شاید بتوان گفت که یکی از سخت‌ترین بیماری‌ها سرطان روده در سالمندان باشد. به گفته پزشکان این بیماری با افزایش سن، بیشتر خود را نشان می‌دهد. اما با توجه به سبک زندگی مردم، امروزه شاهد رشد و پیشرفت آن در سنین کمتر از ۵۰ سال هم هستیم. درمان سرطان روده در سنین بالا یا پایین چندان تفاوتی ندارد، آنچه بیش از هر موضوع دیگری حائز اهمیت بوده شدت بیماری است. هرچه از زمان ابتلا به این بیماری بیشتر گذشته باشد، قطعا درمان آن هم به مراتب سخت‌تر خواهد شد.
در ادامه این مطلب با ما همراه باشید تا با سرطان روده و راه‌های درمان آن بیشتر آشنا شوید.
سرطان روده دقیقا چیست؟
سرطان روده با نام سرطان رکتوم یا کولون هم شناخته شده است، طول کولون حدود ۶ متر بوده از معده تا مقعد کشیده شده است. زمانی که در واقع در این بیماری سلول‌ها به صورت غیرطبیعی و خارج از حد معمول شروع به رشد میکنند، سپس به بخش‌های دیگر بدن هم منتقل می‌شوند. البته هر رشد سلولی را نمی‌توان به سرطان نسبت داد. اما اگر با علائم اولیه این بیماری چون خستگی، درد در ناحیه شکم، کاهش وزن، سختی در هنگام دفع مدفوع و… مواجه شدید حتما برای درمان بیشتر به پزشک مراجعه کنید. این نوع سرطان در حال حاضر به عنوان یکی از رایج‌ترین سرطان‌های آمریکا شناخته میشود.
انواع سرطان روده بزرگ
سرطان روده بزرگ هم همانند دیگر بیماری‌ها، انواع و اقسام مختلفی دارد. در ادامه با انواع آن بیشتر آشنا خواهید شد:
- کارسینوئیدها: این نوع تومورها هیچ علائم خاصی ندارند و بهترین راه درمان برای آن‌ها جراحی است. این تومورها از سلول‌های تولید کننده هورمون در روده آزاد می‌شوند.
- سندرم تورکوت: یک بیماری نادر که مربوط به سرطان روده بزرگ و تومورهای مغزی است. در افرادی که به این نوع سرطان مبتلا هستند، جهش در ژن‌ها هم دیده خواهد شد.
- سندرم PJS: این سندرم یک اختلال اتوزومال است که باعث ایجاد پولیپ‌های مختلف در روده میشود. در این سندرم احتمال ابتلا به سرطان مری، معده، سینه و… افزایش پیدا می‌کند.
بیشتر بخوانید: علائم سرطان کبد در سالمندان
علائم احتمالی سرطان روده در سالمندان
سرطان روده در سالمندان به صورت یکباره و ناگهانی بروز نمی‌کند. بلکه ابتدا با علائم هشدار دهنده سپس با علائم موضعی و سیستمیک خود را آشکار خواهد کرد. بیشتر سرطان‌ها از بخش رکتوم آغاز میشود، از این رو پزشک سعی می‌کند تا با برداشتن آن از رشد و پیشرفت آن به نقاط دیگر بدن جلوگیری کند. از این رو با بروز علائم اولیه می‌توانید برای معالجه به پزشک مراجعه کنید. ازجمله علائم اولیه این بیماری میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- کم خونی شدید در بدن
- کاهش وزن ناگهانی
- مدفوع رشته‌ای و باریک
- درد شکم در نواحی معده و روده
- خونریزی رکتال
- عدم تخلیه کامل روده
اما علائم موضعی این بیماری به نقاط دیگر بدن سرایت نمی‌کند و تنها به روی روده بزرگ یا همان رکتوم تاثیر می‌گذارد. اگر این علائم را برای مدت زمان طولانی همراه خود دارید، لازم است که برای معالجه و درمان به پزشک مراجعه کنید. ازجمله این علائم عبارتنداز:
