سارکوپنی در سالمندان چه علائم و درمانی دارد؟

اگر تا بحال نام این بیماری به گوشتان نخورده و از سالمندی در خانه نگهداری می‌کنید، این مطلب می‌تواند برایتان مفید باشد. سارکوپنی در سالمندان بیماری عجیبی نیست، اما با روش هایی می‌توان از بروز آن پیشگیری کرد و اگر سالمند شما به این بیماری دچار شده، راه هایی هم برای درمان آن وجود دارد.

بیماری سارکوپنی چیست؟

کاهش حجم عضلات یا به اصلاح بیماری سارکوپنی یکی از بیماری­هایی است که گاهی در سالمندان به بروز پیدا می‌کند. در این بیماری بخشی از توده عضلات بدن­ به مرور زمان تحلیل می­‌رود. تحلیل­ رفتن عضلات، عوارض جدی را به ­دنبال دارد. به ­عنوان مثال اگر عضلات در ناحیه­ پاهای­تان کاهش پیدا کند، ممکن است در حفظ تعادل و راه­ رفتن معمولی مشکل داشته باشید.

اگر بیماری سارکوپنی درمان نشود، در بسیاری از کارهای روزمره دچار مشکل خواهید شد و برای انجام­ دادن کارهای عادی روزمره نیازمند فرد دیگری خواهید بود. در بیماری سارکوپنی، توده­ عضلات از سن ۴۰ سالگی شروع به تحلیل­ رفتن می­‌کند. شروع این بیماری از ۴۰ سالگی است. با افزایش سن و کاهش تحرک این بیماری روزبه ­روز پیشرفت کرده و تا سن ۶۰ و ۷۰ سالگی ادامه پیدا می­کند. نوع پیشرفته­ این بیماری مشکلات زیادی را به ­دنبال دارد. بهترین راه ­حل این است که قبل از شروع ۴۰ سالگی از بروز آن پیشگیری یا از پیشرفت آن بعد از ۴۰ سالگی جلوگیری کنید.

کاهش توده­ عضلات در هر فرد متفاوت است؛ اما حدوداً عضلات بدن­ بین ۳ تا ۸ درصد تحلیل می­‌روند. سارکوپنی علاوه بر این­که باعث از بین ­رفتن توده عضلات می­‌شود، فیبرهای عضلانی را نیز نابود می­کند. از بین رفتن عضلات و فیبرهای عضلانی باعث می­شود تا عضلات کوچک­تر از قبل شوند.

عوامل مختلفی باعث این بیماری می­شود؛ اما کاهش فعالیت ­های بدنی، کاهش هورمون­ هایی همانند تستوسترون و رشد و پاسخ به عوامل عصبی و استرس‌­زا از تأثیرگذارترین دلایل بیماری سارکوپنی است.

علت بروز بیماری سارکوپنی در افراد مسن

در دوره­ کهن­سالی به­ دلیل افزایش سن، کالری دریافتی و پروتئین مورد نیاز برای بدن، کاهش پیدا می­کند. با کاهش کالری دریافتی در بدن ممکن است فرد لاغر شود. با آزمایش می­توانید متوجه شوید که کالری دریافتی بدن­ شما به صورت روزانه کاهش پیدا کرده یا به ­صورت کلی در حال کاهش است. اگر کالری دریافتی روزانه­ شما در حال کاهش باشد، می­توان گفت یکی از دلایل آن بیماری سارکوپنی است.

بدن شما برای افزایش تولید ماهیچه، هورمون­ هایی را تولید می­کند که در ساخت ماهیچه تأثیرگذار هستند. این احتمال وجود دارد که با افزایش سن و تغییراتی که در بدن­تان اتفاق می­فتد، در مرحله­ ساخت یا آزادسازی این هورمون مشکل به وجود آمده باشد.

