خطرات کمبود ویتامین D در سالمندان

سالمندی یکی از دوره ­های حساس زندگی است که به ­دلیل افزایش سن و افرایش بیماری ­های مربوط به سن باید بیش­تر از قبل از آن­ها مراقبت کرد. به همین دلیل باید با بیماری­هایی که در این دوره بیش­تر از قبل بروز پیدا می­کند، آشنا باشید. گاهی ممکن است یکی از مواد ضروری که در بدن وجود دارد، کاهش پیدا کند. در ادامه با دلایل کمبود ویتامین D و درمان آن در بدن سالمندان آشنا شوید.

شما باید با نشانه ­هایی که به ­دلیل کمبود این بیماری به­ وجود می‌­آید، آشنا باشید. پس از آن باید از راهکارهای که برای درمان این مشکل وجود دارد، آگاه باشید. چرا که می­توانید در زمان مناسب بهترین راه ­حل را ارائه دهید یا هر چه سریع‌تر این بیماری را شناسایی کنید و به پزشک مراجعه کنید.

ویتامین D یکی از ویتامین­های ضروری در بدن است که برای حفظ استخوان­ها و جلوگیری از بیماری­های مرتبط با کمبود ویتامین D در بدن مورد استفاده قرار می­گیرد. به ­همین خاطر اگر نشانه­ های کمبود ویتامین D در بدن را مشاهده کردید باید به فکر راه­ حلی برای درمان آن باشد. در ادامه ضرورت حفظ ویتامین D در بدن و نشانه ­های کمبود آن، هم­چنین راهکار مقابله با کمبود این ویتامین ذکر شده است.

ویتامین D چیست؟

ویتامین D یکی از ضروری­ترین ویتامین­ها در بدن است که برا حفظ استخوان­‌سازی استفاده می­شود. وظیفه این ویتامین در بدن این است که کلسیمی که در غذا وجود دارد را جذب خون کند. کمبود این ویتامین در سالمندان باعث می­شود که سالمند شما به بیماری راشیتیسم و ریکتز دچار شود. در صورتی که مواد معدنی مورد نیاز بدن به اندازه­ی ضروری به بدن نرسد، باعث می­شود که استخوان­ها نرم و بدشکل شوند.

ویتامین های ضروری مورد نیاز بدن سالمندان کدامند؟ [فیلم آموزشی]

هم­چنین تحقیقات جدیدی که بر روی ویتامین D انجام شده است، نشان می­دهد که این ویتامین بر روی بسیاری از بیماری­های دیگر تأثیرگذار است. به همین دلیل کمبود این ویتامین می­تواند باعث بروز تعداد زیادی از بیماری­ها شود.

افزایش خطر مرگ­ومیر ناشی از بیماری­های قلبی­وعروقی، نقص در توانایی‌های شناختی و مغزی در سالمندان، آسم شدید در کودکان و سرطان، از عوارض کمبود ویتامین D در بدن است. هم­چنین تحقیقات نشان می­دهد که ویتامین D می­تواند در پیشگیری بسیاری از بیماری­هایی همانند انواع دیابت، فشارخون و ام اس، نقش داشته باشد.

تشخیص کمبود ویتامین D

ویتامین D در بدن به­ شکل ۲۵ هیدروکسی ویتامین D وجود دارد. راه تشخیص میزان ویتامین D در بدن نیز اندازه­گیری میزان طبیعی ۲۵ هیدروکسی ویتامینD است. استاندارد این میزان در سال­های اخیر به­دلیل شایع­شدن بیماری کمبود ویتامین D تغییر کرده است.

درباره میزان ویتامین D موجود در خون اختلاف نظر­های زیادی وجود دارد؛ اما در حال حاضر میزان ۲۵ هیدروکسی ویتامین D در حد ۲۰ تا ۵۰ نانوگرم در میلی‌لیتر برای افراد سالم کافی است و میزان پایین‌تر از ۱۲ نانوگرم در میلی‌لیتر بیانگر کمبود ویتامین D در بدن سالمند است.

اندازه ­گیری ویتامین D

نظر پزشکان در زمینه اندازه ­گیری ویتامین D این است که این اندازه ­گیری برای اغلب افراد احتیاج نیست و بیش­تر سالمندان و افرادی که در معرض خطر این بیماری هستند نیازمند به اندازه­گیری ویتامین D هستند. اگر این میزان از مقدار استاندارد کم­تر باشد، باید درمان را برای سالمندان آغاز کرد.