- اسهال و یبوست متناوب و تغییر عادات غذایی روزانه
- خونریزی مقعد
- نفخ شکم در بیشتر اوقات و ناراحتی دستگاه گوارش
- عدم خالی شدن کامل روده
علائم سیستمیک سرطان روده نشان می‌دهد که سرطان روده در سالمندان از محدوده دستگاه گوارش و روده خارج شده و در حال رشد و گسترش می‌باشد. این علائم میتواند تمام بدن را درگیر خود کند، از این رو بهتر است با همان نشانه‌های اولیه نسبت به درمان آن اقدام کنید. ازجمله علائم سیستمیک دستگاه گوارش میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- زردی
- احساس خستگی و ضعف شدید بدنی
- استفراغ و حالت تهوع شدید
- از دست دادن اشتها و به دنبال آن کاهش وزن ناگهانی
علائم سرطان روده بزرگ
علائم سرطان روده بزرگ شاید مانند علائم اولیه، بسیار واضح و مشخص نباشند. ازجمله علائم سرطان روده بزرگ میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- تغییر غلظت در مدفوع
- یبوست
- عدم تخلیه کامل روده در هر بار مدفوع
- درد، نفخ و گرفتگی شکم
- خونریزی از مقعد
- خون در مدفوع به شکل لکه‌های قرمز تیره و روشن
- تغییر در فرکانس حرکت روده
بیشتر بخوانید: سرطان خون در سالمندان
دلایل بروز سرطان روده چیست؟
دلایل بسیاری وجود دارد که میتواند به یک عامل مهم بیماری سرطان روده تبدیل شود. این بیماری در حال حاضر به سومین سرطان شایع در جهان شناخته شده است. البته تغییر سبک و شیوه زندگی افراد هم توانسته دلیلی بر شیوع بیشتر این بیماری شود. اگر بخواهیم دلایل بروز این بیماری را عنوان کنیم، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- ماشینی شدن زندگی در این دوره، باعث کاهش تحرک و فعالیت افراد شده است. همین موضوع میتواند منجر به چاقی و اضافه وزن شود. اضافه وزن هم یکی از دلایل مهم بروز سرطان روده می‌باشد.
- آمار ابتلا به سرطان روده در افراد بالای ۵۰ سال بیشتر است، از این رو میتوان افزایش سن و سال را یکی از دلایل بروز این بیماری عنوان کرد.
- رژیم‌های کم فیبر و غیراصولی میتواند به سیستم گوارشی بدن آسیب بسیاری وارد کند.
- سیگار کشیدن و مصرف مشروبات الکلی هم در صورتی که از حد معمول خود خارج شود به یک عامل مهم در بروز سرطان روده تبدیل خواهد شد.
- ژنتیک میتواند یکی از دلایل مهم آن باشد. داشتن بیمار سرطانی در خانواده احتمال ابتلا دیگر افراد را هم افزایش خواهد داد.
- مصرف چربی حیوانی و پروتئین‌ها می‌توانند در ابتلا به سرطان روده بسیاری تاثیرگذار باشند. سعی کنید در مصرف گوشت قرمز زیاده‌روی نکنید.
- بسیاری از بیماری‌ها چون کرون، کولیت و.. احتمال ابتلا به سرطان روده را افزایش می‌دهد.
پیشگیری از سرطان روده در سالمندان
برای اینکه بتوانید از بروز بیماری سرطان روده جلوگیری کنید، لازم است که سبک و روش زندگی خود را تغییر دهید. این کار میتواند تاثیر بسیار شدیدی در پیشگیری از سرطان روده در سالمندان داشته باشند. پزشکان و محققان به منظور پیشگیری از بیماری سرطان روده توصیه میکنند که:
- افرادی که به دلایل ژنتیکی و ارثی در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارند، بهتر است غربالگری سرطان روده را انجام دهند.
