عوارض سنگ صفرا در سالمندان چیست؟

سالمندی یکی از دوره‌­های زندگی است که دیر یا زود هر فرد با آن روبرو می‌شود. در زمان سالمندی به دلیل ضعیف شدن سیستم ایمنی،ممکن است بیماری­ های زیادی به سراغ افراد آید. بهتر است با تمامی بیماری­‌های که بیش­تر در این زمان بروز پیدا می­کنند، آشنا باشید. چرا که می‌توانید زودتر بیماری را شناسایی کرده و برای درمان آن اقدام کنید. یکی از بیماری­‌هایی که در سنین بالا بروز پیدا می­‌کند. بیماری سنگ کیسه صفرا است.

این بیماری در سالمندان بسیار شایع است. به همین خاطر بهتر است با علائم و درمان سنگ صفرا آشنا باشید. این بیماری یک بیماری گوارشی است. در ادامه علت به ­وجود آمدن سنگ در کیسه صفرا، درمان و علائم آن مورد بررسی قرار می‌گیرد.

کیسه صفرا چیست؟

کیسه صفرا در سمت چپ بدن شما قرار دارد. این کیسه در زیر کبد جای گرفته است. عمل اصلی کیسه صفرا غلیظ کردن و ذخیره‌سازی صفرایی است که توسط کبد تولید می‌شود.

علائم و درمان بیماری های کبدی در سالمندان

کیسه صفرا یکی از اجزای مهم در بدن است که اختلال در کار آن باعث مختل شدن در کار سیستم گوارشی می­‌شود. سنگ صفرا یکی از بیماری‌های مربوط به کیسه صفراست. اگر مشکلات مربوط به کیسه صفرا با دارو حل نشود، باید عمل جراحی برای برداشت سنگ کیسه صفرا انجام شود.

بیماری های کیسه صفرا

بیماری های کیسه صفرا فقط به سنگ کیسه صفرا محدود نمی‌­شود. ممکن است در مجاری منتهی به کیسه صفرا، سنگ وجود داشته باشد. هم­چنین این احتمال وجود دارد که کیسه صفرای سالمند شما دچار التهاب و عفونت شود. در این صورت نیز در کار کیسه­ صفرا اختلال ایجاد می‌شود. گاهی به دلیل سرطان، در کار کیسه صفرا مشکل ایجاد می‌شود.

یکی دیگر از دلایلی که ممکن است کیسه صفرا به خوبی نتواند وظایف خود را انجام دهد، التهاب در لوزالمعده است. التهاب در لوزالمعده نیز در کم کاری کیسه صفرا تأثیرگذار است.

وجود سنگ کیسه صفرا در سالمندان

این بیماری یکی از شایع­ترین بیماری ها در بین افراد مسن است. هر ساله تعدادی زیادی از مردم ب ­این بیماری مبتلا می‌شوند. زمانی که سنگ در کیسه صفرا وجود دارد، ممکن است به سمت مجاری صفراوی حرکت کند. در صورتی که سنگ وارد مجاری صفراوی شود، باعث انسداد در مجاری صفراوی و درد و قلنج می­‌شود.

اگر سنگ کیسه صفرا وارد مجاری صفراوی شود، ممکن است باعث التهاب کیسه صفرا نیز شود. یکی از نشانه های وجود سنگ در مجاری صفراوی، رنگ ادرار و مدفوع است. اگر رنگ ادرار سالمند شما پر‌رنگ­تر از قبل باشد، باید به پزشک مراجعه کنید. درصورتی که سنگ موجود در مجاری صفراوی درمان نشود، صفرا به عقب برگشته و وارد کبد می‌شود.

عوامل موثر در بروز سنگ کیسه صفرا

شیوع سنگ صفرا در زنان بالاتر از مردان است. پس یکی از عوامل موثر در سنگ کیسه صفرا، جنسیت است. زنان در زمان بارداری بیش­تر از سایر دوره‌ها به سنگ صفرا دچار می­‌شوند. لازم است بانوان در زمان بارداری به تغذیه خود توجه کنند که به این بیماری دچار نشوند.

