تنهاتر شدن سالمندان میشود. از سویی دیگر تنها ماندن میتواند سبب بیماریهای روحی و روانی در سالمندان شود و بهداشت روانی او را به خطر بیندازد.
برای کاهش احساس تنهایی در سالمندان چه باید کرد؟
پیش از هر اقدامی باید از سالمند خود شناخت داشته باشید. خلق و خوی او را بشناسید و با توجه به آن به دنبال رفع مشکلد تنهایی آنها باشید. باید این مسئله را بپذیرید که هر آدمی در طول زندگی خود نیاز دارد مدتی را تنها باشد و سالمندان نیز از این قاعده مستثنی نیستند. اما سالمندان معمولا ساعات زیادی را در طول روز تنها هستند که این مسئله برایشان خوشایند نیست.
داشتن مکالمات مناسب با سالمندان میتواند حجم زیادی از تنهایی آنها را رفع کند. چرا که آنها زمان زیادی را در طول روز در منزل هستند و با محیط بیرون ارتباط زیادی ندارند. میتوانید از اتفاقات مختلفی که بیرون از خانه در جریان است یا اتفاقات روزمره با سالمندان صحبت کنید. سعی نمایید بیشتر به موضوعاتی بپردازید که بار مثبت دارند و باعث دادن انرژی به آنها میشود. همچنین میتوانید از خاطرات شیرین گذشته با آنها سخن بگویید تا با یادآوری آنها احساس خوبی داشته باشند.
در هنگام معاشرت و تعامل با سالمندان صبر و حوصله داشته باشید. سالمندان فشار روحی و جسمی زیادی را تحمل میکنند و معمولا بی‌حوصله‌اند یا سریع از کوره در می‌روند. در این مواقع باید شرایط آنها را درک کنید تا باعث رنجش آنها نگردید و حس تنهایی به آنها القا نشود.
سالمندان به علت کهولت سن و بیماریها و مشکلات مختلفی که درگیر آن هستند، توانایی‌های گذشته را ندارند. این باعث میشود که نتوانند بسیاری از کارهای روزمرهی خود را به درستی انجام دهند. یکی از بزرگ‌ترین حس‌های تنهایی در سالمندان زمان انجام این سری از کارهاست. شما باید هنگام انجام این اعمال در کنارشان باشید تا در صورتی که از شما کمک خواستند به خوبی بتوانید به آنها کمک کنید. در این شرایط سالمند شما احساس تنهایی کمتری دارد و کمتر از قبل گوشهگیر میشود.
بسیار اهمیت دارد که در طی روز زمان مناسبی را در اختیار سالمندان قرار دهید. میتوانید از آنها بخواهید زمانی که شما در خانه نیستید کتاب بخوانند یا فیلم ببینند. سپس در زمان‌های خالی پبا سالمند خود در ارتباط با چیزی که خوانده یا دیده‌اند حرف بزنید. این کار کمک میکند تا آنها زمان زیادی از روز را درگیر باشند و احساس تنهایی نداشته باشند. این گونه موضوعات مختلفی برای صحبت کردن با شما دارند و به این ترتیب میتوانید با آنها معاشرت خوبی داشته باشید و در نهایت آنها احساس تنهایی کمتری داشته باشند.
میتوانید برای سالمندان خود حیوان خانگی تهیه کنید. حیوانات خانگی باعث میشوند تا فرد مهر و محبت بیشتری را ابراز کند. سالمندان در طی مراقبت از حیوان خانگی خود زمان کمتری از روز را تنها میمانند که میتواند در بهبود روحیهی آنها موثر باشد.
از سالمندان خود بخواهید تا زمانی از روز را به انجام فعالیتهای ورزشی بپردازند. سالمندان در این دوره از زندگی خود بیتحرک میشوند. ورزش کردن باعث میشود تا علاوه بر حفظ سلامت جسمانی، سلامت روحی آنها نیز تضمین شود و با اختصاص دادن زمانی را در روز برای انجام فعالیتهای ورزشی از میزان تنهایی خود بکاهند. اگر سالمند شما توانایی بیرون رفتن از خانه را دارد، میتواند صبحها به پارک برود و با همسن و سالان خود در پارک ورزش یا پیادهروی کند. این معاشرت روزانه به یکی از عادتهای خوب برای او تبدیل میشود و تاثیر چشمگیری در کاهش تنهایی و بی حوصلگی دارد.
بسیاری از سالمندان با توجه به وضعیت جسمانی خود نیاز دارند تا از پرستار استفاده نمایند. رفتار صحیح پرستاران با سالمندان میتواند در روحیهی آنها و بهبود وضعیت جسمانیشان تاثیر مستقیم داشته باشد. پرستاران نباید احساس ضعف و ناتوانی را به سالمندان القا کنند. آنها باید سعی کنند تا سالمندان بپذیرند که پرستاران میتوانند به روند کارهای روزانهی آنها کمک کنند. پرستاران نیز باید تلاش کنند تا با همصحبتی و معاشرت، احساس تنهایی در سالمندان را کمتر کنند.
در مهمانیها و معاشرت با آشنایان خود میتوانید سالمندان را با خود همراه کنید. این کار به آنها کمک میکند تا در محیطهای مختلفی قرار بگیرند و با آدمهای متفاوتی صحبت کنند. همچنین ممکن است دوستان جدیدی پیدا کنند و در نهایت احساس تنهایی بسیار کمتری داشته باشند. سالمندان ممکن است به دلیل کهولت سن، خود را از بسیاری از جمعها دور بدانند. این کار باعث میشود دلگرمی بیشتری داشته باشند و بتوانند با جمعهای مختلفی آشنا شوند.