- استفاده از میوه‌ها، سبزیجات، غلات و.. را در برنامه غذایی خود بگنجانید.
- سعی کنید وقت و زمان بیشتری را به ورزش کردن در طول روز اختصاص دهید.
- داشتن بدنی سالم و با وزنی مناسب علاوه بر اینکه از بروز این بیماری جلوگیری می‌کند، بلکه میتواند بدن شما را در برابر دیگر بیماری‌ها سالم نگه دارد.
پیشنهاد مطالعه: انواع سرطان در سالمندان
انواع درمان سرطان روده در سالمندان
خوشبختانه علم پزشکی از گذشته تا به امروز در زمینه درمان بیماری سرطان پیشرفت چشمگیری داشته است. در سال‌های گذشته حتی دارویی برای بهبود درد ناشی از این بیماری وجود نداشت اما امروزه شاهد آن هستیم که از روش‌های درمانی بسیاری برای بهبود حال بیماران سرطانی استفاده میکنند. بسیاری از این روش‌های درمانی موجب بهبودی کامل فرد خواهد شد.
در ادامه این مطلب با روش‌های درمان سرطان روده در سالمندان بیشتر آشنا خواهید شد.
- جراحی: اگر سرطان روده در سالمندان پیشرفت بسیاری کند، به طوری که دیگر نتوان با استفاده از روش‌های درمانی موجب بهبود آن شد. به ناچار باید از روش جراحی استفاده کرد. این روش در مقایسه با دیگر روش‌های درمانی ریسک به شدت بالایی دارد.
- ایمونوتراپی: در این روش درمانی از سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با سلول‌های سرطانی استفاده میکنند. در واقع سلول‌های سرطانی توانایی تولید سلول‌هایی را دارند که از جنس پروتئین هستند. سیستم ایمنی بدن توانایی تشخیص این پروتئین‌ها را ندارند، ایمونوتراپی در واقع در این فرآیند تاثیر می‌گذارد و موجب مبارزه سیستم ایمنی بدن با آن میشود.
- شیمی درمانی: در شیمی درمانی از داروهای بسیار قوی استفاده میشود تا از سرایت سلول‌های سرطانی به دیگر بخش‌های بدن و بزرگ شدن آن جلوگیری کنند. این داروها می‌توانند با درمان سلول‌های سرطانی از عود کردن آن‌ها جلوگیری کنند.
- درمان دارویی: پزشکان با استفاده از داروهای شیمیایی سعی میکنند تا عواملی را که موجب از بین رفتن سلول‌ها و بافت‌های بدن می‌شوند را مسدود کنند. برای اثرگذاری بیشتر معمولا این داروها را با شیمی درمانی ترکیب میکنند. همین امر میتواند شدت اثرگذاری داروها را افزایش دهد.
- درمان‌های حمایتی: این مراقبت‌ها بیشتر به رو تسکین دردها و کاهش علائم و نشانه‌های این بیمار تمرکز کرده است. در واقع هدف از انجام این کار آن است که زندگی فرد مبتلا به سرطان و خانواده‌اش به روال قبلی برگردد. این عامل میتواند در داشتن روحیه فرد مبتلا بسیار تاثیرگذار باشد.
- پروتون تراپی: یکی از جدیدترین روش‌ها و راه‌های درمان، پروتون درمانی است که بیشتر برای افرادی استفاده میشود که سرطان در اندام‌های تحتانی آن‌ها قرار گرفته باشد. در این روش پرتوها بافت‌های سرطانی را در حال که خراب هستند از بین می‌برند.
رژیم غذایی نامناسب و سرطان روده
برنامه غذای که در آن مصرف بیش از اندازه گوشت، پروتئین حیوانی، چربی و.. قرار داشته باشد به هیچ عنوان نمی‌تواند گزینه مناسبی برای درمان سرطان روده باشد. پزشکان بر این باورند که افرادی که مصرف گوشت و چربی بالایی دارند، قطعا احتمال ابتلا به سرطان در آن‌ها افزایش پیدا می‌کند.