افراد پرخطر افرادی هستند دچار بی‌اشتهایی عصبی هستند، افرادی که برای درمان چاقی عمل بای‌پس معده را انجام داده ­اند، افرادی که دچار اختلالات سوءجذب گوارشی همانند بیماری سلیاک‌اند، افرادی که پوست تیره دارند یا کل پوست بدنشان را با لباس می­پوشانند. این افراد برای اندازه‌گیری میزان ویتامین D در بدن باید اقدام کنند. سالمندان نیز به­ دلیل این­که در گروه سنی پرخطر قرار دارند و ممکن است کمبود این ویتامین در بدن خطرات جدی ایجاد کند نیز باید آزمایش دهند.

همچنین افرادی که دچار استئوپنی هستند نیز باید آزمایش دهند. (بیماری استئوپینی به­دلیل کمبود مواد معدنی موجود در بدن به­وجود می­آید و با پوکی استخوان متفاوت است)، افرادی که دچار بیماری پوکی استخوان هستند، کسانی که دچار مشکلات اسکلتی و عضلانی هستند، خانم­‌های باردار برای این­که میزان ویتامینD آن­ها باید بیش­تر از سایر افراد باشد، باید آزمایش مربوط­به اندازه­گیری ویتامینD را انجام دهند.

عواملی که باعث کمبود ویتامین D در بدن سالمندان می­شود

• تغذیه نامناسب

اگر رژیم غذایی که سالمند شما مصرف می­کند حاوی ویتامین D نباشد، میزان ویتامین D در بدن سالمندتان کاهش پیدا می­کند. این نوع کاهش ویتامین معمولاٌ در کسانی که رژیم غذایی گیاه­خواری دارند، بیش­تر دیده می­شود. اغلب غذاهایی که حاوی ویتامین D هستند، منشاء حیوانی دارند. مثل: ماهی و روغن ماهی، زرده تخم‌مرغ، شیر غنی‌شده با ویتامینD و جگر گاو و گوسفند. سعی کنید در رژیم غذایی سالمندان بیشتر از موادی با منشاء حیوانی استفاده کنید. سعی کنید به­جای استفاده از گوشت­های قرمز از گوشت ماهی استفاده کنید. چرا که گوشت ماهی علاوه بر این­که دارای مقدار زیادی ویتامین D است سرشار از امگا۳ است که برای بدن بسیار مفید است.

• قرارگرفتن در برابر نور خورشید

اگر سالمند شما دچار مشکلات کمبود ویتامین D در بدن است، ممکن است میزان قرارگرفتن در برابر نور خورشید کم بوده باشد. نور خورشید باعث فعالسازی پیش­ساز ویتامین D در بدن می­شود. ممکن است مدت سالمند شما زمان زیادی را در خانه سپری کرده باشد یا لباس­های بلند بپوشد، حتی ممکن است به­دلیل موقعیت مکان خانه­ی سالمند شما نور به میزان کافی وارد خانه­ی سالمند شما نشود و سالمند زمانی که در خانه است به میزان کافی نتواند از نور خورشید استفاده کند. هم­چنین ممکن است شغل سالمند شما به­‌نحوی باشد که زمان زیادی را دور از نور خورشید است. همه­ی این عوامل باعث می­شود که سالمند شما نتواند به­ خوبی نور کافی دریافت کند و به­ همین دلیل میزان ویتامین D موجود در بدن سالمند شما کم است.

• داشتن پوست تیره

ممکن است سالمند شما پوست تیره داشته باشد. افرادی که پوست تیره دارند، میزان رنگدانه ملاتونین که رنگ پوست را تعیین می­کند،کم­تر است. به همین دلیل نمی­توانند به­ خوبی نور خورشید را جذب کنند و میزان ویتامین D در افرادی که رنگ پوست تیره دارند، کم­تر است.

چه سالمندانی بیشتر در معرض خطر کمبود ویتامین D هستند؟

به­ طور کلی سالمندان بیش­تر در معرض خطر این بیماری هستند. چرا که عوامل مختلفی که در کمبود این ویتامین نقش دارد، در سالمندان بیشتر از سایرگروه­های سنی است.

ممکن است سالمند شما به ­دلیل یک نوع بیماری دیگر، نتواند از غذاهایی با منشاء حیوانی استفاده کنند. به­همین دلیل رژیم غذایی آن­ها فقط بر اساس رژیم غذایی گیاهی است.

