ترس از خون در سنین بالا چیست؟ چگونه درمان میشود

احساساتی مانند ترس و نگرانی میتوانند برای سالمند مفید باشند و آن ها را از خطرات احتمالی آگاه کرده و برای جلوگیری از آن­ها ترغیب کننده باشند. اما ما در این مقاله از ترس افراطی و بیش از حد برای شما گفته ایم. ترس غیرمنطقی و افراطی سالمندان از خون یکی از فوبی ها یا ترس های شایع است. نشانه این فوبی را بشناسید و سعی کنید آن را درمان کنید.

هموفوبیا یا ترس از خون در سالمندان

هموفوبیا اصطلاحی برای ترس غیرمنطقی از خون است. این فوبیا مانند یک ناراحتی معمولی از دیدن خون نیست، بلکه این ترس غیرمعمول در بیشتر افراد مبتلا به هموفوبیا دید می شود. ترس شدید از دیدن خون یا قرار گرفتن در هر موقعیتی که ممکن است شامل دیدن یا حتی لمس کردن خون باشد. هموفوبی جزء فوبی های خاص به شمار میرود. این فوبیا می تواند تأثیرات جدی بر روی سالمند بگذارد، زیرا ممکن است بخاطر ترس دیدن خون از مراجعه به پزشک یا مراقبت های پزشکی خودداری کند.

فوبیا خون و زیرمجموعه­‌های آن

همانطور که گفته شد هموفوبیا یک ترس غیرطبیعی و مداوم از خون است. اما هموفوبیا فقط با ترس از خون تعریف نمیشود. ترس از آسیب دیدگی، تزریق، پانسمان و هرچیزی که خون و خونریزی را تداعی میکند میتواند باعث بروز این فوبی شود. فوبی خون در سالمندان اغلب شامل ترس از خون خود، شخص یا حیوان دیگر یا حتی تصویری از خون می شود.

پاسخ وازوواگال سالمندان در برابر خون

بنابر تحقیقات و بررسی های انجام شده که در سال ۲۰۱۴ انجام شده است؛ هموفوبی یا ترس از خون ۳تا۴ درصد افراد جهان را مبتلا  میسازد. این درصد میتواند مقدار قابل توجهی باشد. همچنین تا ۸۰ درصد از سالمندان مبتلا به هموفوبی با دیدن خون پاسخ وازوواگال را تجربه می کنند. پاسخ وازوواگال بدان معناست که فشار خون آنها در پاسخ به استرس ناشی از دیدن خون به طور ناگهانی کاهش می یابد، که باعث کند شدن ریتم قلب آنها می شود و از دریافت خون غنی از اکسیژن کافی به مغز جلوگیری می کند؛ که البته این موضوع به نوبه خود منجر به غش می شود.

چرا سالمندان از خون میترسند؟

پاسخ به این سوال شاید دست روانشناسان باشد. طبق عقیده اغلب روانشناسان هموفوبی یا ترس از خون در سالمندان میتواند بعد از یک حادثه یا سانحه در کودکی و نوجوانی ایجاد شود. به عنوان مثال فردی که در جوانی یا نوجوانی شاهد زخمی شدن دوست خود و یا جراحت مادرش در آشپزخانه میشود میتواند به هموفوبیا نزدیک تر شود. این ترس و استرس در دوران قبلی سالمند میتوانند فرد سالخورده را دچار تروما سازد و تا آخر عمر باعث ناراحتی او شود.

علائم ترس از خون در پیری

این فوبی یا ترس میتواند علائم عاطفی و فیزیکی به همراه داشته باشد که شاخص ترین آن ها را در زیر آورده ایم. این علائم با دیدن خون و مشتقات آن ممکن است رخ داده شود:

• احساس وحشت و اضطراب
• مشکل در تنفس
• غش کردن
• تعریق
• ضربان قلب سریع
• درد قفسه سینه
• تمایل به فرار از وضعیت
• گیجی

چه عواملی به ترسیدن از خون کمک میکنند؟

تعدادی از عوامل خطرساز وجود دارند که میتوانند حس ترسیدن سالمندان از خون را افزایش دهند. این عوامل از این قرارند:

اختلالات روان عصبی همراه: سالمندانی که سایر شرایط روانی مانند اختلالات پانیک و آگورافوبیا را تجربه میکنند، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به هموفوبی هستند.

جنسیت: زنان بیشتر از مردان این فوبیا را تجربه می کنند.

ژنتیک: فردی که اقوام نزدیکش این فوبیا را دارد، بیشتر احتمال دارد به آن مبتلا شود.

ترومای خونی: سالمندی که آسیب های مرتبط با خون را تجربه می کند، به ویژه در دوران کودکی یا نوجوانی، در معرض خطر بیشتری برای هموفوبی است.

انواع درمان قطعی فوبی خون در سالمندان

گزینه های درمانی مختلفی برای هموفوبی وجود داردند. سالمندانی که فوبی خون دارند میتوانند از تمام این درمان ها استفاده کنند:

درمان شناختی رفتاریCBT:  این درمان توسط یک درمانگر انجام میشود. روانشناسان مربوطه که راه های توقف واکنش هراس به خون را به فرد آموزش می دهند و مهارت ها و استراتژی هایی را برای کمک به تنظیم احساسات به افراد ارائه می دهند. درمانگر ممکن است به سالمند کمک کند تا محرک های اضطراب و احساساتی را که در اطراف خون دارند شناسایی کند. همچنین ممکن است درمانگر به فرد کمک کند افکار و احساسات مضطرب خود را با افکار سازنده تر جایگزین کند.

مواجهه درمانی: این نوع درمان شامل این است که درمانگر به تدریج یا به سرعت فرد را در معرض موقعیتی قرار می دهد که واکنش فوبیا او را القا می کند. این کار می‌تواند شامل تمرین‌های تجسم یا قرار دادن مستقیم سالمند در معرض خون و هدایت او در یک محیط امن باشد.

تنش درمانی: این درمان سالمند تلاش میکند با فشار دادن پاها، بازوها و شکم خود به عضلات خود فشار وارد کند، که می‌تواند که از غش کردن جلوگیری و کمک کند.

ریلکسیشن( آرامش درمانی): این نوع درمان می تواند شامل تمرینات تنفسی، مدیتیشن، تمرینات تجسمی و کششی و یوگا باشد. این شیوه‌ها می‌توانند به سالمند کمک کنند تا استرس مرتبط با فوبیای خود را کاهش دهد و به کاهش علائم کمک کنند.

در آخر

هیچگاه سالمندی را که از خون میترسد را تمسخر نکنید. سالمندان ممکن است این ترس را سالیان سال در دل نگه داشته باشند و اکنون دیدن و لمس کردن خون را مخاطره آمیز بپندارند. برای رفع و حتی کاهش این ترس بهتر است به آنان کمک کنید. با مراجعه به روانشناسان و متخصصان و بهره گیری از توانمندی آنان به سالمند خود کمک کنید و همراه آنان باشید.