یکی دیگر از عوامل تاثیرگذار در این بیماری، بالا بودن سن است. این بیماری در سالمندان بیش­تر از سایر گروه‌­های سنی اتفاق میفتد. به همین خاطر باید به سالمندان­تان بیش­تر از قبل توجه کنید. می­توانید با تغذیه سالم از بروز این بیماری در سالمندان جلوگیری کنید.

اگر سالمند شما بیماری چاقی مفرط نیز داشته باشد، احتمال این بیماری بیش­تر از قبل است. در صورتی که چربی در بدن به طور مساوی تقسیم نشده باشد و این چربی در ناحیه شکم بیش­تر از سایر نواحی بدن وجود داشته باشد، شیوع این بیماری بالاتر است.

بیماری های زمینه‌­ای نیز یکی از عوامل مهم در بروز بیماری سنگ کیسه صفراست. بیماری‌­هایی همانند دیابت می‌تواند در سرعت بروز این بیماری موثر باشد. از سالمندانی که بیماری زمینه‌­ای مانند دیابت دارند، باید بیش­تر مراقبت کرد تا به بیماری سنگ کیسه صفرا دچار نشوند.

بعضی از داروها نیز می­تواند در به وجود آمدن این بیماری موثر باشد. داروهایی همانند داروهای کاهش دهنده فشارخون و ضد بارداری در بروز این بیماری موثر هستند.

یکی از مضرات کاهش وزن، بروز این بیماری است. اگر سریع و در مدت زمان کوتاهی مقدار زیادی وزن کم کنید، زمینه به وجود آمدن این بیماری را تشدید کرده‌اید.

سابقه این بیماری در خانواده یکی دیگر از عواملی است که در بروز این بیماری موثر می‌شود. اگر یکی از افراد خانوده شما قبلاٌ به این بیماری دچار شده، ممکن است در سالمند شما نیز این بیماری بروز پیدا کند. بهتر است به پزشک برای چکاپ سلامتی مراجعه کنید.

عوامل مختلف دیگری در به وجود آمدن این بیماری موثر است. بعد از مشاهده هر یک از علائم این بیماری به پزشک مراجعه کنید.

علائم بیماری سنگ کیسه صفرا در سالمندان

یکی از نشانه های این بیماری، درد در ناحیه شکم است. این درد ممکن است به طور خفیف یا شدید بروز پیدا کند. اگر این درد در ناحیه بالایی شکم ایجاد شود، بهتر است با پزشک مشورت کنید.

درد سنگ کیسه صفرا معمولاٌ دردی طولانی مدت است. شدت درد به شکلی است که فقط به وسیله قرص های مسکن آرام می‌شود.

تب، تهوع و استفراغ یکی دیگر از نشانه های بیماری سنگ صفراست. یرقان نیز یکی دیگر از نشانه های بیماری سنگ کیسه صفراست.

اگر دردهای بالای شکم به قسمت پشت بدن انتقال یابد و شدت آن به قدری باشد که فقط به وسیله مسکن آرام شود، این درد احتمالاٌ به دلیل حرکت سنگ های کیسه صفراست. اگر سنگ کیسه صفرا درمان نشود وارد مجاری صفراوی شده و خطر بیشتری دارد. اگر این نوع درد را حس کردید سریع به پزشک معالج مراجعه کنید تا سنگ موجود در مجاری صفراوی درمان شود.

در بسیاری از موارد نشانه های سنگ صفرا بروز پیدا نمی‌کند و فقط با استفاده از سونوگرافی قابل تشخیص است. تشخیص پزشک برای درمان، بستگی به شرایط بیمار دارد. گاهی وضعیت بیماری وخیم نیست، در این حالت ممکن است طبق تشخیص پزشک، درمان به وسبله دارو صورت گیرد. در سالمندان به دلیل حساس بودن رده سنی آن‌ها در بسیاری از مواقع دکتر عمل جراحی را پیشنهاد نمی‌دهد و به جای آن دارو درمانی را آغاز می‌کند.