دلیل دیگری که ممکن است سالمندان از بیماری کمبود ویتامین D رنج ببرند، زمین­گیر بودن است. اگر سالمند شما توانایی حرکت نداشته باشد و مدت زمان زیادی را در خانه وقت می­گذارند، این احتمال وجود دارد که سالمند شما به این بیماری دچار شود. برای این­که این مشکل نیز برطرف گردد، می­تواند ساعت مشخصی از روز پرده­هایی که در خانه وجود دارد را کنار کشید و اجازه دهید تا نور خورشید داخل خانه شود و سالمند را در معرض مستقیم نور خورشیدی از پنجره داخل می­شود، قرار دهید. هم­چنین می­توانید سالمند را بر روی ویلچر قرار دهید و در هوای آزاد در معرض نور خورشید مدتی صبر کنید.

یکی دیگر از دلایل این­که این بیماری در سالمندان بیش­تر بروز پیدا می­کند، توانایی پوست است. با افزایش سن توانایی پوست نیز در کاهش تولید ویتامین D کاهش پیدا می­کند.

برخی از بررسی نشان می­دهد که سالمندانی که دارای پوست تیره هستند، در خطر بالاتر کمبود ویتامین D قرار می­گیرند.

بیماری‌های متفاوتی ممکن است مانع از جذب کافی ویتامین D از دستگاه گوارش شوند، از جمله بیماری­های التهابی روده، بیماری سلیاک و بیماری فیبروز کیستیک از سری بیماری­هایی هستند که باعث می­شود جذب ویتامین D به­ خوبی صورت نگیرد.

چاقی نیز می­تواند در شدت این بیماری موثر باشد. اگر سالمند شما چاقی مفرط دارد، ویتامین D می­تواند به ­وسیله چربی­ها استخراج شود و به این ترتیب میزان ویتامین D موجود در بدن تغییر پیدا می­کند.

در زنان سالمند به­دلیل این­که معمولاٌ یک دوره­ی شیردهی را تجربه می­کنند، بیش­تر از مردان به این بیماری دچار می­شوند.

یکی از روش­های مراقبتی برای درمان کمبود ویتامین D، استفاده از مکمل­های ویتامین  Dاست. به­همین دلیل سالمندانی که از این مکمل­ها استفاده نمی­کنند، بیش­تر در معرض خطر این بیماری هستند.

برخی از داروها همانند استروئیدها، برخی از داروهای کاهش وزن، برخی از داروهای کاهش دهنده کلسترول و برخی از داروهایی که برای کنترل تشنج استفاده می شوند، می­توانند هم­زمان با استفاده از ویتامین D باعث تداخل و مشکل در بدن شود. به­همین خاطر برای استفاده از ویتامینD حتماٌ با پزشک معالج خود مراجعه کنید تا میزان دوز مصرفی و زمان استفاده از مکمل را برای شما مشخص کند. چرا که هنگام انتخاب مکمل ویتامین D باید جنسیت، سن، رژیم غذایی، مقدار قرارگرفتن در معرض آفتاب و سابقه پزشکی سالمند باید در نظر گرفته شود.

نکات پایانی کمبود ویتامین D در سالمندان

سالمندی یکی از دوره­ های حساس زندگی است باید بیش­تر از قبل به آن توجه شود. یکی از بیماری­هایی که در این دوره بیش­تر از قبل بروز پیدا می­کند، کمبود ویتامین D است. کمبود ویتامین D فقط باعث بیمار­های مرتبط با استخوان سازی نمی­شود، بلکه طی تحقیقاتی که جدیداٌ  ارائه شده است، این بیماری بر روی بیماری­های قلبی عروقی نیز تأثیر گذار است. حتی این ویتامین می­تواند در جهت بهبود بعضی از بیماری­ها نیز مفید باشد.

دلایل به­ وجودآمدن این بیماری مختلف است. ممکن است به­ دلیل رژیم غذایی است که سالمند شما مصرف می­کند. اگر رژیم غذایی سالمند شما فاقد غذاهایی با منشاء حیوانی باشد، این بیماری بروز پیدا می­کند.

ممکن است سالمند شما به ­اندازه کافی در معرض نور خورشید قرار نگیرد. در این صورت ویتامین D که از طریق نور خورشید تأمین می­شود، ساخته نمیشود. در بعضی از اوقات نیز به ­دلیل رنگ پوست سالمند این بیماری بروز پیدا می­کند.

ممکن است سالمند شما نیز نوشتن سوال خود، منتظر پاسخ کارشناسان ما در این زمینه باشید.

ممکن است این بیماری را سالمند شما به­‌خوبی پشت سر گذاشته باشد. می­توانید تجربیات خود را نیز در قسمت نظرات در اختیار ما قرار دهید تا سایر افرادی که سالمندشان نیز به این بیماری دچار شده­‌اند، از این تجربیات استفاده کنند.