چه شرایطی میتواند باعث تشدید حس تنهایی در سالمندان شود؟
سالمندان معمولا سالها در محلهای خاص سکونت دارند. حتی بعضی از آنها از ابتدای زندگی خود در یک محله زندگی کردهاند. وقتی در چنین شرایطی مجبور به تعویض خانهی خود میشوند و محل زندگی خود را تغییر میدهند، بسیار احساس تنهایی میکنند. معمولا در سنین پیری عادت کردن برای افراد دشورتر است. به همین علت ممکن است سالمندان از دوستان و آشنایان خود به دلیل فاصلههای مکانی دور شده و به مرور تنها و گوشهگیر شوند.
از دست دادن اعضای خانواده یا نزدیکان در هر سنی برای انسان سخت و دشوار است. اما معمولا این فقدان برای سالمندان دردناکتر است. افراد مسن پس از، از دست دادن اعضای خانواده خصوصا همسر خود احساس تنهایی زیادی دارند. در این شرایط باید زمان بیشتری را به همصحبتی و معاشرت با سالمندان خود اختصاص دهید تا فشار روحی کمتری متحمل شوند.
سالمندان زمانی که دچار بیماری و ضعف جسمانی میشوند، از لحاظ روحی بسیار شکنندهتر میشوند. این افراد به دلیل بیماریهای خود ممکن است در بسیاری از جمعها شرکت نکنند و این موضوع احساس تنهایی در سالمندان را بیشتر میکند. باید بپذیرند که دوران پیری و شرایط جسمانی و روحی مربوط به آن، اجتنابناپذیر است و باید با این مسائل کنار بیایند.
سالمند شما نیاز دارد تا برای چک نمودن وضعیت جسمانی خود به صورت دورهای به پزشک خود مراجعه نماید و از سلامت خود مطمئن شوند. زمان خود را در این مواقع به سالمند خود اختصاص دهید تا آنها را برای رفتن به مطب پزشک همراهی کنید. این کار باعث میشود تا آنها حمایت شما را احساس نمایند و کمتر احساس تنهایی داشته باشند.
سالمندان معمولا در دوران پیری با کاهش قدرت بینایی و شنوایی روبهرو میشوند. این مسئله میتواند معاشرتها و ارتباطات اجتماعی آنها را تحتتاثیر قرار داده یا کاهش دهد. همچنین برای انجام بسیاری از کارهای روزمرهی خود به کمک شما بیشتر از قبل نیاز پیدا کنند. در این مواقع صبر و حوصله داشته باشید تا بتوانید نیاز آنها را به خوبی رفع کنید. به مسائل مربوط به عینک و سمعک آنها توجه کنید تا مشکلات شدیدیتری برای آنها به وجود نیاید.
این دست از سالمندان برای انجام کارهای بیرون از خانه بیش از پیش به کمک شما نیاز دارند. در صورتی که برای انجام کارهای مهم خود تنها باشند، ممکن است خطرات زیادی آنها را تهدید کند. این خطرها میتواند حتی در رد شدن از خیابان برای آنها به وجود آید. علاوه بر همهی این مشکلات مربوط به احساس تنهایی میتواند در این مواقع تشدید شود.
رسیدگی به ابعاد جسمانی زندگی سالمندان
در دوران کهنسالی تغذیه نقش بسیار مهمی در حفظ سلامتی سالمندان دارد. آنها باید از خوردن بسیاری از مواد غذایی پرهیز کنند و برای تقویت قوای جسمانی خود غذاهای مناسبی مصرف کنند. صرف وعدههای غذایی در جمع خانواده میتواند به میزان بسیار زیادی در کاهش حس تنهایی در سالمندان تاثیرگذار باشد.
فصول سرد سال معمولا با بیماریهای مختلفی مثل آنفلوانزا و سرماخوردگی همراه است و سالمندان به دلیل سیستم ایمنی ضعیفتر، بیشتر در معرض خطر قرار دارند. باید زمان بیشتری را برای مراقبت از سالمند خود اختصاص دهید تا از ابتلا به این بیماریها جلوگیری شود. همچنین اگر سالمند شما بیمار شد، در کنار او باشید تا روند درمان او تسریع یابد و احساس تنهایی نداشته باشد.
احساس تنهایی در سالمندان
در دوران سالمندی بیشتر از هر زمان دیگری افراد احساس تنهایی دارند. این مسئله به دلایل مختلفی به وجود آمده و تشدید مییابد. در این دوره از زندگی باید به سالمندان خود بیشتر از قبل اهمیت دهید و زمان بیشتری را به آنها اختصاص دهید. سعی کنید در انجام کارهای خانه به آنها کمک کنید تا احساس تنهایی کمتری داشته باشند.
زمانی را در طول هفته به معاشرت با آنها اختصاص دهید و راجع به موضوعات مختلف با صحبت کنید. برای این کار میتوانید از آنها بخواهید تا فیلمهای مختلفی مشاهده کنند یا کتاب بخوانند. بسیار اهمیت دارد تا هنگام رفتن به پزشک و دوران بیماری سالمند خود را تنها نگذارید. از کارهایی که باعث میشود حس تنهایی در آنها تشدید شود، بپرهیزید. شرایط این افراد را درک کنید و سعی کنید تا جایی که ممکن است کنارشان حضور داشته باشید.
