یکی از عمده مشکلاتی که بیشتر افراد در سنین سالمندی با آن مواجه هستند، ورم پا است. ورم پا علاوه بر سالمندان در سایر افراد هم می‌تواند به دلیل وزن بالا، کاهش فعالیت، ایستادن بیش از حد، بیماری‌های التهابی به وجود آید. در این مقاله قصد داریم تا ورم پا، علائم و راه درمان آن را برایتان توضیح دهیم، پس در ادامه با ما همراه باشید.
دلایل ورم پا در سالمندان چیست؟
ورم کردن پاها در سالمندان می‌تواند دلایل بسیاری داشته باشد. در دوران کهولت و سالمندی، بدن همانند گذشته قادر نخواهد بود که موارد مورد نیاز بافت‌ها و سلول‌ها را تامین کند و ورم پا در سالمندان می‌تواند علاوه بر دلایلی که ذکر خواهد شد به دلیل کمبود مواد مورد نیاز بدن هم باشد. از جمله دلایل ورم پا در سالمندان می‌توان به موراد زیر اشاره کرد:
- مصرف بیش از حد نمک در برنامه غذایی سالمندان
- وراثتی بودن ورم پا در خانواده
- مدت زمان زیادی را طولانی نشسته باشید بدون اینکه هیچگونه حرکتی کنید
- دلایلی نظیر جراحی یا سوختگی
- بیماری‌های قلبی و کلیوی
- یائسه شدن خانم‌ها
- داشتن بیماری مربوط به پروتئین بدن
- وجود توده‌های بدنی
بیشتر بخوانید: تقویت زانو در کوهنوردی
ورم پا در چه بخش‌هایی از پا می‌تواند ایجاد شود؟
ورم پا می‌تواند در بخش‌ها و نواحی مختلفی از پا ایجاد شود و هر بخشی را درگیر خود کند.
- ورم قوزک پا در سالمندان
ورم در ناحیه قوزک پا می‌تواند به دلیل افزایش وزن و زیاد ایستادن باشد. اگر مدت زمان زیادی را سرپا بایستید به قوزک پا فشار زیادی وارد می‌شود و باعث تورم در آن ناحیه خواهد شد. - ورم پشت و ساق پا در سالمندان
ورم در قسمت پشت پا و ساق پا علاوه بر نشانه بیماری قلبی، کم‌کاری تیروئید، کم‌خونی و کاهش پروتئین خون را نشان خواهد داد. - ورم مچ و روی پا در سالمندان
یکی از عمده دلایل ورم در قسمت‌های مچ و روی پای سالمندان داشتن بیماری‌هایی مربوط به نارسایی وریدی است. از دیگر بیماری‌هایی که باعث ورم در این نواحی می‌شود می‌توان به واریس، بیماری‌های قلبی و کلیوی اشاره کرد.
مصرف چه داروهایی در سالمندان می‌تواند منجر به ورم پا شود؟
گاهی اوقات عوارض استفاده از داروهای مختلف می‌تواند منجر به ورم پا شود، این داروها در عین حال که بهبوددهنده بیماری دیگری هستند می‌توانند عوارضی نیز داشته باشند.
- داروهای مربوط به بیماری دیابت
- داروهای ضدانعقاد خون
- داروهای مربوط به فشار خون
- داروهای مربوط به بیماری آلزایمر
- داروهای پرامیبکسول
- داروهای مسکن چون آسپرین، کدئین و…
بیشتر بخوانید: انواع فیزیوتراپی سالمندان
ورزش‌های مناسب برای کاهش ورم پا چیست؟
با کمک ورزش می‌توان کمی ورم پا را کاهش داد، در ادامه ۴ ورزش برای کاهش ورم پا به شما معرفی خواهیم کرد:
- ابتدا سرپا بایستید و دست‌هایتان را باز کرده و یکی از زانوهای خود را تا جایی که می‌توانید بالا بیاورید و یک دقیقه در این حالت بمانید. این کار را باید برای هر دو پا انجام داد.
- برای حرکت بعدی، روی زمین بنشینید و دست‌هایتان را به عنوان تکیه‌گاه در دوطرف خود قرار دهید سپس نوک پنجه‌های پاهای خود را به سمت بیرون بکشید. این حرکت را به مدت یک دقیقه ادامه دهید.
- در حالی که روی صندلی نشسته‌اید یک توپ تنیس را زیر پای خود قرار دهید و با کمک کف پایتان آن را بچرخانید، دقت کنید که نباید هیچ فشاری به توپ تنیس وارد شود.
- این حرکت بسیار کاربردی و پرطرفدار است. روی لبه پله پنجه پای خود را قرار دهید و پای دیگر را در پله پایین‌تر و پشت آن بگذارید سپس تاجایی که می‌توانید خود را بالا بکشید. این حرکت را هم همانند حرکت‌های قبلی برای هردوپا انجام دهید.
پیشنهاد مطالعه: علت سردی پا در سالمندان
نقش تغذیه در ورم پا سالمندان
از نظر علمی حدود ۶۰ درصد بدن انسان را آب تشکیل داده است، در سنین سالمندی به دلیل کهولت سن و ضعف برخی از بافت‌های بدن نیاز به آب بیش از قبل در بدن احساس می‌شود. در بدن سالمندان ممکن است عروق بدن بیش از حد معمول آب را به سمت خود جذب کند و باعث ورم در نواحی مختلف پا بشوند. اما تا حد زیادی داشتن تغذیه اصولی و تامین آب مورد نیاز بدن می‌تواند این مشکلات را برطرف کند، معمولا افرادی که دچار ورم پا هستند برای پیشگیری از آن یا جلوگیری از شدت گرفتن این بیماری باید از مواد غذایی استفاده کنند که دارای ویتامین E و D هستند، علاوه بر مصرف ویتامین باید روزانه ۵.۷ الی ۱ گرم پروتئین استفاده کنند تا کمبودی در بدن احساس نشود. افراد سالمندی که دچار ورم پا هستند باید چند پرهیز غذایی دیگر نیز داشته باشند که در ادامه آن‌ها را بیان خواهیم کرد:
- مصرف نمک و پروتئین‌های حیوانی را به حداقل برسانند.