از این رو بهتر است از مصرف غذاهای فرآوری شده، کنسروی، چرب و… بپرهیزید. در مقابل مصرف غذاهای فیبردار، ماهی، حبوبات، غلات کامل، سبزیجات، میوه‌ها، سیب زمینی، آجیل و… را باید در برنامه غذایی خود قرار دهید.
بیشتر بخوانید: علائم سرطان ریه در سالمندان
تشخیص سرطان روده
ابتدا باید برای معاینه دقیق به پزشک مراجعه کنید. پزشک با استفاده از علائم اولیه متوجه خواهد شد که به سرطان روده مبتلا هستید یا خیر. هرچه این نسبت به درمان سریع‌تر اقدام کنید، شانس موفقیت شما در برابر این بیماری بیشتر خواهد شد. علاوه بر علائم اولیه میتوان با کمک کلونوسکوپی و آزمایش خون سرطان روده را در فرد تشخیص داد.
در کلونوکسوپی یک لوله باریک که در سر آن یک دوربین تعبیه شده است را از درون مقعد به داخل روده می‌فرستند. در این زمان اگر توموری در روده وجود داشته باشد، پزشک با استفاده از این ابزار نمونه برداری را آغار می‌کند. در برخی مواقع اگر پولیپ ایجاد شده سرطانی نباشد با کمک همین لوله پولیپ را از بدن خارج می‌کند.
علاوه بر این موضوع آزمایش خون به هیچ عنوان نمی‌تواند نشان دهد که فرد به سرطان مبتلا شده است یا خیر. اما میتوان علائم بسیار ریز و کوچکی را در آن مشاهده کرد که این علائم هم می‌توانند سرنخ خوبی برای تشخیص این بیماری باشد.
پس از اینکه ابتلا به سرطان روده محرز شد پزشک درخواست سی تی اسکن لگن، شکم را صادر می‌کند. با این آزمایشات متوجه خواهد شد که این بیماری در کدام سطح قرار گرفته است. سپس با توجه به آزمایشات انجام شده روش درمان را انتخاب خواهد کرد.
سخن پایانی
سرطان روده هم مانند بسیاری از سرطان‌های دیگر، غیرقابل درمان و پیشگیری می‌باشد. بهترین زمان برای درمان و جلوگیری از گسترش آن میتواند در همان روزهای اولیه باشد. در این روزها تنها علائم اولیه مربوط به سرطان روده خود را نشان می‌دهد. با مراجعه به پزشک می‌توانید از پیشرفت آن و پخش شدن در قسمت‌های مختلف بدن جلوگیری کنید. ما در این مقاله سعی کردیم تا هر آنچه در رابطه با سرطان روده، راه درمان، تغذیه و.. است را برایتان شرح دهیم.
بیشتر بخوانید: علائم سرطان معده در افراد مسن
سوالات متداول
آیا ورزش کردن میتواند در بهبود و جلوگیری از ابتلا به سرطان روده تاثیرگذار باشد؟
ورزش کردن مانع چاقی و کم تحرکی فرد میشود. از این رو میتوان با پیاده روی یا انجام ورزشهای هوازی فعالیت خود را بالا ببرید.
آیا سرطان روده کشنده است؟
هر نوع سرطان و بیماری اگر در مراحل اولیه تشخیص داده شوند، درمان آن‌ها به مراتب بسیار آسان‌تر خواهد بود. از این رو سرطان روده هم در صورتی که در مراحل اولیه تشخیص داده شود، بسیار راحت‌تر درمان میشود.
کدام موادغذایی به کاهش سرطان روده کمک میکنند؟
مواد غذایی فیبر دار میتواند درصد ابتلا به سرطان را به شدت کاهش دهد. از این رو مصرف موادغذایی چون سبزیجات، میوههای و صیفیجات را در برنامه غذایی خود قرار دهید.
پیشنهاد مطالعه: مواد غذایی برای مبارزه با سرطان