روش تشخیص بیماری سنگ کیسه صفرا

سونوگرافی، سی­تی­ اسکن، اسکن ایزوتوپ، MRI،ERCP از روش­‌های تشخیص بیماری سنگ صفراست. برای تشخیص بیماری سنگ کیسه صفرا، استفاده از تمامی روش­‌ها اجباری نیست. گاهی اوقات برای قطعیت از بیماری، پزشک آزمایش خون را هم تحویز می‌کند. با استفاده از آزمایش خون، عفونت و زردی که به دلیل سنگ صفرا به وجود می‌آید، نشان داده می‌شود.

درمان سنگ کیسه صفرا

در حال حاضر روش مطمئنی برای پیشگیری از بیماری سنگ صفرا وجود ندارد؛ اما عوامل مختلفی در بروز این بیماری موثر هستند. چاقی و تغذیه از مهم­ترین دلایلی هستند که ممکن است سالمند شما به سنگ کیسه صفرا دچار شود.

تغذیه و ورزش ۲ رکن اصلی سلامتی در دوره سالمندی است. اگر بتوانید تغذیه سالمند خود را مدیریت کنید و سالمند را وادار به ورزش­ کردن روزانه کنید، می­توانید از بروز بیماری­های مختلف برای فرد مسن جلوگیری کنید. یکی از این بیماری‌­ها، بیماری سنگ کیسه صفراست. با این­که راه حل قطعی برای پیشگیری از سنگ صفرا وجود ندارد؛ اما شما می­توانید با رژیم غذایی صحیح و ورزش تا حدودی از بروز این بیماری جلوگیری کنید.

درمان این بیماری معمولاٌ جراحی است. به وسیله جراحی، سنگی که داخل کیسه صفرا وجود دارد را خارج می‌کنند. گاهی ممکن است میزان سنگ موجود در کیسه صفرا کم باشد، در این صورت پزشک می‌تواند دارو تجویز کند.

تشخیص این­که سالمند شما باید جراحی شود یا تحت درمان دارویی قرار گیرد، بر عهده پزشک است. بهترین درمان برای بیماری سنگ کیسه صفرا، “جراحی بسته” یا اصطلاحاٌ “لاپاراسکوپی” است. این عمل توسط متخصصین جراحی انجام می‌شود. عمل لاپاراسکوپی ریسک و خطر کم­تری نسبت به سایر عمل‌­ها دارد.

عمل جراحی کیسه­ صفرا در سالمندان

معمولاٌ در این جراحی، خود کیسه صفرا توسط پزشک برداشته می‌شود. در عمل سنگ کیسه صفرا، سنگ های کیسه صفرا علامت دار می‌شوند. پس از آن کیسه صفرا و سنگ داخل آن از بدن بیمار خارج می‌شود.

پس از برداشت سنگ، صفرا بلافاصله پس از کبد وارد روده می‌شود. بعد از مدتی مجاری صفراوی گشاد شده و باعث می‌شود که همانند کیسه صفرا عمل کنند. در این حالت مجاری صفراوی، صفرا را در خود ذخیره کرده و باعث می‌شود در زمانی که سیستم گوارش به صفرا نیاز دارد، به داخل لوله گوارش تخلیه کند.

اگر مجبور به برداشتن کیسه صفرای سالمند خود شدید، نگران نباشید. چرا که مجاری صفراوی تا حدودی می‌تواند جایگزین کیسه صفرا شود.

دارو درمانی در سالمندان

ممکن است طبق صلاح‌­دید پزشک برای سالمندانی که سن بالایی دارند، دارودرمانی تجویز شود. داروهای خوراکی که برای سالمندان تجویز می‌شود ممکن است در طولانی­‌مدت اثر بگذارند. هم­چنین این احتمال وجود دارد که بعد از مصرف داروهای خوراکی برای درمان سنگ، بعد از مدتی دوباره سنگ در کیسه صفرا سالمند تشکیل شود.

بهترین درمان برای از بین ­بردن سنگ موجود در کیسه صفرا، جراحی سنگ کیسه صفراست.