- در برنامه غذایی خود میوه و سبزی را بگنجانند.
- از مصرف بیش از اندازه ویتامین‌ها اجتناب کند.
درمان‌های خانگی ورم پا در سالمندان
در این بخش با درمان‌های خانگی ورم پا آشنا خواهید شد.
درمان ورم پا با پیاز
شاید در ابتدا این موضوع برایتان خنده‌دار باشد، که با قرار دادن یک پیاز داخل جورابتان می‌توانید ورم پایتان را کاهش دهید. پیاز خواص بسیار زیادی دارد که در بیشتر موارد شبیه به یک معجزه است. برای درمان ورم پا کافی است که یک تکه پیاز را داخل جورابتان قرار دهید و اجازه دهید شب تا صبح آنجا باشد. در کف پا رشته‌های عصبی بسیاری وجود دارد که به اندام‌های حیاتی بدن متصل هستند و از آنجایی که این قسمت در طب سوزنی هم حائز اهمیت است، توان الکتریکی بالایی دارد و دسترسی آن به سایر اندام‌های بدن در مقایسه با نواحی دیگر بیشتر است.
بیشتر بخوانید: خواص آب درمانی در سالمندان
درمان ورم پا با یوگا
تمرین مرتب یوگا می‌تواند علاوه بر اینکه انعطاف بدنی را بالا ببرد، التهاب مفاصل و ورم پا را کاهش بدهد. یوگا تمرینات ورزشی سبک به همراه مراقبه و تنفس است که به آزادسازی ماهیچه‌ها و تنفس آن‌ها کمک بسیاری می‌کند، از طرفی یوگا می‌تواند میزان استرس را در بدن فرد کاهش دهد.
قدرت درمان یوگاه به حدی است که برای بیمارانی که به آرتریت روماتوئید مبتلا هستند هم توصیه می‌شود.
درمان ورم پا با ماساژ
ماساژ پا یکی از بهترین گزینه‌ها برای کاهش ورم پا در منزل است. ماساژ پا می‌تواند به همراه نمک یا روغن‌های نرم‌کننده مفاصل نیز باشد که تاثیرگذاری آن به مراتب بیشتر خواهد شد. ماساژ پا علاوه بر مواردی که ذکر شد می‌تواند با آب گرم و سرد هم انجام شود، آب گرم میزان گردش خون در بدن را افزایش می‌دهد و آب سرد التهابات و ورم پا را از بین خواهد برد.
در حین ماساژ دادن به نقاط آسیب‌دیده پا و روی ورم‌ها و التهابات فشار بیشتری وارد می‌کنند تا میزان گردش خون در آن منطقه را افزایش دهند و با وارد کردن فشار درد آن را کمتر کنند.
بیشتر بخوانید: درمان پا درد سالمندان
پمادهای مخصوص ورم پا
علاوه بر قرص‌ها و داروهای ضد التهابی که کاهش‌دهنده ورم پا هستند، پمادهای بسیاری وجود دارند که التهاب و تورم پا را کاهش خواهند داد. این محصولات موضعی دارای ترکیباتی چون نعناع و کافور هستند و با ایجاد حس خنکی روی پوست باعث کاهش ورم پا می‌شوند.
در فرمولاسیون برخی از این محصولات موضعی موادی چون کاپسایسین هستند که باعث گرم شدن پا و بهبود گردش خون در رگ‌ها خواهند شد.
ورم پا در بیماران سرطانی
در بیماران مبتلا به سرطان به دلیل عوارض داروهای سنگین و دوز بالا و بسته شدن سیستم لنفاوی ممکن است پاها ورم کنند. معمولا این تورم و ورم در قسمت‌های مختلفی از پا چون مچ پا، ران پا، ساق پا و روی پا ایجاد خواهد شد.
ورم پا در بیماران دیابتی
در افرادی که به بیماری دیابت مبتلا هستند معمولا ورم پا بیشتر در قسمت‌هایی چون مچ پا و روی پا ظاهر می‌شود. تنها دلیل آن هم می‌تواند تجمع مایع در قسمت‌های مچ پا و روی پا باشد، در بیماران دیابتی این ورم پا می‌تواند به همراه بی حسی و سر شدن پاها باشد.
ورم پا در بیماران کلیوی
یکی از عمده مشکلاتی که در صورت عدم فعالیت درست کلیه‌ها در بدن ایجاد می‌شود، تورم است. در بیماران کلیوی این تورم بیشتر در قسمت‌های از بدن ظاهر می‌شوند که مایع در آن بخش جمع شده باشد و راهی برای جریان داشتن پیدا نکند.
در بسیاری از موارد پزشکان ورم پا را ناشی از بیماری کلیوی می‌دانند.
پیشنهاد مطالعه: ورزش زانو برای سالمندان
علت ورم پا در بیماران ریوی
در افرادی که سابقه بیماری ریه دارند، تورم و ورم پا نشان دهنده پیشرفت بیماری ریوی است.