اختلال در تولید این هورمون تأثیر مستقیمی روی اندازه­ عضلات دارد. اگر این هورمون به­ اندازه­ کافی تولید نشود، اندازه­ عضلات کوچک­تر از قبل می‌شود. تستوسترون و انسلولین جز سایر هورمون­ ها هستند که در کاهش توده­ عضلانی تأثیر دارند. به ­همین دلیل یکی دیگر از دلایل کاهش توده­ بدنی، پایین رفتن میزان سطح هورمون­ ها در بدن­ است.

علائم سارکوپنی در سالمندان چیست؟

علائم بیماری سارکوپنی وابسته به میزان کاهش توده­­ عضلانی است که در بدن­تان اتفاق می­فتد. به همین دلیل بر اساس میزان پیشرفت بیماری، علائم متفاوتی را مشاهده خواهید کرد. آشکارترین علامت بیماری سارکوپنی، کاهش اندازه­ سایز عضلات در تمامی نواحی بدن­تان است.

ضعف عضلانی از دیگر علامت­ های بیماری سارکوپنی است. عدم تعادل و نداشتن استقامت یکی دیگر از علائم بیماری سارکوپنی است. حتی اگر در هنگام بالارفتن از پله ­ها با مشکل مواجه شدید، این احتمال وجود دارد که عضلات شما تحلیل رفته است.

بسیاری از مردم توجه کافی به تحلیل­ رفتن عضلات ندارند. چرا که فکر می­کنند بیماری سارکوپنی بیماری جدی نبوده و احتیاج به درمان ندارد. اگر بیماری سارکوپنی به سرعت درمان نشود، مشکلات مختلف دیگری را به­ دنبال دارد. به عنوان­ مثال اگر به سارکوپنی دچار شوید، ضعف و عدم تعادل یکی از نشانه های این بیماری است. ممکن است در هنگام راه­ رفتن دچار ضعف شوید یا تعادل خود را از دست دهید که باعث زمین­ خوردن شما و آسیب به سایر نقاط بدن­تان می­‌شود.

اگر به بیماری سارکوپنی دچار شده‌­اید، سعی کنید فعالیت بدنی خودتان را بیش­تر از قبل کنید. چرا که کاهش فعالیت بدنی باعث کوچک­تر شدن عضلات و باعث به ­وجود آمدن بیماری سارکوپنی می‌شود. سعی کنید ورزش ­های روزانه ­ای که برای این بیماری مفید هستند را انتخاب کنید تا از پیشرفت تحلیل رفتن عضلات جلوگیری کنید.

درمان بیماری سارکوپنی در سالمندان

یکی از روش­ های درمان که بیش­تر مورد استفاده قرار می­گیرید، استفاده از داروها و هورمان­ هاست. زیر نظر پزشک داروهایی را مصرف می­‌کنید تا از پیشرفت بیماری جلوگیری شود و عضلات تحلیل ­رفته بهبود پیدا کند. گاهی پزشک هورمون ­هایی را که در افزایش میزان عضلات تأثیرگذار است، تجویز می‌کند. این هورمو­ن­ها بر سلول سازنده­ عضلات تأثیر می­‌گذارند و باعث افزایش ساخت عضلات می­شوند.

یکی دیگر از راه ­های درمان که باید حتماً در کنار استفاده از داروها و هورمون ­ها انجام شود، درمان خانگی است. این درمان روش خوبی برای بهبود سریع­تر بیماری است. روش خانگی شامل تغذیه­ مناسب و ورزش ­های روزانه است.

ورزش ­کردن برای درمان سارکوپنی

استفاده­ مداوم از عضلات باعث می­شود که قوی بمانند و در سنین بالا تحلیل کمتری داشته باشند. هنگامی که استفاده از عضلات به حداقل رسد، عضلات خودبه­ خود شروع به تحلیل ­رفتن کرده و کوچک­تر از قبل می­‌شود. ورز­ش­هایی که برای تقویت عضلات توصیه می­‌شود، در ۲ گروه تقویتی و مقاومتی تقسیم ­بندی می­‌شود. هر دو نوع این ورزش ­ها برای بهبود و پیشگیری از بیماری سارکوپنی تأثیرگذار است. علاوه بر این­که این ورزش‌­ها در بهبود این بیماری تأثیرگار هستند، باعث تقویت سایر نقاط بدن به ­عنوان مثال استخوان­ ها، رباط ­ها و تاندون ­ها می­شود. در حالت کلی ورزش ­کردن بر روی سلامت روانی و جسمانی تأثیر به­ سزایی دارد.