لاپاراسکوپی در سالمندان

در عمل لاپاراسکوپی، چند سوراخ کوچک روی شکم در قسمت کیسه صفرا نشانه­‌گذاری و سپس ۱ تا ۳ برش نیم سانتی‌متری روی بدن بیمار ایجاد می‌شود. در این نوع از جراحی سنگ کیسه صفرا همراه با خود کیسه صفرا برداشته می‌شود.

در عمل جراحی یک برش بزرگ با عمق حدود ۱۵ تا ۲۰ سانتی­متری در بدن بیمار ایجاد می‌کنند که برای برداشتن سنگ کیسه صفرا و خود کیسه صفرا استفاده می‌شود.

تفاوت عمل باز با لاپاراسکوپی در سالمندان

طبیعتاٌ عمل لاپاروسکوپی بهتر از عمل باز است. چرا که در عمل لاپاراسکوپی میزان عمق جراحت کم­تر از عمل باز است. در عمل باز، بیمار درد بسیار بیش­تری را تحمل می‌کند. این در صورتی است که در عمل لاپاراسکوپی عموماٌ بیمار درد بسیار کمتری را تحمل می‌کند. به همین دلیل عمل لاپاراسکوپی از نظر تحمل درد بهتر است.

در زمان عمل باز، مدت زمانی که سالمند شما در بیمارستان بستری است بیش­تر از زمان عمل لاپاروسکوپی است. بستری­ بودن در بیمارستان علاوه بر هزینه­ی بیش­تری که باید پرداخت کنید، باعث آسیب روحی و جسمی به­ سالمند شما می­شود. عفونت­های بیمارستانی ممکن است برای سالمند شما خطرناک­تر از سایر گروه­ها باشد. به همین دلیل بهتر است سالمند مدت زمان طولانی در بیمارستان نباشد.

در عمل باز شیاری که برای برداشتن سنگ کیسه صفرا ایجاد می‌شود، بسیار بزرگ­تر از شیاری است که در عمل لاپاراسکوپی ایجاد می‌شود. بعد از مدتی نیز اثری که از زخم عمل بر جای می­­‌ماند، کم­تر از عمل باز خواهد بود.

عفونت زخم نیز در عمل باز بیش­تر از عمل لاپاراسکوپی است. اگر این عمل در سالمند شما انجام شده باشد، احتمال بروز عفونت کم­تر خواهد بود.

به طور کلی عوارضی که از عمل باز بر جای می‌ماند، بیش­تر از عمل لاپاروسکوپی است. در عمل لاپاروسکوپی عوارض جراحی به حداقل میزان خود رسیده است.

نکات پایانی

سنگ کیسه صفرا یکی از بیماری­‌های رایج در بین مردم است. عوامل مختلفی در به وجود آمدن این بیماری موثر است. بالابودن سن و چاقی یکی از مهم­ترین عللی است که می‌تواند سالمند شما را به این بیماری دچار کند. پس در وهله اول مراقبت از سالمندان باید از غذا و ورزش­ کردن سالمند شروع شود.

راه­‌های پیشگیری از سنگ کیسه صفرا به طور قطعی وجود ندارد. فقط با تغذیه مناسب و ورزش ­کردن می‌توانید تا حدودی از این بیماری پیشگیری کنید.

تشخیص این بیماری با روش های مختلفی انجام می‌شود. سونوگرافی و MRI یکی از این روش‌­هاست. گاهی دکتر برای قطعیت این بیماری آزمایش خون را هم تجویز می‌کند. بیش­ترین درمانی که برای این بیماری تجویز می‌شود، جراحی است. لاپاروسکوپی و عمل باز، ۲ نوع از این جراحی است که معمولا جراحی به روش لاپاروسکوپی تجویز می‌شود.

ممکن است سالمند شما نیز به این بیماری دچار شده باشد. لطفا روش­‌هایی که برای درمان این بیماری استفاده کرده‌اید را در اختیار ما قرار دهید تا همه کسانی که این مشکل را دارند بتوانند از این تجربیات استفاده کنند.