سعی ­کنید ۲ روز در هفته وقت خود را به ورزش­ کردن اختصاص دهید. ورزش­ کردن شما باید تمامی نواحی از بدن را که شامل عضلات اصلی می­شوند را درگیر کند. عضلات اصلی بدن در نقاطی همانند پا، بازوها، قفسه­ سینه، شانه ­ها، کمر و ناحیه­ شکم وجود دارد.

افزایش انقباض عضلات باعث قوی ­شدن ماهیچه­ ها می­شود. بهترین راه برای افزایش انقباض عضلات، ورزش­ کردن است. ورزش­ های مقاومتی اثر بیشتری بر روی انقباض عضلات دارند. انقباض عضلات علاوه بر این­که باعث قوی ­شدن عضلات می‌­شوند و از تحلیل­ رفتن آن جلوگیری می­‌کند، به حجیم شدن و بزرگ ­شدن نیز کمک می­‌کند.

ورزش­ های قدرتی بیش­تر با استفاده از دستگاه­ هایی که در سالن ­های ورزشی وجود دارد و وزنه ­ها یا کش ­های قدرتی، انجام می­شود. اگر در خانه قصد داشتید ورزش­ های قدرتی را تمرین کنید، می­توانید از وزن بدن خود به­ عنوان وزنه­ ها استفاده کنید.

باید به این نکته توجه داشته باشید اگر به بیماری سارکوپنی دچار هستید، بهتر است قبل از انجام ­دادن تمامی ورزش ­ها، ابتدا با پزشک معالج خود مشورت کنید تا از تاثیر ورزش ­ها در درمان بیماری سارکوپنی اطمینان خاطر پیدا کنید.

همه چیز درباره عضله سازی بعد از ۵۰ سالگی

تغذیه و درمان بیماری سارکوپنی در سالمندان

یکی از اساسی­ ترین راه ­های درمان برای هر بیماری تغذیه­ مناسب و رژیم غذایی صحیح است. تغذیه­ مناسب برای بیماری سارکوپنی مخصوصاٌ در سالمندان تأثیر مستقیمی در درمان این بیماری دارد. حتی رژیم غذایی مناسب می­تواند از بیماری سارکوپنی در سنین بالا جلوگیری کند. سعی کنید از دوره­ جوانی رژیم غذایی خود را به نحوی برنامه ­ریزی کنید تا در سنین بالاتر به مشکلاتی همانند بیماری سارکوپنی دچار نشوید.

یکی از مواردی که باید در برنامه ­ریزی رژیم ­غذایی دقت کنید، میزان کافی پروتئین در برنامه­ غذایی روزانه است. اگر علت بیماری ساکوپنی در سالمندان ، کمبود کالری دریافتی روزانه باشد، جذب پروتئین روزانه می­تواند در درمان این بیماری تاثیر بگذارد.

در زمان میان­سالی میزان پروتئین مصرفی شما باید روزانه ۱ تا ۱.۲ گرم به ازای هر کیلوگرم وزن شما باشد. غذاهای متفاوتی شامل پروتئین هستند؛ اما غذاهای دریایی همانند ماهی قزل ­آلا میزان پروتئین مفید زیادی دارد. سعی کنید یک روز در هفته را به ­خوردن غذاهای دریایی صرف کنید.

ممکن است ذائقه­ غذایی شما با غذاهای دریایی یا گوشت­ های حاوی پروتئین متضاد باشد. برای همین می­توانید از حبوبات حاوی پروتئین فراوان همانند عدس و لوبیا هستند، در غذاهای خود استفاده کنید. برای این­که از پروتئین موجود در مواد غذایی اطلاع پیدا کنید می­توانید میزان پروتئینی که بر روی بسته ­های غذایی درج شده را مطالعه کنید.

در سالمندان به ­دلیل وجود بیماری­ های مختلف دیگری همانند کلسترول و دیابت باید برنامه ­ریزی رژیم غذایی به­ شکلی باشد که علاوه بر دارا بودن میزان زیاد پروتئین، میزان چربی غذاها و قند آن­ها کم باشد. راه‌­های مختلفی برا افزایش پروتئین در غذا وجود دارد؛ به عنوان مثال می­توانید در سالادهای خود غذاهایی که حاوی پروتئین هستند را اضافه کنید. از موادغذایی همانند تخم ­مرغ، پنیر، سیب­ زمینی و ….. همراه سالاد خود استفاده کنید. تخم­ مرغ و سیب­ زمینی حاوی مقدار زیادی پروتئن هستند. سعی کنید استفاده از پروتئین در حد معمول خود باشد تا مشکلاتی را برای شما به وجود نیاورد. چراکه بدن تا حدودی توانایی دفع پروتئین­ های اضافی بدن را دارد.

مکمل­ های غذایی برای درمان سارکوپنی

مصرف مکمل­ های غذایی در کنار تغذیه­ مناسب و ورزش ­کردن روزانه تاثیر بسزایی در بهبود بیماری سارکوپنی در سالمندان و پیشگیری از این بیماری دارد. مصرف مکمل­ های غذایی فقط باید با تجویز پزشک باشد. یکی از مکمل ­هایی که در دوره­ بیماری مصرف می­‌شود، مکمل کراتین است. این مکمل به قوی­ شدن عضلات و افزایش حجم آن­‌ها کمک می­‌کند.

ویتامین D یکی دیگر از مکمل­ های غذایی است که باید در کنار رژیم غذایی خود مصرف کنید. این ویتامین نیز در حفظ قدرت عضلات تأثیرگذار است. برای جذب ویتامین D می­توانید از نور خورشید استفاده کنید. نور خورشید حاوی مقدار زیادی ویتامین D است.

استفاده از مکمل­ های غذایی را می­توانید از میان­سالی آغاز کنید تا از بروز بیماری سارکوپنی در دوره­ سالمندی پیشگیری شود.

پیشگیری از بیماری سارکوپنی

همیشه در نظر داشته باشید که پیشگیری از بیماری مقدم بر درمان آن است. این اصل، بیماری سارکوپنی را نیز شامل می­‌شود. برای پیشگیری از بیماری از سنین میان­سالی رژیم غذایی صحیح و ورزش روزانه را در دستور کار خود قرار دهید.

مکمل­ های غذایی که طبق تجویز پزشک در اختیارتان قرار گرفته است را مصرف کنید. هر راه­ حلی که به قدرتمند شدن عضلات وحجیم ­شدن آن­ها کمک می‌­کند، می­تواند در پیشگیری از این بیماری موثر باشد.

چند نکته پایانی

سالمندان از بین دیگر گروه‌های سنی، بیشتر در خطر بیماری سارکوپنی هستند. این جمله بدین معنا نیست که به­ طور حتم در کهن­سالی به بیماری سارکوپنی دچار می­‌شوید. سعی کنید از دوره­ جوانی و میان­سالی به پیشگیری از این بیماری بپردازید تا در دوره­ سالمندی به این بیماری دچار نشوید.

اگر سالمندتان به این بیماری دچار شد، برای نگهداری از او نیاز است تا پرستاری به صورت ۲۴ ساعت مراقب سالمند شما باشد. چرا که سالمند توانایی انجام کارهای شخصی خود را نخواهد داشت. در صورت دیدن نشانه ­های بیماری در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید تا با کمک پزشک بتوانید هر چه سریع­تر این بیماری را درمان کنید.